Το lockdown παρατείνεται για μια εβδομάδα έως τις 7 Δεκεμβρίου, ενώ η διαδικασία άρσης των περιοριστικών μέτρων θα είναι σταδιακή. Η κυβέρνηση, ετοιμάζεται για την επαναλειτουργία των σχολείων, το λιανεμπόριο θα ακολουθήσει και η εστίαση θα ανοίξει μόνο μερικώς. Οι περιορισμοί στις μετακινήσεις θα διατηρηθούν, όπως και η απαγόρευση μεταμεσονύκτιας κυκλοφορίας.
Restart της οικονομίας και της κοινωνίας από το lockdwn αλλά σε “safe mode”, ήτοι με περιορισμένη λειτουργικότητα και κινητικότητα και έμφαση στην αποφυγή σφαλμάτων, ετοιμάζει η ελληνική κυβέρνηση. Τις ανακοινώσεις θα κάνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο τέλος της εβδομάδας, σε μια προσπάθεια να υποβαθμίσει επικοινωνιακά την παράταση του lockdown, την οποία έχουν προαναγγείλει όλοι σχεδόν οι συναρμόδιοι υπουργοί.
Η συζήτηση έχει πλέον μετατοπιστεί στην αποσυμπίεση του ΕΣΥ και τη διαδικασία ελεγχόμενης κλιμάκωσης του τρίτου κύματος. Μπορεί η Κομισιόν να υπογράφει συμφωνίες για την προμήθεια εμβολίων, ωστόσο ακόμα δεν σαφής είναι ο χρόνος έναρξης και ο οδικός χάρτης ολοκλήρωσης του μαζικού εμβολιασμού στην Ελλάδα. Οι πρώτες εκτιμήσεις θέλουν τον εμβολιασμό στον γενικό πληθυσμό να ξεκινά Μάιο ή Ιούνιο και να ολοκληρώνεται το πρώτο τρίμηνο του 2021. Στο μεταξύ το διάστημα Μαρτίου-Μαΐου αναμένεται να εμβολιαστεί το ιατρικό προσωπικό πρώτης γραμμής.
Τα σενάρια για την επανεκκίνηση κοινωνίας και οικονομίας δεν είναι πολλά. Το ζήτημα είναι η ύφεση κρουσμάτων και ιδιαίτερα στις ηλικιακές ομάδες 40-64 και 65+, όπου παρατηρείται η μεγαλύτερη μετατρεψιμότητα της λοίμωξης σε νοσηλεία και διασωλήνωση. Ενδεικτικό είναι ότι ο δείκτης θνητότητας για τους 65+ βρίσκεται στο 11,6%(!).
Ο Μητσοτάκης ανακοινώνει restart και “safe mode” ενόψει τον εορτών
Με δεδομένες τις συνέπειες της υπερφόρτωσης των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και του συνωστισμού σε συγκεκριμένες εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής, όπου η τήρηση των μέτρων καθίσταται πρακτικά αδύνατη, οι λοιμωξιολόγοι εξετάζουν εναλλακτικές λύσεις. Οι προσδοκίες ωστόσο είναι χαμηλές, εξαιτίας της έλλειψης πολιτικής βούλησης της κυβέρνησης για ουσιαστική αλλαγή του μοντέλου κοινωνικής επανεκκίνησης.
Σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση δεν αναμένεται να άρει τα περιοριστικά μέτρα για τις μετακινήσεις από νομό σε νομό, θέλοντας να αποφύγει νέο κύμα διάχυσης στις γιορτές. Έτσι, θα επιτραπεί μόνο στους μόνιμους κατοίκους η μετακίνηση. Το ζήτημα αυτό δεν έχει τονιστεί επαρκώς, ώστε να μην υπάρξει έξαρση στις μεταδημοτεύσεις. μέσω taxis. ΄Πληροφορίες όμως αναφέρουν ότι τις τελευταίες 15 ημέρες υπάρχει μεγάλη κινητικότητα.
Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας προανήγγειλε, μεταξύ άλλων, ότι δεν θα υπάρχει νυχτερινή διασκέδαση. Σχετικά με το άνοιγμα της εστίασης, σημείωσε πως θα γίνει με αυστηρά μέτρα και περιορισμούς, ούτε θα επιτρέπονται όρθιοι στην εστίαση.
Η κατάσταση και οι προβλέψεις
Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση των λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας, οι ενδείξεις είναι θετικές και η κατάσταση βελτιώνεται στο επίπεδο ανάσχεσης του δεύτερου κύματος. Ειδικότερα, όπως δήλωσαν χθες ο Γκίκας Μαγιορκίνης και η κυρία Παπαευαγγέλου, ο δείκτης θετικότητας έχει μειωθεί κατά 50% σε μια εβδομάδα. Από τα στοιχεία της επιδημιολογικής έκθεσης προκύπτει ότι ο δείκτης θετικότητας στην επικράτεια κινείται στην περιοχή του 9%. Η μείωση των test αποδίδεται στις συνθήκες καραντίνας, αν και αυτό άρχισε να καταγράφεται ΄τις τελευταίες ημέρες, ενώ η χώρα βρίσκεται σε lockdown για 15 ημέρες.
