Το δεύτερο κύμα του κορονοϊού καλπάζει σε Ευρώπη και ΗΠΑ, οι κυβερνήσεις επεξεργάζονται αυστηρότερα μέτρα, χρηματιστήρια και εμπορεύματα καταρρέουν. Ο χρόνος για νέα επέμβαση των κεντρικών τραπεζών μετράει αντίστροφα, αλλά πλέον ουδείς γνωρίζει αν θα είναι αποτελεσματική.
Αποτελεσματικότητα. Αυτή είναι η λέξη κλειδί που συγκρατεί τους κεντρικούς τραπεζίτες. Το ενδεχόμενο μια νέα παρέμβαση να αποδειχθεί κατώτερη των προσδοκιών και να υπονομεύσει το κύρος των θεσμών, άρα και τον αντίκτυπο της δράσης τους, δρα αποτρεπτικά για adhoc παρεμβάσεις.
H βουτιά της Wall Street χθες, η νευρικότητα στις ευρωπαϊκές αγορές σήμερα, η υποχώρηση της τιμής του πετρελαίου και η συσσώρευση στον χρυσό, αποτελούν ενδείξεις σύγχυσης και απαισιοδοξίας στα χρηματιστήρια. Το φθηνό χρήμα κάνει offset το βραχυχρόνιο ρίσκο, όχι όμως το μακροπρόθεσμο. Η δυσαρμονία αγορών-πραγματικής οικονομίας έχει δημιουργήσει πλέον δύο διαφορετικές πραγματικότητες, οι οποίες αναπόφευκτα θα συγκλίνουν. Από τα στοιχεία για τον κορονοϊό, φαίνεται ότι η πορεία αυτή θα είναι πτωτική για τις αγορές. Εκτός, βέβαια, αν στο μεταξύ ανακοινωθούν αποτελεσματικές θεραπείες και εμβόλια.
Το δεύτερο κύμα του κορονοϊού καλπάζει σε Ευρώπη και ΗΠΑ, οι κυβερνήσεις επεξεργάζονται αυστηρότερα μέτρα, οι επενδυτές όμως είναι… αισιόδοξοι. Τί “χάπια” παίρνουν;
Οι διακυμάνσεις και η αβεβαιότητα είναι η νέα κανονικότητα. Το ρίσκο μπορεί να μην αποτυπώνεται άμεσα στις τιμές των μετοχών και οι πτωτικές εξάρσεις να αποσοβούνται γρήγορα από την άφθονη και λιμνάζουσα ρευστότητα. Το πλεονάζον χρήμα, όμως, έχει την ιδιότητα να αποσύρεται σε ασφαλή καταφύγια, αδιαφορώντας για τις αποδόσεις, ακόμα και για μικρές ζημιές σε περιόδους μεγάλης και παρατεταμένης ανασφάλειας.
Αυτό το σκηνικό αποτυπώνεται με γλαφυρότητα στους δείκτες VIX, που σκιαγραφεί τη μεταβλητότητα του S&P 500, στην τιμή του χρυσού και τις συγκριτικές απεικονίσεις επιτοκίων, ομολόγων και χρηματιστηριακών δεικτών. Τα νομίσματα, σε αυτή τη φάση, έχουν ανεξαρτητοποιηθεί από τις εμπορικές ροές και υπακούν κυρίως στις κινήσεις των κεντρικών τραπεζών.
Την ίδια στιγμή, οι ισολογισμοί της Fed και της ΕΚΤ έχουν εκτοξευθεί σε αστρονομικά επίπεδα, πυροδοτώντας ζήτηση για ακίνητα, αυξάνοντας τις καταθέσεις και τροφοδοτώντας τα χρηματιστήρια. Τα αρνητικά επιτόκια καλύπτουν το βραχυχρόνιο ρίσκο του Covid-19. Οι αγορές, όμως, ακόμα δεν έχουν αποτιμήσει μεσομακροπρόθεσμους κινδύνους από τη μαζική απώλεια ζωών, την αλλαγή καταναλωτικών συνηθειών και τρόπου κίνησης και διαβίωσης.
Ενδεικτική είναι η εξάρτηση του δείκτη οικονομικού κλίματος από τον ισολογισμό της ΕΚΤ, όπως φαίνεται στο γράφημα που ακολουθεί:
Σε αντίθεση όμως με την πραγματική εικόνα που προκύπτει από την αποτύπωση του ΑΕΠ και των θέσεων εργασίας:
