Νέα πίεση στους Έλληνες τραπεζίτες για την επιτάχυνση της διαδικασίας μείωσης των κόκκινων δανείων ασκεί ο επικεφαλής του SSM, Αντρέα Ενρία. Με συνέντευξή του στον ανταποκριτή της ΕΡΤ στις Βρυξέλλες, Γιώργο Συριόπουλο, ο επόπτης του Ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος.
Ο επικεφαλής του SSM μέσω της συνέντευξή του προειδοποιεί για το επερχόμενο κύμα νέων κόκκινων δανείων, εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης του κορονοϊού. Έτσι, ζητά από τις ελληνικές τράπεζες, που ούτως ή άλλως, έχουν το μεγαλύτερο απόθεμα κόκκινων δανείων (NPL’s και NPE’s) στην Ευρώπη, να επισπεύσουν τις διαδικασίες.
Στην ατζέντα της συνέντευξης συμπεριλήφθηκε και η Bad bank η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αντιθέτως, αν και δεν το δήλωσε ευθαρσώς, από τα συμφραζόμενα προκύπτει ότι λύσεις bad bank μπορούν να βρουν ευκολότερη εφαρμογή σε εθνική κλίμακα. Από τις διατυπώσεις, μάλιστα, φαίνεται η προδιάθεση για έγκριση τέτοιων σχεδίων από τον SSM, του οποίου προΐσταται, ο Αντρέα Ενρία.
Όπως σημείωσε ο Ενρία, το πρόγραμμα “Ηρακλής”, το οποίο όπως αφήνει να εννοηθεί δεν έχει εκπληρώσει πλήρως τις προοπτικές του, ενώ επισημαίνει ότι οι τράπεζες θα πρέπει να επιταχύνουν έτι περαιτέρω τη διαδικασία/ Ειδικότερα, ο επικεφαλής του SSM επισημαίνει:
Η κυβέρνηση έχει θεσπίσει το σχήμα προστασίας στοιχείων ενεργητικού «Ηρακλής» το οποίο επιτρέπει στις τράπεζες να κάνουν τιτλοποιήσεις και να ελευθερώσουν τους ισολογισμούς τους από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Χάρη σε αυτό το σχήμα έχει σημειωθεί πρόσφατα σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, άρα έχουν ήδη επιτευχθεί πολλά.
Ό,τι έχει σχεδιαστεί στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή. Κατά τη γνώμη μου, οι τράπεζες πρέπει να εξετάσουν σοβαρά την ακόμη ταχύτερη εξυγίανση των ισολογισμών τους. Δεν είναι η στιγμή να τηρήσουν στάση αναμονής.
Η ευρωπαϊκή Bad bank
Ο επικεφαλής του SSM επαναλαμβάνει τη θέση του υπέρ μιας ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για τη δημιουργία bad bank, επισημαίνοντας ωστόσο ότι «είναι σημαντικό να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε και την επιλογή ενός μηχανισμού που να κατανέμει τις ζημιές στα κράτη μέλη όπου βρίσκονται οι τράπεζες», υποστηρίζοντας εμμέσως και την δυνατότητα δημιουργίας τέτοιων εργαλείων σε τοπικό επίπεδο.
Ο Ενρία μεταξύ άλλων σημείωσε ότι:
Γενικά, οι εταιρίες διαχείρισης στοιχείων ενεργητικού είναι εργαλεία που στο παρελθόν μπόρεσαν να ελευθερώσουν τους ισολογισμούς των τραπεζών από κόκκινα δάνεια, επιτρέποντάς τους να στηρίξουν τα νοικοκυριά, τις μικρές επιχειρήσεις και τις μεγαλύτερες εταιρίες.
Ο επικεφαλής του SSM εστίασε όμως στην αναγκαιότητα του ευρωπαϊκού χαρακτήρα για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας, λέγοντας:
Είμαι πεπεισμένος ότι, για να είναι αποτελεσματική, μια τέτοια πρωτοβουλία θα πρέπει να συντονιστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, επειδή διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος οι τράπεζες μιας χώρας να ωφελούνται από καλύτερες συνθήκες από ό,τι οι τράπεζες άλλης χώρας. Αυτό θα ήταν αντίθετο με τις αρχές της τραπεζικής ένωσης.
