Ανησυχία στην ελληνική διπλωματία και τριβές σε κυβερνητικό επίπεδο προκάλεσε η επικοινωνία σε του συμβούλου ασφαλείας του Τζο Μπάιντεν με τον Ιμπραχίμ Καλίν εκπρόσωπο και σύμβουλο ασφαλείας του Ταγίπ Ερντογάν.
Τζέικ Σάλιβαν και Ιμπραχίμ Καλίν συνομίλησαν την Τρίτη, με τον Λευκό Οίκο να ανακοινώνει την “τυπική” ατζέντα και την Άγκυρα να τηρεί σιγήν ιχθύος. Στην Αθήνα όμως, η επικοινωνία προκάλεσε… πανικό
Μαξίμου και υπουργείο Εξωτερικών πιάστηκαν εξαπίνης, από τις εξελίξεις. Δένδιας και Μητσοτάκης απέφυγαν να μιλήσουν απευθείας. Ο πρωθυπουργός ανέθεσε στον Παναγιώτη Πικραμμένο να χειριστεί την κατάσταση, ο οποίος αφού συγκρούστηκε με τον Νίκο Δένδια, εν τέλει τον υπονόμευσε. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης έφτασε στο σημείο να συναντηθεί με τον Αμερικανό πρέσβη, αφού πρώτα είχε συναντηθεί μαζί του ο Νίκος Δένδιας.
Τα μηνύματα
Η επικοινωνία των αξιωματούχων ΗΠΑ-Τουρκίας πραγματοποιήθηκε, πριν οριστεί επαφή με την Ελλάδα σε οποιοδήποτε επίπεδο. Η συγκυρία αυτή στέλνει σαφές μήνυμα σε Αθήνα και Άγκυρα και θέτει ξεκάθαρα την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων των ΗΠΑ στην περιοχή. Ο Ταγίπ Ερντογάν, όντας στενός φίλος και σύμμαχος του απελθόντος προέδρου Τραμπ, είχε καθυστερήσει να τηλεφωνήσει στον Τζο Μπάιντεν για να τον συγχαρεί για τη νίκη του. Αντιθέτως, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε σπεύσει, εκμεταλλευόμενος μάλιστα όλα τα κανάλια επικοινωνίας προκειμένου να ισχυροποιήσει το μήνυμά του.
Σπασμωδικές κινήσεις
Χθες, μετά από ένα 24ωρο προστριβών μεταξύ Μεγάρου Μαξίμου και υπουργείου Εξωτερικών, ο Νίκος Δένδιας και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Παναγιώτης Πικραμμένος συναντήθηκαν διαδοχικά και χωριστά, με τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ. Αμφότερες οι συναντήσεις δεν ανακοινώθηκαν από την κυβέρνηση, αλλά από τον Πάιατ, μέσω Twitter.
Η αλληλουχία των γεγονότων προδίδει εσωτερική ένταση και αναδεικνύει εγγενείς αντιφάσεις και ασυνεννοησία.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όπως φαίνεται- θέλησε να μεταφέρει σε όλους τους τόνους τη δυσαρέσκειά της προς την Ουάσιγκτον και να ενημερωθεί για τις εξελίξεις. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο αυτό επικοινωνήθηκε έδειξε ανασφάλεια και αβεβαιότητα.
Το Tweet Πάιατ για συνάντηση με Δένδια
Τζ. Πάιατ: Συνεργαζόμαστε για να ενισχύσουμε τον περιφερειακό ηγετικό ρόλο της Ελλάδας #kathimerini #καθημερινηhttps://t.co/0bdD4oFqq2
— Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (@Kathimerini_gr) February 3, 2021
Το Tweet Πάιατ για συνάντηση με Πικραμμένο
Right on, @USAmbPyatt. We look forward to working with Greece during its upcoming @TheIHRA chairmanship year, March 2021 to March 2022. #WeRemember https://t.co/S7b6rjLjT0
— Cherrie Daniels (@StateSEHI) February 3, 2021
Επικοινωνία Σάλιβαν – Καλίν
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας των ΗΠΑ, στο επίκεντρο της επικοινωνίας Σάλιβαν – Καλίν βρέθηκαν οι διμερείς σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας με αιχμή την αντιμετώπιση προβλημάτων όπως αυτό με τους ρωσικούς πυραύλους S-400. Επίσης, συζητήθηκαν τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό.
Η επίσημη ανακοίνωση του Λευκού Οίκου για την πρώτη αμερικανοτουρκική επικοινωνία της προεδρίας Μπάιντεν, δεν έχει την παραμικρή αναφορά σε στρατηγική συμμαχία ΗΠΑ – Τουρκίας, ούτε χαρακτηρίζει την Τουρκία, όπως συνηθίζονταν, στρατηγικό εταίρο.
Σύμφωνα με γραπτή δήλωση της εκπροσώπου του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, Έμιλι Χορν, o κ. Σάλιβαν υπογράμμισε την επιθυμία της κυβέρνησης Μπάιντεν να διαμορφώσει εποικοδομητικούς δεσμούς ΗΠΑ-Τουρκίας, επεκτείνοντας τους τομείς συνεργασίας και με αποτελεσματική διαχείριση των διαφωνιών.
«Μετέφερε την πρόθεση της κυβέρνησης να ενισχύσει τη διατλαντική ασφάλεια μέσω του ΝΑΤΟ, εκφράζοντας ανησυχία που η απόκτηση του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400 από την Τουρκία υπονομεύει τη συνοχή και την αποτελεσματικότητα της συμμαχίας».
Ελληνοτουρκικά και Κυπριακό
Όσον αφορά στα ελληνοτουρκικά και το κυπριακό, η εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας ανέφερε ότι
«ο κ. Σάλιβαν χαιρέτισε την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας και εξέφρασε την υποστήριξη του στα σχέδια του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Γκουτέρες για την επανάληψη των συνομιλιών για την Κύπρο».
Αποστάσεις και συγκλίσεις
Στην επικοινωνία έγινε αναφορά στα θέματα που Άγκυρα και Ουάσιγκτον έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις, παράλληλα όμως, μπήκαν οι βάσεις για συνεργασία σε θέματα περιφερειακού και διεθνούς ενδιαφέροντος.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ο Τζέικ Σάλιβαν υπογράμμισε «την ευρεία δέσμευση της κυβέρνησης Μπάιντεν για τη στήριξη των δημοκρατικών θεσμών και του κράτους δικαίου», τομείς που υποφέρουν στην Τουρκία, ιδιαίτερα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.
Παράλληλα, όμως, Σάλιβαν και Καλίν συμφώνησαν να συνεργαστούν σε παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η πανδημία COVID-19 και η κλιματική αλλαγή, και να διαβουλεύονται στενά για περιφερειακά θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος
