Την γενοκτονία των Αρμενίων αναγνώρισε, όπως είχε προαναγγελθεί, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, στη δήλωση που εξέδωσε για τα 106 χρόνια μνήμης.
Ο Τζο Μπάιντεν, παρά το έντονο διπλωματικό και πολιτικό παρασκήνιο χρησιμοποίησε την έκφραση γενοκτονία στη δήλωσή του, η οποία αναρτήθηκε στο site του Λευκού Οίκου. Παράλληλα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ κάνει ξεκάθαρες αναφορές στα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος Δικαίου.
Πλέον, αναμένεται σφοδρή αντίδραση από την Τουρκία, η οποία θα επιδώσει διάβημα διαμαρτυρίας στον πρέσβη των ΗΠΑ στην Άγκυρα. Σίγουρη θεωρείται και δήλωση από τον Ταγίπ Ερντογάν, όχι όμως απαραίτητα σε πρώτο χρόνο.
Τα μηνύματα του Μπάιντεν
Αδιαμφισβήτητα η αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων από τον πρόεδρο των ΗΠΑ αποτελεί κίνηση υψηλής σημειολογικής και πολιτικής αξίας, Παράλληλα, φέρει ισχυρά γεωπολιτικά μηνύματα. Ο αντίκτυπος της κίνησης θα είναι πολυεπίπεδος και δεν περιορίζεται στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, αλλά εκτίνεται σε αυτές της Τουρκίας με τη Ρωσία, της πολιτικής που έχουν χαράξει για τον Καύκασο και το γεωπολιτικό αποτύπωμα τόσο των ΗΠΑ όσο και του NATO.
Είναι πλέον σαφές ότι οι ΗΠΑ επανέρχονται στην προ-Τραμπ εποχή, με τον Μπάιντεν να καθαρίζει την εξωτερική πολιτική από τα “στίγματα” και τους “λεκέδες” του προκατόχου του. Επιλέγοντας μάλιστα θετική ρητορική και καταδικάζοντας το μίσος, ο Μπάιντεν επιχειρεί να κερδίσει την κοινή γνώμη περιορίζοντας παθητικά την αποδοχή αντίπαλων πολιτικών και ιδεολογικών ρευμάτων.
Ο Μπάιντεν αφήνει σαφείς αιχμές προς την Τουρκία αλλά και στην περίοδο Τραμπ, επισημαίνοντας τις επιπτώσεις του μίσους σε όλες του τις εκφάνσεις. Παράλληλα, όμως, στέλνει μηνύματα σε πολλούς αποδέκτες για τη νέα πολιτική που ο ίδιος εφαρμόζει, τις γραμμές που τραβάει και τον τρόπο με τον οποίο διαπραγματεύεται.
Πλήγμα στον άξονα Πούτιν – Ερντογάν
Ο Τζο Μπάιντε, πέρα από τα προφανή μηνύματα αποκατάστασης της παγκόσμιας τάξης, επιλέγει να χτυπήσει καίρια τον άξονα Πούτιν – Ερντογάν και να ανακτήσει την αμερικανική επιρροή στον Καύκασο. Ειδικότερα, η δήλωση αναγνώρισης της γενοκτονίας των Αρμενίων έρχεται δύο μήνες πριν τις πρόωρες εκλογές στην Αρμενία, στις οποίες η χώρα οδηγήθηκε μετά τη διχόνια που προκάλεσε η ατιμωτική συνθηκολόγηση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και η εκστρατεία υπονόμευσης του πρωθυπουργού Νικόλ Πασινιάν από τον Βλάντιμιρ Πούτιν.
Παράλληλα, συμπίπτουν με την κλιμάκωση της αντιπαράθεσης των ΗΠΑ με τη Ρωσία, την οποία χρησιμοποιεί ο Μπάιντεν για να επαναβεβαιώσει και να ενισχύσει τη συνοχή του NATO, τόσο εσωτερικά, όσο και απέναντι στη Ρωσία.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι ο Τζο Μπάιντεν ενημέρωσε χθες για την απόφασή του να αναγνωρίσει την Γενοκτονία των Αρμενίων, τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, με τον οποίο συμφώνησε να έχει κατ ιδίαν και εφ όλης της ύλης συνάντηση και συζήτηση στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του NATO τον Ιούνιο.
Η δήλωση και η ανάλυση
Ο Τζο Μπάιντεν, στη δήλωσή του. χρησιμοποιεί τον ορισμό “γενοκτονία” ανοίγοντας τη δήλωσή του, θέλοντας έτσι να αφήσει στίγμα:
Κάθε χρόνο αυτήν την ημέρα, θυμόμαστε τις ζωές όλων εκείνων που πέθαναν στη γενοκτονία των Αρμενίων της Οθωμανικής εποχής και δεσμευόμαστε να αποτρέψουμε ξανά μια τέτοια θηριωδία.
