Αντιφατικά μηνύματα για έναρξη διερευνητικών επαφών στέλνει η Άγκυρα στην Αθήνα, μέσω κινήσεων και δηλώσεων, σύμφωνα με τις ερμηνείες που δίνουν στα γεγονότα φιλοκυβερνητικά media. Η Τουρκία φαίνεται να θέλει να αλλάξει την επικοινωνιακή δυναμική, όχι όμως να υπαναχωρήσει επί της ατζέντας του διαλόγου.
Σε τροχιά διερευνητικών Ελλάδα-Τουρκία: NAVTEX – πρόσκληση βλέπει η Καθημερινή. Βέβαια, ακόμα δεν είναι σαφές το πλαίσιο των διερευνητικών επαφών. Η Ελλάδα επιμένει στο format του 2016, ενώ η Τουρκία ζητά διερεύνηση, θέτοντας τον εναέριο χώρο και την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών επί τάπητος.
Το έδαφος για διερευνητικές στρώνουν φιλοκυβερνητικά media στην Ελλάδα, ερμηνεύοντας τη νέα NAVTEX ως παράθυρο ευκαιρίας για την έναρξη διερευνητικών επαφών, με ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Ιούνιο. Αναδεικνύει βέβαια και τις άκαμπτες δηλώσεις Ακάρ για το πλαίσιο και τα επίδικα του διαλόγου, αλλά σε δεύτερο πλάνο.
It takes two to tango
Ελλάδα και Τουρκία φαίνεται ότι επιχειρούν να χορέψουν τανγκό, κάνοντας δύο βήματα μπροστά και ένα πίσω. Έτσι Ερντογάν και Μητσοτάκης ενδεχομένως να προσπαθούν να πείσουν το ειλικρινές των προθέσεών τους τον διεθνή παράγοντα. Παράλληλα όμως, θέλουν και κάνουν τα πάντα για να διατηρήσουν τα ερείσματα στην κομματική και κοινωνική τους βάση.
Σημάδια και ερμηνείες
Η ένταση που δίνει το ρεπορτάζ από τον τίτλο ακόμα, στην θετική κίνηση της Άγκυρας για την έναρξη διερευνητικών επαφών, είναι πάντως ενδεικτική του κλίματος επαναπροσέγγισης που επιχειρείται να δημιουργηθεί.
Πάντως, ο Νίκος Δένδιας έχει ξεκαθαρίσει ότι η Ελλάδα δεν δέχεται διεύρυνση της ατζέντας, ότι συζητά μόνο στη βάση του format και του πλαισίου των διερευνητικών του 2016 και ότι δεν θα δεχθεί προσχηματική αποκλιμάκωση. Το θέμα της παρατεταμένης περιόδου ηρεμίας έχει θέσει άλλωστε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σε πρόσφατη συνέντευξή του στον Αντώνη Σρόιτερ στον Alpha.
Προσκλήσεις και… προκλήσεις
Ο ανταποκριτής της “Καθημερινής” στην Κωνσταντινούπολη, Μανώλης Κωστίδης, σε θέμα με τίτλο: “Κίνηση από Αγκυρα για επανέναρξη διερευνητικών” αναφέρει σε σημερινό του ρεπορτάζ ότι:
Η Τουρκία πάντως εξέδωσε NAVTEX για έρευνες του «Oρούτς Ρέις», που θα πραγματοποιηθούν στον κόλπο της Αττάλειας και σε τουρκικά χωρικά ύδατα, γεγονός που θεωρείται σημαντικό βήμα ως προς τις διερευνητικές επαφές, καθώς ξεκινάει στις 22 Δεκεμβρίου του 2020 και ολοκληρώνεται στις 15 Ιουνίου του 2021.
Η ερμηνεία της δέσμευσης του Oruc Reis εντός τουρκικών χωρικών υδάτων ως προσπάθειας αποκλιμάκωσης και παράθυρο διαλόγου, είναι μια ιδιαίτερα σημαντική οπτική. Εν συνεχεία, ο Μανώλης Κωστίδης ξεδιπλώνει τη λογική και τα μηνύματα πίσω από τη NAVTEX, γράφοντας:
Η Αγκυρα, με αυτή τη ναυτική οδηγία, δηλώνει πως το τουρκικό ερευνητικό σκάφος θα παραμείνει στην περιοχή κοντά στην Αττάλεια δίχως να πηγαίνει σε άλλες περιοχές, που θα μπορούσαν να ενοχλήσουν την Ελλάδα.
Τα τουρκικά media, με πρώτο το πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, δίνουν βέβαια μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Σύμφωνα με το Anadolu, η νέα NAVTEX δείχνει την αποφασιστικότητα της Τουρκίας να κυριαρχήσει στην ανατολική Μεσόγειο, ενώ δεν την συνδέει με την πρόσκληση διαλόγου που απηύθυνε ο Χουλουσί Ακάρ στην Ελλάδα.
