Παραγωγική αποδείχθηκε, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, η πρωτοβουλία επικοινωνίας με τον Ταγίπ Ερντογάν, που ανέλαβε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σε μια προσπάθεια επαναπροσέγγισης επ αφορμής του σεισμού που δοκιμάζει και τις δύο χώρες. Την ενεργοποίηση της disaster diplomacy, είχε προτείνει με tweet της η σύμβουλος του Ζοζέπ Μπορέλ, Ναταλί Τότσι, σε ανύποπτο χρόνο, την 1ης Σεπτεμβρίου….
Πρόκειται για κίνηση που ανοίγει έναν νέο, διαφορετικό δίαυλο διπλωματίας, που εντάσσεται στο αποκαλούμενο disaster diplamacy, ήτοι την ανάδειξη της αλληλεγγύης σε κρατικό και κοινωνικό επίπεδο ως συνεκτικού κρίκου μεταξύ χωρών. Για πολλούς, αποτέλεσε έκπληξη η επικοινωνία των δύο ηγετών, δεδομένου του τεταμένου κλίματος σχέσεις Ελλάδας και ΕΕ με την Τουρκία. Πρόκειται, όμως, για “textbook case”, δηλαδή για τις βασικές αρχές της διπλωματίας.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός τηλεφώνησε στον πρόεδρο της Τουρκίας, αφού προηγουμένως είχε ολοκληρωθεί κύκλος επαφών σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο, από τους υπουργούς Εξωτερικών και τους συμβούλους των ηγετών.
I just called President @RTErdogan to offer my condolences for the tragic loss of life from the earthquake that struck both our countries. Whatever our differences, these are times when our people need to stand together.
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) October 30, 2020
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προκειμένου εξέφρασε συλλυπητήρια για την απώλεια ζωών από τον σεισμό, που έχει επηρεάσει ιδιαίτερα την πόλη της Σμύρνης.
«Οποιες και αν είναι οι διαφορές μας, τέτοιες στιγμές οι λαοί μας πρέπει να στέκονται μαζί»,
ανέφερε, μεταξύ άλλων ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Με τον τρόπο αυτό ο Έλληνας πρωθυπουργός πιστώνεται τα διπλωματικά αντανακλαστικά, καθώς ως γείτονας και παρότι και η Ελλάδα θρηνούσε νεκρούς, κάλεσε τον Ταγίπ Ερντογάν προτού επικοινωνήσουν μαζί του άλλοι ηγέτες.
Οι δύο ηγέτες συνομίλησαν για κάτι παραπάνω από πέντε λεπτά, σε “ανθρώπινο κλίμα”, όπως διαρρέεται από το Μέγαρο Μαξίμου.
Η κίνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη βρήκε ανταπόκριση από τον Ταγίπ Ερντογάν, καθώς λίγο αργότερα, με ανάρτησή του στο Twitter ευχαρίστησε τον Έλληνα πρωθυπουργό. Επίσης, ο Ταγίπ Ερντογάν εξέφρασε τα συλλυπητήρια του τουρκικού λαού για τα δύο νεκρά παιδιά στη Σάμο και ανέφερε ότι η Τουρκία είναι πάντα έτοιμη να βοηθήσει την Ελλάδα για να επουλώσει τις πληγές της.
«Το γεγονός ότι δύο γειτονικές χώρες επιδεικνύουν αλληλεγγύη σε δύσκολες περιστάσεις έχει μεγαλύτερη σημασία από πολλά πράγματα»,
κατέληγε η ανάρτηση του κ. Ερντογάν.
Thank you, Mr. Prime Minister.
I offer my condolences to all of Greece on behalf of myself and the Turkish people. Turkey, too, is always ready to help Greece heal its wounds.
That two neighbors show solidarity in difficult times is more valuable than many things in life. https://t.co/eo6iClofKZ
— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) October 30, 2020
Για την προετοιμασία της επαφής, είχαν επικοινωνήσει η διπλωματική σύμβουλος του πρωθυπουργού Ελένη Σουρανή και ο εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου Ιμπραήμ Καλίν.
Σε ετοιμότητα
Η κινητοποίηση της Ελλάδας ήταν πολυεπίπεδη, καθώς είχε προηγηθεί και επικοινωνία του Νίκου Δένδια με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ενώ ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες κάνουν λόγο και για ενεργοποίηση της κόκκινης γραμμής των γενικών επιτελείων.
Ένα C-130, δύο Chinook και δύο ομάδες της ΕΜΑΚ τέθηκαν σε επιφυλακή για άμεση αποστολή στη Σμύρνη.
Σαν έτοιμοι από καιρό
Δημόσιες δηλώσεις στήριξης προς την Ελλάδα και την Τουρκία πραγματοποίησε και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, πραγματοποιώντας ανάρτηση στο Twitter, στην οποία αναφέρει ότι:
“οι σκέψεις μας είναι με τους ανθρώπους της Ελλάδας και της Τουρκίας(…)”
Ειδικότερα στο tweet αναφέρει:
Our thoughts are with all people affected by the heavy earthquake in the Aegean, in Turkey and in Greece, sending my deepest condolences to the families and friends of those who have lost their lives. EU has offered assistance and is ready to support all efforts. #izmir
— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) October 30, 2020
Για τον Μπόρελ, ο σεισμός αυτός είναι γεγονός που θα μπορούσε να ανατρέψει τη συγκρουσιακή δυναμική και να επιβάλλει θετική ατζέντα.
Στην ανάγκη προαγωγής του κλίματος της disaster diplomacy, μέσω της αναβάθμισης των κοινωνικών δεσμών και της αλληλεγγύης είχε σταθεί σε ανύποπτο χρόνο η σύμβουλος του Ζοζέπ Μπορέλ, Ναταλί Τότσι, στο πλαίσιο συζήτησης σε think tank. Οι θέσεις της Τότσι έγιναν αντικείμενο κριτικής, κυρίως από ελληνικά media.
Σε tweet που παρουσίαζε τη συζήτηση, η Τότσι αναφέρει, ότι:
“Μόνο αν η Ελλάδα, η Τουρκία και η Κύπρος αφήσουν στην άκρη τις σκληρές πολιτικές και ανακαλύψουν εκ νέου το κλίμα της διπλωματίας του σεισμού το 99, μπορεί να επιλυθεί η κρίση στη Μεσόγειο”.
Ειδικότερα:
The East-Med situation isn’t new. It’s an old conflict about sovereignty & security between Greece, Turkey & Cyprus. It can be resolved only if G & T set aside macho politics & rediscover earthquake diplomacy spirit of 99
My @ConvSix w/ @michaeltanchum https://t.co/bqh8tOaGxi— Nathalie Tocci (@NathalieTocci) September 1, 2020
Στρώνουν το έδαφος
Στην Ελλάδα, πάντως, τα φιλοκυβερνητικά media προετοιμάζουν ήδη το έδαφος για την εξοικίωσης της κοινής γνώμης με τη νέα δυναμική προσέγγισης με την Τουρκία. Το Πρώτο Θέμα, αναφέρεται ήδη στη “διπλωματία των Σεισμών“, ενώ τη νέα δυναμική επισημαίνει και η ¨Καθημερινή” με λιγότερο πρόδηλο, ως προς το διακύβευμα τρόπο.