Συνεχίζοντας κάνει μια σύντομη αναδρομή στην οποία αναφέρεται στις πράξεις των Οθωμανών:
Ξεκινώντας στις 24 Απριλίου 1915, με τη σύλληψη Αρμενίων διανοουμένων και ηγετών της κοινότητας στην Κωνσταντινούπολη από τις Οθωμανικές αρχές, ενάμισι εκατομμύριο Αρμένιοι απελάθηκαν, σφαγιάστηκαν ή αναγκάστηκαν να περπατούν μέχρι το θάνατό τους σε μια εκστρατεία εξόντωσης.
Η επιλογή της διατύπωσης Οθωμανών και όχι Τούρκων, αποτελεί κίνηση αποφυγής της μετωπικής σύγκρουσης με την Άγκυρα. Παράλληλά, με αυτό τον τρόπο φαίνεται να καλεί τον Ταγίπ Ερντογάν να απομακρυνθεί από το νεο-οθωματικό όνειρό του, γιατί έτσι θα έχει προκαλέσει αυτός τη σύγκρουση.
Οι αναφορές
Στην επόμενη παράγραφο, ο Τζο Μπάιντεν χρησιμοποιεί την έκφραση Meds Yeghern, η οποία είναι συνώνυμο της “γενοκτονίας των Αρμενίων” και την οποία χρησιμοποιούσαν μέχρι τώρα οι πρόεδροι των ΗΠΑ στις δηλώσεις τους. Τώρα όμως μπαίνει σε διαφορετικό πλαίσιο.
Τιμούμε τα θύματα των Meds Yeghern, έτσι ώστε οι φρικαλεότητες του τι συνέβη να μην χαθούν ποτέ στην ιστορία. Και θυμόμαστε έτσι ώστε να παραμείνουμε πάντα σε εγρήγορση ενάντια στη διαβρωτική επίδραση του μίσους σε όλες τις μορφές του.
Ιδιαίτερη σημειολογική αξία έχει η έμφαση στο μίσος και σε όλες τις εκφάνσεις του.
Από αυτούς που επέζησαν, οι περισσότεροι αναγκάστηκαν να βρουν νέα σπίτια και νέες ζωές σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών. Με δύναμη και ανθεκτικότητα, ο Αρμενικός λαός επέζησε και ανοικοδόμησε την κοινότητά τους. Κατά τις δεκαετίες οι Αρμένιοι μετανάστες έχουν εμπλουτίσει τις Ηνωμένες Πολιτείες με αμέτρητους τρόπους, αλλά δεν έχουν ξεχάσει ποτέ την τραγική ιστορία που έφερε τόσους πολλούς προγόνους τους στις ακτές μας. Τιμούμε την ιστορία τους. Βλέπουμε αυτόν τον πόνο. Επιβεβαιώνουμε την ιστορία. Το κάνουμε αυτό για να μην κατηγορούμε, αλλά για να διασφαλίσουμε ότι αυτό που συνέβη δεν θα επαναληφθεί ποτέ.
Η κατακλείδα
Καταλήγοντας, ο Μπάιντε αναφέρεται στο μέλλον, όπου στιγματίζει τη μισαλλοδοξία, επισημαίνει την ανάγκη σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και καλεί σε συστράτευση απέναντι στις φρικαλεότητες
Σήμερα, καθώς θρηνούμε τι χάθηκε, ας στρέψουμε επίσης τα μάτια μας στο μέλλον – προς τον κόσμο που θέλουμε να χτίσουμε για τα παιδιά μας. Ένας κόσμος που δεν λεκιάζεται από τα καθημερινά κακά της μισαλλοδοξίας, όπου γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και όπου όλοι οι άνθρωποι μπορούν να συνεχίσουν τη ζωή τους με αξιοπρέπεια και ασφάλεια.
Ας ανανεώσουμε την κοινή μας αποφασιστικότητα να αποτρέψουμε μελλοντικές φρικαλεότητες από οπουδήποτε στον κόσμο. Και ας συνεχίσουμε τη θεραπεία και τη συμφιλίωση για όλους τους ανθρώπους του κόσμου.
Ο αμερικανικός λαός τιμά όλους εκείνους τους Αρμένιους που χάθηκαν στη γενοκτονία που ξεκίνησε πριν από 106 χρόνια σήμερα.