Ηχηρή παρέμβαση στα ενεργειακά έκανε στο πλαίσιο του συνεδρίου Energy Dialogues ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ., θέτοντας θέμα αγορών LNG και ανακοινώνοντας επισήμως το πάγωμα μιας σειράς έργων μεταξύ των οποίων ο East Med και οι εξορύξεις νότια της Κρήτης,
Πάγωμα της εξόρυξης υδρογονανθράκων και του East Med ανακοίνωσε εμμέσως πλην σαφώς ο Τζέφρι Πάιατ, αλλάζοντας τις προτεραιότητες της συνεργασίας των δύο χωρών και το γεωπολιτικό αποτύπωμα της.
Πιάνοντας το νήμα από κει που το άφησαν οι υπουργοί Εξωτερικών Νίκος Δένδιας και Άντονι Μπλίνκεν, ο κ. Πάιατ υπογράμμισε πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της Ελλάδας για την ενεργειακή διαφοροποίηση και την ασφάλεια ενεργειακής προμήθειας στην περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Το ζήτημα δεν είναι νέο, αλλά εντάσσεται στον ευρύτερο γεωοικονομικό σχεδιασμό των ΗΠΑ για την γεωπολιτικής αποστασιοποίηση των δυτικών Βαλκανίων από τη Ρωσία. Ωστόσο, μέχρι στιγμής, το project του Terminal της Αλεξανδρούπολης υπολείπεται των στόχων, ενώ δεν φαίνεται να πληρούνται οι προϋποθέσεις -σε αυτή τη φάση για την επιτάχυνση του έργου.
Αν και μίλησε για διεύρυνση της ενεργειακής συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ, ο Τζέφρι Πάιατ άλλαξε το διαδρομή, επαναφέροντας στο προσκήνιο έργα ΑΠΕ και υποβαθμίζοντας τους υδρογονάνθρακες που έχουν γεωπολιτικό αποτύπωμα που επιδιώκει η Ελλάδα.
Ενεργειακός κόμβος
Μεταξύ άλλων, ο Τζέφρι Πάιατ σημείωσε ότι έργα όπως ο αγωγός TAP, o IGB , το FSRU της Αλεξανδρούπολης και ο αγωγός Ελλάδας Β. Μακεδονίας, αποτελούν σημαντικά έργα υποδομής που μειώνουν την εξάρτηση από τις ρωσικές εισαγωγές αερίου. Στη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών δεν υπάρχουν όρια, η Ελλάδα μπορεί να αναπτυχθεί ως ενεργειακός κόμβος για την ευρύτερη περιοχή, τόνισε.
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι με την επιστροφή των ΗΠΑ στη συμφωνία του Παρισιού, ανοίγονται σημαντικές προοπτικές συνεργασίας στην πράσινη ενέργεια, κάτι που ο ίδιος έχει συζητήσει με τον αρμόδιο ΥΠΕΝ Κ. Σκρέκα.
Ο Τζ. Πάιατ τόνισε ότι υπάρχει απτό ενδιαφέρον από αμερικανικές εταιρίες, όπως η Quantum Energy, η Fortress, η Everesco και η GE, οι οποίες θέλουν να φέρουν τα κεφάλαιά τους αλλά και την τεχνογνωσία τους στην ελληνική αγορά. Μάλιστα ο ίδιος έφερε ως παράδειγμα την επένδυση της Quantum για τη δημιουργία αιολικού πάρκου ισχύος 400MW στη Β. Ελλάδα που θα είναι το μεγαλύτερο στην Ελλάδα. Το ενδιαφέρον των αμερικανικών εταιριών είναι δυναμικό και εξελίσσεται ανέφερε, προσθέτοντας επίσης ότι υπάρχει πεδίο συνεργασίας σε τεχνολογικό επίπεδο μεταξύ ινστιτούτων των δύο χωρών. Επίσης, ενδιαφέρον υπάρχει όχι μόνο για αιολικά και φωτοβολταϊκα αλλά και για νέες τεχνολογίες όπως τα έξυπνα δίκτυα και η αποθήκευση ενέργειας. “Οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ελληνική αγορά ενέργειας”, είπε ο πρέσβης των ΗΠΑ.
Πίεση για LNG… τέλος στις γεωτρήσεις
Ο Αμερικανός πρέσβης αναφέρθηκε επίσης στη συνεχιζόμενη στήριξη των ΗΠΑ στις εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG, που αφορά άμεσα και την Ελλάδα ως μεγάλο εισαγωγέα ενέργειας. Το φυσικό αέριο θα είναι το καύσιμο της ενεργειακής μετάβασης και είναι σημαντικό ότι δε θα είναι μόνο το ρωσικό φυσικό αέριο αλλά και το LNG, που θα εισάγεται και θα μεταφέρεται με νέες υποδομές όπως το FSRU της Αλεξανδρούπολης, ανέφερε ο κ. Πάιατ.
Η τοποθέτηση του Τζέφρι Πάιατ για το θέμα της αγοράς LNG από την Ελλάδα έρχεται αφού οι μεγάλοι παίχτες της ελληνικής αγοράς έχουν υπογράψει μακροχρόνιες συνεργασίες με την Gazprom για την αγορά μεγάλων ποσοτήτων φυσικού αερίου μέσω του Turk Stream. Υπ αυτό το πρίσμα είναι σαφές, ότι οι ΗΠΑ θέτουν προαπαιτούμενα για την διεύρυνση της συνεργασίας με την Ελλάδα.
Ταυτόχρονα, ερωτηθείς για τους υδρογονάνθρακες, ο Τζέφρι Πάιατ πέταξε το μπαλάκι στις εταιρίες, επισημαίνοντας παράλληλα τον αντίκτυπο από το coronavirus-effect. Με τον τρόπο αυτό, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα εμμέσως πλην σαφώς παγώνει μια σειρά από ενεργειακά έργα, τα οποία εντάσσονται στην ευρύτερη γεωοικονομική και γεωπολιτική σκακιέρα.
Ανατολική Μεσόγειος
Για τη συνεργασία στην Αν. Μεσόγειο, ο ίδιος υπογράμμισε την αμερικανική δέσμευση στην συνεργασία 3 συν 1 (Ελλάδα, Ισραήλ, Κύπρος και ΗΠΑ) και την υποστήριξη σε διαδικασίες όπως το East Med Gas Forum. Η Ελλάδα υποστηρίζει την ανοιχτή αρχιτεκτονική των συνεργασιών αυτών στη βάση του διεθνούς δικαίου και αναμένουμε οι διαδικασίες αυτές να αποτελέσουν γέφυρα συνεργασίας. Θα δημιουργηθούν οικονομικές ευκαιρίες και ελπίζω να κρατηθεί ανοιχτή η πόρτα για την Τουρκία, πρόσθεσε.