Τις προβλέψεις του, οι οποίες βασίζονται στο μοντέλο που εφαρμόζει το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), για την πορεία των κρουσμάτων ενόψει των Χριστουγέννων, ανακοίνωσε ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής, Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
Θα μπαζώνουν στην παράταση του lockdown με την εξαγγελία του restart και του νέου… safe mode
Μάλιστα, έδωσε αριθμό κρουσμάτων για ημερομηνίες – «κλειδιά» για το διάστημα πριν και κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων, όπως προκύπτουν από το μαθηματικό μοντέλο που χρησιμοποιούν στο ΑΠΘ:
- Μέχρι τις 30 Νοεμβρίου στα 2.500 κρούσματα
- Στις 7 Δεκεμβρίου 2.200 κρούσματα
- Στις 15 Δεκεμβρίου 2.000 κρούσματα
Διαφορετικές συνθήκες
Αν και η κυβέρνηση έχει επιλέξει να αντιμετωπίζει τη χώρα ως ενιαία υγειονομική περιφέρεια, για λόγους καλύτερης ανταπόκρισης της κοινωνίας και του μηχανισμού, εν τούτοις οι διαφοροποιήσεις είναι έντονες και σαφείς γεωγραφικά.
Το επίκεντρο της έξαρσης του δεύτερου κύματος του κορονοϊού εστιάζεται στη Βόρεια Ελλάδα και ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη. Εκεί, οι συνθήκες είναι ακραίες, το ιικό φορτίο στον πληθυσμό είναι 5πλάσιο από της Αττικής και ο ρυθμός μετάδοσης ταχύτερος.
Οριζόντια μέτρα με διαφορά στο επίπεδο αστυνομικής επιβολής
Από την άλλη πλευρά, στη Βόρεια Ελλάδα οι δομές υγείας και ειδικότερα οι ΜΕΘ είναι λιγότερες, λόγω του μικρότερου πληθυσμού.
Η έξαρση όμως του δεύτερου κύματος και ο βαθμός εξάπλωσης του Covid-19 στον γενικό πληθυσμό οδήγησαν στη λήψη έκτακτων μέτρων. Σε αυτά περιλαμβάνονται:
- η αποστολή τρένου-νοσοκομείο από τον ΟΣΕ,
- η δημιουργία πρόχειρων δομών εξέτασης και βραχείας νοσηλείας στο προαύλιο του 424 στρατιωτικού νοσοκομείο
- η επίταξη κλινικών
Παρά τις προφανείς διαφορές στην εξέλιξη της πανδημίας ανά γεωγραφική περιοχή, η κυβέρνηση δεν φαίνεται διατεθειμένη να εφαρμόσει προσαρμοσμένα μέτρα. Αντ αυτού, θα επιμείνει σε οριζόντια μέτρα με μικρές διαφοροποιήσεις στην υφή και στην αυστηρότητα επιβολής.
Η σταδιακή άρση και τα προβλήματα
Όσον αφορά στην άρση των περιοριστικών μέτρων, η αντιπαράθεση εστιάζεται εν μέσω αντιπαράθεσης για την επίπτωση της λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στους 65+, καθώς αποτελούν βασικό πυλώνα της διευρυμένης οικογένειας. Από την άλλη πλευρά, τα στοιχεία για τη μετάδοση της νόσου από τα παιδιά είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Η κινητικότητα από μόνη της εκτιμάται ότι αποτελεί εξακριβωμένα αιτία αύξησης των κρουσμάτων.
Για την ώρα υπάρχει πανσπερμία απόψεων που έχουν τεθεί επί τάπητος, με τον υπουργό Επικρατείας, Γιώργο Γεραπετρίτη, να αναφέρει, μιλώντας στην ΕΡΤ, ότι επιδιώκεται το συντομότερο δυνατόν, η επιστροφή στην κανονική ροή των σχολείων, και για λόγους ψυχολογικής ισορροπίας των παιδιών. Την ίδια στιγμή, διαρροές από την επιτροπή των λοιμωξιολόγων αναφέρουν ότι η επιστροφή των παιδιών στα σχολεία για μια εβδομάδα δεν θα είχε νόημα -δεδομένου ότι θα συνεχίσει να υφίσταται το πρόβλημα της κινητικότητας γονιών και συνοδών.
Σχέδιο για το restart της αγοράς
Το μεγαλύτερο «αγκάθι» αυτή τη στιγμή αφορά την εστίαση, καθώς υπάρχουν διαφορετικές απόψεις. Η μία λέει πως πρέπει να ανοίξει με πολύ αυστηρούς περιορισμούς παραμονές των εορτών ώστε να δουλέψει λίγο η οικονομία και να πάρουν ανάσα οι επιχειρηματίες και η αγορά. Η άλλη άποψη, που τις τελευταίες ημέρες κερδίζει έδαφος, είναι να μην ανοίξει καθόλου η εστίαση, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος να πυροδοτήσει άμεσα ένα νέο, τρίτο κύμα και να έχουμε στα τέλη Δεκεμβρίου έναν νέο εκτροχιασμό.
Πιθανότατα τις αμέσως επόμενες ημέρες θα ληφθούν οι αποφάσεις για το άνοιγμα της αγοράς και του τρόπου που θα γίνει αυτό, όπως έκανε γνωστό ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Νίκος Παπαθανάσης.
Η αξιολόγηση της κατάστασης γίνει καθημερινά και πρωταρχικό μέλημα είναι η προστασία της δημόσιας υγείας, σημείωσε.
Αναγνώρισε, σε συνέντευξή του στο ΑΜΠΕ, ότι προτεραιότητα αποτελεί και η στήριξη επιχειρήσεων και εργαζομένων «καθώς οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας δεν περιορίζονται μόνο στο διάστημα κατά το οποίο ισχύει το lockdown».
Σύμφωνα με τον ίδιο πριν το δεύτερο πιο σκληρό και επώδυνο δεύτερο κύμα η οικονομία βρισκόταν σε φάση ανάταξης.
Όλα δείχνουν, πάντως, πως το λιανεμπόριο θα ανοίξει στις 14 Δεκεμβρίου, ενώ για την εστίαση υπάρχει το ενδεχόμενο να καθυστερήσει μια εβδομάδα ακόμη.
