Από εξαιρετικά δυσμενή θέση για την Κύπρο και την Ελλάδα ξεκινά η άτυπη πενταμερής διάσκεψη για το Κυπριακό στη Γενεύη, καθώς η Τουρκία με τη συμπαράσταση της Βρετανίας κατάφερε να αποκλείσει τη συμμετοχή παρατηρητών από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αν και η Βρετανία είχε εξ αρχής και πολύ πριν από την πενταμερή δείξει την πρόθεσή της να ανταγωνιστεί γεωπολιτικά την ΕΕ και να επενδύσει στη σχέση με την Τουρκία, η συμπόρευσή της με την Τουρκία σε ένα τέτοιο ζήτημα δεν αποτελεί μήνυμα αλλά την εμπέδωση της νέας συνθήκης.
Αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη βρίσκεται το δείπνο στο ξενοδοχείο Intercontintental, στο πλαίσιο του οποίου οι πλευρές θα επιδιώξουν να διαπιστώσουν προθέσεις και να ψηλαφίσουν αντιδράσεις. Νωρίτερα είχαν προηγηθεί διμερείς συναντήσεις του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ τους παράγοντες της πενταμερούς.
Όπως όλα δείχνουν οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν σε όλα τα επίπεδα μέχρι την Παρασκευή. Παρασκηνιακά, πάντως, οι πιέσεις για την επίτευξη κοινού ανακοινωθέντος, ακόμα και χωρίς την υιοθέτηση συμπερασμάτων, προκειμένου να επανεκκινηθεί η διαδικασία επίλυσης, είναι μεγάλες. Η ισορροπία δυνάμεων που έχει διαμορφωθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων κάθε άλλο παρά ευνοϊκή είναι για τα ελληνοκυπριακά συμφέροντα.
Με δεδομένες τις ακραίες θέσεις, περί de facto διχοτόμησης, με τις οποίες προσήλθε η Τουρκία στη Γενεύη, η επιστροφή στο παραδοσιακό πλαίσιο θα ιδωθεί ως υπαναχώρηση. Ταυτόχρονα, όμως, μια τέτοια κίνηση θα αναγκάσει Αθήνα και Λευκωσία να δεχθούν τη δυσμενή μεταβολή των όρων αναφοράς.
Η παρακαταθήκη του Κραν Μοντάνα
Σημειολογικά, αξίζει να σημειωθεί ότι η άτυπη πενταμερής διάσκεψη στην οποία συμμετάσχουν η Κυπριακή Δημοκρατία, οι Τουρκοκύπριοι, η Τουρκία, η Ελλάδα και η Μεγάλη Βρετανία, πραγματοποιείται στο πλαίσιο της διαδικασίας των Ηνωμένων Εθνών. Η τελευταία φορά που οι πλευρές είχαν προσεγγίσει σε επίπεδο διάσκεψης ήταν στο Κραν Μοντάνα.
Εκεί Ελλάδα και Κύπρος κατάφεραν να επαναπροσδιορίσουν τον οδικό χάρτη επίλυσης του Κυπριακού, το οποίο έθεσαν ως ζήτημα κατοχής, αναγκάζοντας την Τουρκία να δεσμευτεί για απόσυρση στρατευμάτων στο πλαίσιο της επίλυσης. Η Άγκυρα υπαναχώρησε άμεσα από τα συμπεράσματα του Κραν Μοντάνα, και επιχείρησε ακόμα και να καταστρέψει τα σχετικά έγγραφα που βρίσκονταν στον ΟΗΕ. Τα χρόνια που ακολούθησαν οι τουρκικές προκλήσεις κλιμακώθηκαν σε στεριά και θάλασσα. Οι παραβάσεις των ψηφισμάτων του ΟΗΕ ήταν πάμπολες και η στάση της Τουρκίας ολοένα και πιο εμπρηστική.
Λύση δύο… κρατών
Εσχάτως η Άγκυρα απέρριψε συλλήβδην τη λογική της διζωνικής, δικοινωτικής ομοσπονδίας και επανέφερε τη λύση των δύο κρατών. Ελλάδα,Κύπρος και ΟΗΕ ανθίστανται σε αυτό το σενάριο. Η Βρετανία όμως -που είναι και μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας- κρατά κλειστά τα χαρτιά της, δεν κρύβει όμως την συμπόρευσή της με την Τουρκία.
Εν τω μεταξύ το Στέιτ Ντιπάρτμεντ καλωσορίζει τις προσπάθειες του ΓΓ του ΟΗΕ που ξεκινούν σήμερα στην Γενεύη, όπως δήλωσε εκπρόσωπος του αμερικανικού ΥΠΕΞ ενόψει της άτυπης πενταμερούς.
Tweet του υπουργείου Εξωτερικών
Meeting b/w FM @NikosDendias & #Cyprus FM @Christodulides on the sidelines of @UN Informal mtg in #Geneva
Συνάντηση ΥΠΕΞ Ν.Δένδια με Κύπριο ομόλογο Ν.Χριστοδουλίδη στο περιθώριο της Άτυπης Πενταμερούς Συνάντησης στη Γενεύη pic.twitter.com/YRojeLQs53
— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) April 27, 2021
FM @NikosDendias meets w/ #Cyprus President @AnastasiadesCY in presence of FM @Christodulides ahead of @UN Informal mtg in #Geneva – focus on ???? continued close coordination, full support to a resolution of Cyprus issue on basis of UNSC Resolutions & European acquis reaffirmed pic.twitter.com/P7recx6hiM
— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) April 27, 2021
