Μήνυμα σκλήρυνσης στάσης στέλνει το Βερολίνο στην Άγκυρα μέσω Λιβύης και της επιχείρισης IRINI, καταδεικνύοντας ότι οι ανοχές εξαντλούνται. Με αυτό τον τρόπο ερμηνεύεται η διαρροή περιστατικού με την αντιπαράθεση Γερμανικής φρεγάτας με τουρκικό πλοίο στο πλαίσιο της επιχείρισης επιτήρησης του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη.
Η δημόσια ένδειξη δυσαρέσκειας της Γερμανίας προς την Τουρκία δεν είναι μονοδιάστατη. Αντιθέτως επιδέχεται ερμηνειών, ως προς το χρόνο, το θέμα, την ένταση και την προσδοκώμενη αντίδραση του αποδέκτη.
Υπ αυτό το πρίσμα, η διαρροή του περιστατικού με το τουρκικό πλοίο στη Λιβύη στο Spiegel και ο σχολιασμός του από τους εκπροσώπους των υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας, ερμηνεύεται ως τροχιοδεικτική αντίδραση στον εντεινόμενα αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας.
Οι αποχρώσεις
Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι η ένδειξη δυσαρέσκειας από το Βερολίνο δεν ισοδυναμεί με προειδοποίηση για λήψη μέτρων, αλλά αφήνει να διαφανεί ότι ο Ταγίπ Ερντογάν πέρασε τα όρια. Εδώ, ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός που επιλέγει η Γερμανία για να στείλει το μήνυμα. Το Βερολίνο, θέλοντας να διατηρήσει το status του ειδικού μεσολαβητή στα ελληνοτουρκικά και το κυπριακό, στάθηκε στο περιστατικό στη Λιβύη.
Η περίοδος είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη, οι εντάσεις αυξημένες και όλα τα ενδεχόμενα παραμένουν ανοιχτά. Η Γερμανία, δείχνει ότι δεν θα ανεχτεί υπαναχωρήσεις από τα συμφωνηθέντα, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει εκφράσει έντονη δυσφορία για την παρελκυστική τακτική που ακολουθεί σε πλειάδα μετώπων ο Ταγίπ Ερντογάν.
Ενδιαφέρον έχει η εξέλιξη του περιστατικού, καθώς ο έλεγχος αφενός ξεκίνησε με επιβίβαση Γερμανών στο υπό τουρκική σημαία πλοίο, εν τέλει όμως, δεν ολοκληρώθηκε, καθώς στο μεταξύ αντέδρασε η Τουρκία.
“Προβληματική συμπεριφορά”
Για «από πολλές απόψεις προβληματική συμπεριφορά» της Τουρκίας έκανε λόγο η εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών, απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με το νέο επεισόδιο παρεμπόδισης ελέγχου τουρκικού πλοίου στα ανοιχτά της Λιβύης.
Η εκπρόσωπος τόνισε ότι η συνολική συμπεριφορά της Τουρκίας -συμπεριλαμβανομένων και τέτοιων περιστατικών – βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου.
Η αναφορά σε προβληματική συμπεριφορά, όταν το επίδικο αφορά παραβίαση εμπάργκο του ΟΗΕ, αποτελεί και αυτό μήνυμα. Το Βερολίνο δεν αντιδρά, καταδεικνύει ότι μπορεί να αντιδράσει. Επίσης, η υποβάθμιση του θέματος, αποτελεί ένδειξη στρατηγικής κλιμακούμενης αντίδρασης.
Η τακτική του Βερολίνου, μπορεί να σηματοδοτεί αλλαγή στάσης, αυτή όμως δεν είναι δραστική, αφήνοντας στην Άγκυρα περιθώρια για περαιτέρω προκλήσεις.
Ο υπουργός Εξωτερικών, Χάικο Μάας
«έχει καταστήσει σαφές ότι αισθανόμαστε την συμπεριφορά της Τουρκίας από πολλές απόψεις ως προβληματική. Αυτό το θέτουμε τακτικά στην Τουρκία»,
δήλωσε η εκπρόσωπος του υπουργείου Αντρέα Ζάσε, δεν θέλησε ωστόσο, όταν ρωτήθηκε σχετικά, να εκφραστεί σε ό,τι αφορά «το νόημα της συμμετοχής της Τουρκίας» στο ΝΑΤΟ.
«Πρέπει όμως να επαναλάβουμε ότι πήραμε πολλές φορές θέση σχετικά με την συμπεριφορά της Τουρκίας»,
τόνισε η κυρία Ζάσε, ενώ, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με ενδεχόμενη αντίδραση του Βερολίνου, δήλωσε:
Δεν μπορώ να κάνω εικασίες, αλλά μπορώ να σας πω ότι συνολικά η συμπεριφορά της Τουρκίας βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου. Και εκεί σίγουρα θα τεθούν και περιστατικά αυτού του είδους».
Τί συνέβη στη Λιβύη
Αναφερόμενη συγκεκριμένα στο χθεσινό περιστατικό, που γνωστοποιήθηκε νωρίτερα σήμερα από το περιοδικό «Der Spiegel», η εκπρόσωπος δήλωσε ότι η κυβέρνηση «το αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά» και υπενθύμισε ότι και στο πλαίσιο της Διάσκεψης του Βερολίνου για την Λιβύη
«καταστήσαμε επανειλημμένα σαφές ότι περιμένουμε από όλους τους συμμετέχοντες να τηρούν το εμπάργκο όπλων στην Λιβύη – και αυτό ισχύει βεβαίως και για την Τουρκία». «Όλοι θα κριθούν – συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας»,
τόνισε η κυρία Ζάσε και διευκρίνισε ότι στο χθεσινό επεισόδιο «έγιναν όλα σύμφωνα με τις διαδικασίες», εκφράζοντας την ανησυχία της ότι
«υπάρχουν γενικά τέτοιες περιπτώσεις, ότι υπάρχει υποψία για διάφορες χώρες ότι στέλνουν λαθραία όπλα στην Λιβύη». Έχουμε τονίσει επανειλημμένα ότι «βλέπουμε και μια αποτρεπτική επίδραση της επιχείρησης «ΙRΙΝΙ» και ότι η ισχυρή παρουσία των πλοίων στην Μεσόγειο δείχνει ότι αυτή η επίδραση φέρει αποτελέσματα»,
σημείωσε η εκπρόσωπος.
Η εκδοχή του Άμυνας
Από την πλευρά του υπουργείου ‘Αμυνας, ο εκπρόσωπος Κρίστιαν Τιλς, εξηγώντας την διαδικασία που προβλέπεται για τον έλεγχο στο πλαίσιο της αποστολής «IRINI», ανέφερε ότι η φρεγάτα «Αμβούργο» έλαβε εντολή από την ηγεσία της αποστολής να ελέγξει το πλοίο «Rosaline A», με την υποψία για παραβίαση του εμπάργκο όπλων στην Λιβύη.
«Η εντολή για την επιβίβαση δόθηκε από την ηγεσία της αποστολής «ΙRΙΝΙ». H φρεγάτα είναι απλώς το μέσο που υλοποιεί την εντολή επιτόπου. Δεν αποφασίζεται στην φρεγάτα ποιο πλοίο θα ελεγχθεί»,
διευκρίνισε ο κ. Τιλς και πρόσθεσε ότι η διαδικασία προβλέπει την συγκατάθεση του κράτους, του οποίου την σημαία φέρει το υπό έλεγχο πλοίο.
«Εάν δεν υπάρξει απόρριψη εντός συγκεκριμένου διαστήματος περίπου τεσσάρων ωρών, αυτό θεωρείται σιωπηρή συγκατάθεση. Από όσο γνωρίζουμε, ακριβώς έτσι έγινε χθες»,
τόνισε ο κ. Τιλς και επισήμανε ότι η Τουρκία δήλωσε εκ των υστέρων την αντίθεσή της στον έλεγχο, ο οποίος και διεκόπη άμεσα. Ο ίδιος ανέφερε πάντως ότι κατά την επιβίβαση των Γερμανών στρατιωτών στο πλοίο από ελικόπτερο, το πλήρωμα ήταν απολύτως συνεργάσιμο, ενώ έως και την διακοπή της έρευνας δεν εντοπίστηκε απαγορευμένο εμπόρευμα.