Το σενάριο των επαναλαμβανόμενων – κυλιόμενων lockdown μέχρι την άνοιξη, επανέρχεται στο προσκήνιο με αναφορές γιατρών και λοιμωξιολόγων, οι οποίοι αξιολογούν πλέον τα νέα δεδομένα μεταδοτικότητας του ιού και την προοπτική διαθεσιμότητας εμβολίων.
Το δεύτερο lockdown φαίνεται ότι δεν θα είναι το τελευταίο. Ο κίνδυνος πλέον είναι γιατροί και τραπεζίτες να μην έχουν… άλλες λύσεις
Η επιβολή κυλιόμενων lockdown με βάση συγκεκριμένους δείκτες λοιμώξεων, αντοχής του ΕΣΥ και στο πλαίσιο της διατήρησης ζωντανής της οικονομίας, αποτελεί βασικό σενάριο που έχει επιλεγεί διεθνώς ως η βέλτιστη λύση όσο δεν υπάρχει εμβόλιο. Στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, όμως, η προοπτική αυτή είχε υποτιμηθεί άλλοτε συνειδητά, ώστε να βελτιωθεί το κλίμα και άλλοτε ως απόρροια της βελτίωσης των επιδημιολογικών δεδομένων για παρατεταμένο χρονικό διάστημα.
Τις τελευταίες ημέρες, όμως, τόσο η πρόεδρος των νοσοκομειακών γιατρών, Ματίνα Παγώνη, όσο και στελέχη της επιτροπής των λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας, αναφέρονται στο σενάριο των κυλιόμενων lockdown με αυξανόμενη βεβαιότητα.
Η αλλαγή αυτή στη στάση των γιατρών, έχει τρεις συνισταμένες:
- Αποτύπωση των πραγματικών επιστημονικών δεδομένων
- Προετοιμασία της κοινής γνώμης και εξοικείωση
- Πιστή τήρηση των περιοριστικών μέτρων, για την ανάσχεση της δυναμικής αυτής
Διαδηλώσεις
Οι κοινωνίες, πάντως, αντιδρούν ήδη. Στις ΗΠΑ αντιδρούν στην παντελή απουσία κρατικής μέριμνας και στην Ευρώπη στα περιοριστικά μέτρα. Η έλλειψη συντονισμένης ανταπόκρισης στην κρίση, υπονομεύει την αξιοπιστία και των πολιτικών, περιορίζοντας έτι περαιτέρω την όποια αποτελεσματικότητας των αποφάσεων. Η δυσαρμονία αυτή δεν αποκλείεται σύντομα να καταγραφεί στις αγορές, σηματοδοτώντας την de facto μείωση της επίδρασης και της νομισματικής πολιτικής.
Ανεξάρτητα από τις αιτίες και τους υποκινητές, οι διαδηλώσεις είναι μια πραγματικότητα. Η προσέγγισή τους, από τις κυβερνήσεις και τους γιατρούς, είναι κρίσιμη, καθώς ενδεχόμενη αποτυχία εντοπισμού και επίλυσης των προβλημάτων που οδηγούν σε αυτές, θα μπορούσε να οδηγήσει σε κινηματοποίησή τους.
Παγώνη VS Γεωργιάδη: Το Πάσχα… παίζεται
Έτσι, ενώ ο υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης, αντηχώντας τον πρωθυπουργό αναφέρεται σε ανοιχτά Χριστούγεννα, η πρόεδρος των νοσοκομειακών γιατρών, Ματίνα Παγώνη, έκανε λόγο για επαναλαμβανόμενα – κυλιόμενα lockdown. Η διάσταση αυτή, δεν είναι μόνο ορατή, αλλά και αποσταθεροποιητική, τη στιγμή που οι πολίτες ταλαντεύονται και οι κοινωνίες δοκιμάζουν τα όρια αντοχών και ανοχών τους, απέναντι στον ιό και στα περιοριστικά μέτρα.
Ειδικότερα, η η πρόεδρος της Ένωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθηνών Πειραιώς (ΕΙΝΑΠ), Ματίνα Παγώνη, μιλώντας στον ΣΚΑΪ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για νέο lockdown, εκφράζοντας παράλληλα αμφιβολίες αν θα μπορέσουμε να γιορτάσουμε το Πάσχα κανονικά.
