Σε διαδικασία μετοχικής αναδιάταξης έχει μπει πλέον και επισήμως η Τράπεζα Πειραιώς, προκαλώντας παράλληλα αναταράξεις σε διοικητικό, πολιτικό και θεσμικό επίπεδο, καθώς οι διαπραγματεύσεις για την κεφαλαιακή ενίσχυση, φαίνεται ότι έχουν ωριμάσει. Η προοπτική νέου dilution από τη μετατροπή των COCOs και τη συνεπακόλουθη αύξηση κεφαλαίου, αποτελεί τη βασική αιτία για την πίεση που ασκείται στη μετοχή στις τελευταίες συνεδριάσεις, δεν είναι όμως το μόνο ζήτημα.
Οι διεργασίες δεν περιορίζονται στο ταμπλό και στις μετοχικές ισορροπίες, αλλά είναι βαθύτερες και πιο σύνθετες. Η προοπτική αύξησης της συμμετοχής του ΤΧΣ σε επίπεδα άνω του 50%, ακόμα κι αν αυτό γίνεται για μικρό χρονικό διάστημα θα μπορούσε να προκαλέσει ντόμινο εξελίξεων σε διοικητικό επίπεδο και κατ επέκταση στην επόμενη ημέρα της τράπεζας. Ως εκ τούτου, σειρά παραγόντων που φαίνονται ήσσονος σημασίας και διαδικαστικής φύσης έχουν στην πραγματικότητα αυξημένο ειδικό βάρος και καταλυτική επίδραση.
Lobbying και πολιτικές ισορροπίες
Για τη λήψη αποφάσεων καθοριστική είναι η συνεδρίαση του SSM στις 12 Νοεμβρίου, όπου συζητηθούν οι εναλλακτικές λύσεις που έχουν προταθεί. Βέβαια, καταλυτικό ρόλο σε τέτοιες διαδικασίες παίζει το lobbying στους decision makers, το κλίμα που δημιουργούν τα media και το πολιτικό κεφάλαιο που μπορεί να καταναλώσει η εκάστοτε κυβέρνηση. Σε αυτή τη φάση, μέτοχοι και διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς βρίσκονται στην ίδια πλευρά, το ΤΧΣ, που διοικείται μεν από τον Μάρτιν Τσούρντα, αλλά τα δύο έτερα μέλη της εκτελεστικής επιτροπής, η Μαρίκα Φραγκάκη και ο Ηλίας Ξηρουχάκης, έχουν επίσης ισχυρά ερείσματα.
Ρόλο όμως έχει και το Γενικό Συμβούλιο, καθώς τα μέλη του έχουν διεθνείς προσβάσεις και η άποψή τους ζητείται άλλοτε επισήμως και άλλοτε ανεπισήμως από τον SSM και τους θεσμούς.
Ο ρόλος του ΤΧΣ, οι στόχοι της διοίκησης, οι μέτοχοι και τα συμφέροντα του Δημοσίου
Στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ, όμως, είναι γνωστό πως οι σχέσεις του γενικά σιωπηρού, Μάρτιν Τσούρντα με τους Έλληνες τραπεζίτες δεν ήταν ποτέ καλές και σε πολλές περιστάσεις είχαν χαρακτηριστεί έως και εχθρικές, Περιστατικά τόσο με την Εθνική Τράπεζα όσο και την Alpha Bank είχαν μάλιστα απασχολήσει τα media.
Εσχάτως, μάλιστα, επ αφορμής των διαπραγματεύσεων για τα COCO’s οι σχέσεις του ισχυρού άνδρα του ΤΧΣ με τη διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς, είναι επίσης τεταμένες.
Στο διοικητικό σχήμα του ΤΧΣ, όμως, υπάρχουν δύο ακόμα ισχυρά πρόσωπα, η σύμπνοια των οποίων δεν είναι δύσκολη και ενδεχόμενη συμπόρευσή τους θα μπορούσε να λύσει προβλήματα. Με δεδομένα τα ερείσματά τους εκτός του πλαισίου του ΤΧΣ: Της Μαρίκας Φραγκάκη με την Τράπεζα της Ελλάδος και του Ηλία Ξηρουχάκη σε πολιτικό επίπεδο στην Ελλάδα και το εξωτερικό, τότε θα μπορούσαν να καμφθούν ενδεχόμενες αντιδράσεις από τον Μάρτιν Τσούρντα.
Οι ισορροπίες αυτές, βέβαια, καθιστούν το ΤΧΣ δυσλειτουργικό και δύσκαμπτο, ενισχύοντας την άποψη ότι έχει πλέον απολέσει τη χρησιμότητά του και ότι δημιουργεί περισσότερα προβλήματα απ΄ όσα λύνει.