Γι’ αυτό, είναι αναγκαία, κατά την άποψή μου, μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία σε αυτόν τον τομέα, με βάση την οποία θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μια συντονισμένη αναδιοργάνωση του τραπεζικού τομέα εφόσον ανέκυπταν προβλήματα στην πορεία. Η ιδέα συνάντησε αντιρρήσεις από δύο διαφορετικές οπτικές γωνίες.
Οι αντιδράσεις
Σκιαγραφώντας την αντιμετώπιση της πρωτοβουλίας για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής bad bank, ο Ενρία, μεταξύ άλλων, επισήμανε ότι:
Από την πλευρά των τραπεζών, ο κλάδος θεωρεί ότι είμαι πολύ απαισιόδοξος, ενώ εκείνοι έχουν μια πιο ρόδινη εικόνα για το μέλλον. Ελπίζω, ειλικρινά, να έχουν δίκιο, εξακολουθώ όμως να πιστεύω ότι, ενώ ελπίζουμε για το καλύτερο, θα πρέπει ταυτόχρονα να είμαστε προετοιμασμένοι και για το χειρότερο.
Παράλληλα, αναφέρθηκε και στο πολιτικό προσωπικό:
Και από την πλευρά των κυβερνήσεων, εκφράζεται η ανησυχία ότι μια τέτοια πρωτοβουλία θα μπορούσε να οδηγήσει σε κάποιο είδος αμοιβαιοποίησης των ζημιών – δηλαδή μία κυβέρνηση να χρειαστεί να πληρώσει για τις ζημίες που καταγράφουν τράπεζες σε άλλο κράτος μέλος.
Τo Brexit
Τέλος, ο Ενρία αναφέρθηκε στο Brexit, σκιαγραφώντας την επόμενη ημέρα.
Η ΕΕ, στην περίπτωση και του Ηνωμένου Βασιλείου, θα λαμβάνει αποφάσεις ισοδυναμίας κατά περίπτωση και θα μπορεί να τις αλλάξει αν το Ηνωμένο Βασίλειο αποκλίνει σημαντικά από το κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ, όπως θα ίσχυε και για οποιαδήποτε άλλη χώρα εκτός ΕΕ.
Αυτό σημαίνει ότι το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί το κανονιστικό και εποπτικό πλαίσιο για να γίνουν οι επιχειρήσεις εκτός της Ένωσης πιο ανταγωνιστικές, δεν αποτελεί στην πραγματικότητα επιλογή.
Είναι πάντως σημαντικό να σημειωθεί επίσης ότι δεν υπόκεινται όλες οι υπηρεσίες στο πλαίσιο ισοδυναμίας. Σε ό,τι αφορά ιδίως τις βασικές τραπεζικές υπηρεσίες όπως η αποδοχή καταθέσεων ή η χορήγηση δανείων, δεν υπάρχει πλαίσιο ισοδυναμίας.
Τέλος στο ενιαίο διαβατήριο για τις επιχειρήσεις
Μάλιστα, το δικαίωμα ενιαίου διαβατηρίου που έχουν σήμερα οι επιχειρήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο τους επιτρέπει να παρέχουν υπηρεσίες απευθείας σε Ευρωπαίους πολίτες, δεν θα υφίσταται πια μετά το Brexit.
Άρα, οι τράπεζες του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και οι θυγατρικές τραπεζών των ΗΠΑ που εξυπηρετούσαν Ευρωπαίους πελάτες από το Ηνωμένο Βασίλειο, χρειάστηκε να μετεγκαταστήσουν τις δραστηριότητές τους στην ΕΕ. Πολλές από αυτές υπόκεινται σήμερα στην άμεση εποπτεία της ΕΚΤ.
Έχουμε συμφωνήσει με αυτές τις τράπεζες τα επιθυμητά λειτουργικά μοντέλα όσον αφορά το πώς θα πρέπει να εκτελούν τις εργασίες τους εντός της ΕΕ και οι ίδιες κινούνται ταχύτατα προς την υλοποίηση των μοντέλων αυτών.