Οι δηλώσεις Ακάρ
Βέβαια, το δημοσίευμα επισημαίνει τις άκαμπτες θέσεις που διατύπωσε ο Χουλουσί Ακάρ για το πλαίσιο του διαλόγου, επιμένοντας στη διεύρυνση του. Ειδικότερα, το δημοσίευμα αναφέρει ότι:
Ο Ακάρ, ωστόσο, στη συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο ΝΤV, έδειξε ανυποχώρητος στο ζήτημα των συμφωνιών που έχει υπογράψει η χώρα του με τη Λιβύη αλλά και τους Τουρκοκύπριους, και ανέφερε πως «έχουμε τα δικά μας σχέδια σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τις συμφωνίες που έχουμε υπογράψει και προσπαθούμε να προχωρήσουμε σε αυτό το πλαίσιο. Οπως ξέρετε, κανένας δεν αποδέχεται τις θεωρίες της Ελλάδας για θαλάσσιες περιοχές ευθύνης. Με προπαγάνδα το επιχείρησαν, όμως σήμερα κανένας δεν το αποδέχεται», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Αποστρατιωτικοποίση
Επίσης, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας επιχείρησε να επιβάλλει στο διάλογο το πλήρες εύρος των τουρκικών απαιτήσεων και διεκδικήσεων. Το δημοσίευμα της Καθημερινής, εντοπίζει και επισημαίνει και αυτή την πτυχή, λέγοντας:
Ο υπουργός Αμυνας της Τουρκίας για άλλη μία φορά έθεσε τους ισχυρισμούς της Τουρκίας για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών, όμως πρόσθεσε πως στις διερευνητικές επαφές πρέπει να συζητηθούν όλα τα ζητήματα και η έκταση του εναέριου χώρου της Ελλάδας. «Επίσης υπάρχει το θέμα της στρατιωτικοποίησης των νησιών τα οποία θα πρέπει να είναι αποστρατιωτικοποιημένα. 16 από τα 23 νησιά θα πρέπει να είναι αποστρατιωτικοποιημένα, όμως παρατηρούμε πως τα στρατιωτικοποιούν. Επίσης σε όλο τον κόσμο, δεν υπάρχει άλλη χώρα που τα χωρικά της ύδατα είναι 6 μίλια ενώ ο εναέριος χώρος 10 μίλια. Εμείς λέμε “ελάτε να συνομιλήσουμε”, να προσέλθουν στις διερευνητικές επαφές», ανέφερε ο Ακάρ.
Ελληνοτουρκικά όχι… ευρωτουρκικά
Εν τέλει, η Καθημερινή αναδεικνύει και το σκέλος των δηλώσεων Ακάρ στο οποίο επιχειρεί να επαναπροσδιορίσει και το επίπεδο των προβλημάτων, αποκόπτοντας τα ελληνοτουρκικά από τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας.
Επίσης, ο Ακάρ υποστήριξε πως «αυτά τα προβλήματα δεν είναι μεταξύ της Τουρκίας και της Ε.Ε. όπως ισχυρίζεται η Ελλάδα, αλλά αντιθέτως είναι μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας, και πρέπει να να επιλύσουμε με συνομιλίες».
Το δημοσίευμα της “Καθημερινής” αναδεικνύει τα δύο αντιφατικά μηνύματα της Τουρκίας, εστιάζοντας όμως στη NAVTEX. Οι κινήσεις αυτές της Άγκυρας στόχο έχουν να αλλάξουν τη δυναμική σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αποτινάσσοντας το status του μη-συνεργάσιμου παίχτη που βαρύνει την Τουρκία και επιχειρώντας να εκκινήσει ένα νέο blame game, πετώντας το μπαλάκι στην Ελλάδα.
Το “θερμό επεισόδιο” Τσαβούσογλου Δένδια
Την Κυριακή, πάντως, οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, ενεπλάκησαν σε “θερμό επεισόδιο” στο…Twitter, με αφορμή μπαράζ συνεντεύξεων του Νίκου Δένδια. Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου απάντησε με… ειρωνικές συστάσεις και υπόκωφα μηνύματα στην Ελλάδα, για να πάρει “πληρωμένη” απάντηση από τον Έλληνα ομόλογό του.
Την ένταση αυτή ακολούθησαν υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών, F-16, πάνω από τις Οινούσσες. Η κίνηση αυτή ερμηνεύθηκε ως αρνητική απάντηση της Τουρκίας στις δηλώσεις Δένδια για περιορισμό της ατζέντας των διερευνητικών επαφών στα οριοθέτησης θέματα θαλασσίων ζωνών και υφαλοκρηπίδας.