Βήματα και προβλήματα
Ακόμα και για το πρώτο βήμα, που είναι η ενεργοποίηση μετατροπής των COCO’s σε μετοχές, απαιτούνται μια σειρά από νομικές παρεμβάσεις και συμφωνίες τόσο σε επίπεδο μεγαλομετόχων, όσο και μεταξύ τους και του ΤΧΣ, καθώς και σε επίπεδο κυβέρνησης και διοίκησης της Τράπεζας Πειραιώς. Επίσης, απαιτούνται εγκρίσεις από τη DG Comp, καθώς πρόκειται για πράξη που δίνει στο δημόσιο πλειοψηφικό πακέτο σε τράπεζα και παράλληλα από τον SSM και τον ESM, καθώς επηρεάζονται τα ίδια κεφάλαια της τράπεζας και η δυνατότητα επανάκτησης κεφαλαίων που δάνεισαν οι εταίροι στη χώρα για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Μπρα-ντε-φερ μετόχων και διοίκησης με το ΤΧΣ για την επόμενη ημέρα και τον έλεγχο της τράπεζας
Σε αυτό το επίπεδο γεννάται ένα ακόμη ζήτημα, καθώς το ΤΧΣ έχει αποτιμήσει, στις οικονομικές του καταστάσεις, τα COCO’s στα 0,3 ευρώ, ενώ η Πειραιώς στα 6 ευρώ. Σωστότερο είναι το δεύτερο, καθώς το ΤΧΣ δεν φαίνεται να έχει λάβει υπόψη του το ένα από τα δύο reverse splits. Η διόρθωση του λάθους αυτού στις οικονομικές καταστάσεις του Ταμείου είναι ένα ακόμη θέμα προς διαπραγμάτευση και επίλυση,
Η ουσία και η… αξία
Μετά από τη συμφωνία για τα πρώτα διαδικαστικά ζητήματα, ακολουθεί η αυτόματη μετατροπή των COCO’s σε μετοχές, την οποία προεξοφλεί ήδη το Χρηματιστήριο, πιέζοντας τη μετοχή της τράπεζας στο -25% σήμερα και στο -71,2% από τις αρχές του έτους. Μετά τη μετατροπή των COCO’s το Δημόσιο, μέσω του ΤΧΣ, θα διαθέτει στην Τράπεζα Πειραιώς ποσοστό της τάξης του 60%. Αυτό σημαίνει ότι η διοίκηση του ΤΧΣ αποκτά πλήρη εξουσία επί της Τράπεζας Πειραιώς, Ήτοι, θα μπορούσε να αλλάξει διοίκηση, να ζητήσει ελέγχους και να προκαλέσει κλυδωνισμούς στην Τράπεζα, με γνώμονα πάντα την προστασία των συμφερόντων του Δημοσίου.
Αφού το ποσοστό του ΤΧΣ αυξηθεί σε τέτοια επίπεδα, η συνεπακόλουθη μείωσή του μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, από το δικαίωμα συμμετοχής στην οποία θα παραιτηθεί θα είναι… πρόκληση, πολιτική και νομική. Το ορθόν, θα ήταν αντί αύξησης κεφαλαίου οι μέτοχοι που ενδιαφέρονται, είτε να αγοράσουν μετοχές από το ΤΧΣ, είτε πραγματοποιήσουν ΑΜΚ και να εξαγοράσουν τα COCO’s.
Η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς, όμως, θέλει να ακολουθήσει το δύσκολο μονοπάτι, καθώς θέλει να ενισχύσει περαιτέρω την κεφαλαιακή βάση και να βελτιώσει την ποιότητα των κεφαλαίων.
Η επόμενη ημέρα
Μείζον ζήτημα για τους ξένους μετόχους και για την εμπέδωση της αξιοπιστίας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος είναι η διατήρηση της διοικητικής συνέχειας και η επίτευξη μετοχικής ισορροπίας. Οι νομικές, χρηματοδικές και πολιτικές προκλήσεις που συναντά το εγχείρημα είναι σημαντικές.
Μέχρι τώρα οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της διοίκησης της Τράπεζας Πειραιώς και του ΤΧΣ φαίνεται ότι βρίσκονται σε αδιέξοδο. Ωστόσο, υπάρχουν εργαλεία και ιδέες που θα μπορούσαν συμβάλλουν στην εξεύρεση λύσης. Σε αυτή τη φάση όμως, ουδείς φαίνεται να ενδιαφέρεται για την ανάδειξη των λύσεων, καθώς αμφότερες οι πλευρές και άλλοι εξωτερικοί παράγοντες επιδιώκουν τη διόγκωση των προβλημάτων.
Τέτοιες στρατηγικές υιοθετούνται στο πλαίσιο blame game, το οποίο στοχεύει στην ενεργοποίηση πολιτικών παραγόντων και εξωσυστημικών διαδικασιών για την επίλυσγ των προβλημάτων.
Οι υφιστάμενοι μέτοχοι της Τράπεζας Πειραιώς καθώς και σειρά άλλων ιδιωτών επενδυτών με τους οποίους έχει έρθει σε επαφή η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς, επιδιώκουν τη διατήρηση και αύξηση της συμμετοχής τους, προστατεύοντας την έως τώρα επενδυσή τους και δίνοντας ψήφο εμπιστοσύνης στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και την οικονομία.
Από την άλλη πλευρά, το ΤΧΣ, που εκ των πραγμάτων έχει λόγο, όντας ο μεγαλύτερος μέτοχος και με την προοπτική να καταστεί μέτοχος πλειοψηφίας, έχει διαφορετικές υποχρεώσεις, που απορρέουν από το καταστατικό του. Οι σχέσεις, δεν, του Μάρτιν Τσούρντα με τους Έλληνες τραπεζίτες δεν βοηθούν στην κατεύθυνση της υπέρβασης των προβλημάτων.