«Θα ξεπεράσουμε τα 3.000 κρούσματα κορονοϊού, μετά κάνα δυο μέρες περίπου θα έχουμε ευθεία και μετά θα υπάρξει μείωση. Γι αυτό πήραμε τα νέα μέτρα γιατί το σύστημα δεν μπορούσε να αντέξει. Χρειάζονται 300 με 500 κρούσματα την ημέρα για να αρθούν τα μέτρα. Και μετά θα γίνει σταδιακή άρση μέτρων. Αν δεν πάνε καλά θα χρειαστεί φυσικά παράταση»
ανέφερε χαρακτηριστικά η κυρία Παγώνη
τόνισε.«Τώρα έχουμε και μη COVID περιπτώσεις στα νοσοκομεία» διευκρίνισε, σημειώνοντας ότι το σύστημα δέχεται πίεση. «Θα δούμε πώς θα πάνε τα πράγματα, θα δούμε πώς θα αποδώσουν τα μέτρα. Από το νέο χρόνο αναμένεται να βγει το εμβόλιο όταν τελειώσει η τρίτη δοκιμαστική φάση. Αν όλα πάνε καλά περίπου τον Ιούνιο θα εμβολιαστούν όλες οι ομάδες» ,
«Αν είναι πιο μολυσματικός ο ιός θα αργήσουμε, θα έχουμε περισσότερα κρούσματα και (η πανδημία) θα κρατήσει περισσότερο» δήλωσε δε. «Φέτος θα κάνουμε οικογενειακά τα Χριστούγεννα. Μπορούμε να γιορτάσουμε με μέτρο»
τόνισε η κ. Παγώνη.
Διπλή παγίδα2 για γιατρούς και… τραπεζίτες
Καθώς η πανδημία του κορονοϊού εξελίσσεται και διεισδύει ολοένα και βαθύτερα στην κοινωνία, επηρεάζοντας πολυεπίπεδα την καθημερινότητα, τις προοπτικές και την αίσθηση ασφάλειας των πολιτών, οι προσεγγίσεις κατασταλτικού χαρακτήρα από τις κυβερνήσεις και τους επιστήμονες στο πεδίο της λειτουργικότητας αρχίζουν να μην αποδίδουν, όσο αρχικά. Επίσης, τον ίδιο κίνδυνο αντιμετωπίζει η νομισματική πολιτική, καθώς η αύξηση της ποσότητας του κυκλοφορούντος χρήματος τείνει να υποκαταστήσει την οικονομική δραστηριότητα.
Νόμος της φθίνουσας απόδοσης
Η ad hoc εργαλειοποίηση του φόβου, όμως, από τους επιστήμονες, μπορεί να υπονομεύσει την ήδη προβληματική σχέση εμπιστοσύνης τους με την κοινωνία, στερώντας από πολλούς την ασφάλεια της αυθεντίας και διευκολύνοντας, εν τέλει, τη ροπή προς αντιδραστικές θεωρίες και δράσεις. Το κοκτέιλ αβεβαιοτήτων για την οικονομία και την επόμενη ημέρα, η έλλειψη επαρκούς ενημέρωσης για την εξέλιξη θεραπειών και εμβολίων και η έλλειψη προβλεψιμότητας, αυξάνουν αισθητά τον κίνδυνο κοινωνικών αναταραχών, που με τη σειρά τους ενισχύουν τη δυναμική του ιού στην κοινωνία. Το Crisis Monitor έχει εγκαίρως εστιάσει στα social dynamics του κορονοϊού, αναδεικνύοντας τόσο την προοπτική κυλιόμενων lockdown, όσο και των κοινωνικών αναταραχών.
Παγίδα ρευστότητας
Μέχρι στιγμής, οι αγορές δεν δείχνουν να αντιδρούν στην προοπτική παράτασης της υγειονομικής κρίσης και εμβάθυνσης της οικονομικής. Ωστόσο, αυτό είναι απόρροια του πληθωρισμού ρευστότητας που έχουν δημιουργήσει οι κεντρικές τράπεζες, στην προσπάθειά τους να αποφευχθεί μια νέα μεγάλη ύφεση. Η έλλειψη συγχρονισμού της νομισματικής με τη δημοσιονομική πολιτική και παγκόσμιας ομογενοποιημένης αντίδρασης σε επίπεδο πολιτικής αντιμετώπισης των αλληλεπικαλυπτόμενων κρίσεων, δημιουργεί ανησυχία για το ενδεχόμενο μιας “παγίδας ρευστότητας”, την κατάσταση δηλαδή στην οποία η επίδραση της νομισματικής πολιτικής φθίνει και εν τέλει καθίσταται αμελητέα.
Διαβεβαιώσεις
Τόσο η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, όσο και ο επικεφαλής της Fed, Τζερόμ Πάουελ, στις πρόσφατες συνεντεύξεις Τύπου που παραχώρησαν, αν και δεν έλαβαν επιπλέον μέτρα, διαβεβαίωσαν ότι διαθέτουν λύσεις και εργαλεία για να τις καταστήσουν αποτελεσματικές, κλείνοντας το μάτι στις αγορές για ανάληψη δράσης τον Δεκέμβριο.
Βέβαια, το μέτρο του διαχωρισμού της αποτελεσματικότητας από το wishful thinking μπορεί πάντα να είναι απατηλό. Eν τέλει, η αναποτελεσματικότητα γίνεται αισθητή ex post και όχι a priori.