Σε εφαρμογή έθεσε η Κομισιόν το νομικό πλαίσιο που επιτρέπει στις χώρες-μέλη να απαγορεύουν τις εξαγωγές εμβολίων εφόσον οι φαρμακευτικές εταιρίες δεν έχουν παραδώσει τις συμφωνηθείσες ποσότητες.
Η Κομισιόν με τον τρόπο αυτό δείχνει ότι τη θέληση και οι 27 ηγ΄έτες την εκπεφρασμένη βούληση να κάνουν πράξη τις απειλές, επιδιώκοντας να παραλάβουν τις ποσότητες εμβολίων που έχουν συμφωνήσει, καθώς η μια μετά την άλλη οι φαρμακευτικές εταιρίες προειδοποιούν για μειωμένες παραδόσεις στις χώρες της ΕΕ.
Από το πλαίσιο των απαγορεύσεων εξαιρούνται αυτές για τις φτωχές χώρες και όσα ΄έχουν δεσμευτεί για τη συμμαχία GAVI.
Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί ότι η εφαρμογή του συστήματος είναι πλέον ζήτημα των εθνικών κυβερνήσεων. Επίσης, όπως έχει επισημάνει το Crisis Monitor η εξέλιξη αυτή θα μπορούσε να δημιουργήσει και νέες ανισορροπίες ακόμα και εντός της ΕΕ. όπου ο εμβολιασμός καθίσταται πλέον πολλών ταχυτήτων.
Δηλώσεις
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν τόνισε ότι
«η πανδημία έχει καταστροφικές επιπτώσεις στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο. Η προστασία της υγείας των πολιτών παραμένει ύψιστη προτεραιότητά μας και πρέπει να εφαρμόσουμε τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσουμε ότι θα το επιτύχουμε. Αυτός ο μηχανισμός διαφάνειας και εξουσιοδότησης είναι προσωρινός και φυσικά θα συνεχίσουμε να τηρούμε τις δεσμεύσεις μας έναντι των χωρών με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα».
Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος και επίτροπος για το Εμπόριο Βάλντις Ντομπρόβσκις σημείωσε ότι
«ο στόχος είναι να δοθεί μεγαλύτερη σαφήνεια στην παραγωγή εμβολίων στην ΕΕ και στις εξαγωγές τους — αυτή η διαφάνεια λείπει και είναι ζωτικής σημασίας αυτή τη στιγμή. Αυτός ο μηχανισμός περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα εξαιρέσεων».
Η επίτροπος για την Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων Στέλλα Κυριακίδου επισήμανε ότι
«το μεγαλύτερο μέρος του περασμένου έτους, εργαζόμασταν σκληρά για να επιτύχουμε εκ των προτέρων συμφωνίες αγοράς με τους παραγωγούς εμβολίων. Χρηματοδοτήσαμε εκ των προτέρων εταιρείες για τη δημιουργία της απαραίτητης παραγωγικής ικανότητας για την παραγωγή εμβολίων, έτσι ώστε οι παραδόσεις να μπορούν να ξεκινήσουν μόλις εγκριθούν. Χρειαζόμαστε τώρα διαφάνεια σχετικά με το πού πηγαίνουν τα εμβόλια τα οποία έχουμε εξασφαλίσει και διασφαλίζουμε ότι φτάνουν στους πολίτες μας. Είμαστε υπόλογοι απέναντι στους Ευρωπαίους πολίτες και τους φορολογούμενους — αυτή είναι μια βασική αρχή για εμάς».
Πως δουλεύει το σύστημα
Αυτή η εκτελεστική πράξη, η οποία εκδόθηκε με επείγουσα διαδικασία και δημοσιεύθηκε σήμερα, προβλέπει την έγκριση εξαγωγών εμβολίων κατά της COVID-19 εκτός ΕΕ έως το τέλος Μαρτίου 2021. Αυτό το καθεστώς ισχύει μόνο για εξαγωγές από εταιρείες με τις οποίες η ΕΕ έχει συνάψει εκ των προτέρων συμφωνίες αγοράς.
Με βάση την προηγούμενη εμπειρία με παρόμοιο μέτρο σχετικά με τον εξοπλισμό ατομικής προστασίας την άνοιξη του 2020, η Επιτροπή θα βοηθήσει τα κράτη-μέλη στη δημιουργία του σχετικού μηχανισμού για να εξασφαλίσει την ομαλή και συντονισμένη εφαρμογή του κανονισμού.
Το μέτρο αυτό είναι στοχευμένο, αναλογικό, διαφανές και προσωρινό. Είναι απόλυτα σύμφωνο με τη διεθνή δέσμευση της ΕΕ στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και της G20, και σύμφωνα με όσα έχει προτείνει η ΕΕ στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας εμπορίου και υγείας του ΠΟΕ. Δεσμευμένη για διεθνή αλληλεγγύη, η ΕΕ εξαιρεί από αυτό το πρόγραμμα προμήθειες εμβολίων για ανθρωπιστική βοήθεια ή που προορίζονται για χώρες υπό την COVAX, καθώς και για τη γειτονιά της ΕΕ.
