Διπλωματικούς και στρατιωτικούς ελιγμούς προκειμένου να αποφύγει την τουρκική παγίδα της στρατιωτικοποίησης της έντασης στο Αιγαίο, κάνει η ελληνική κυβέρνηση, προκειμένου να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός αποκλιμάκωσης στο πλαίσιο του NATO.
Για την ελληνική κυβέρνηση βασική προτεραιότητα είναι η αποφυγή ενός νέου φαύλου κύκλου έντασης, τον οποίο επιχειρεί με κάθε τρόπο να ανοίξει η Τουρκία. Στόχος της Άγκυρας είναι η εμπλοκή σε επίπεδο που να απαιτηθεί η ενεργοποίηση του μηχανισμού αποκλιμάκωσης στο πλαίσιο του NATO, όπου διαθέτει ισχυρότερα ερείσματα και θα μπορούσε να ποδηγετήσει τις εξελίξεις.
Το Oruc Reis πλέει εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας συνοδευόμενο από δύο υποστηρικτικά πλοία και μεγάλο μέρος του τουρκικού στόλου έχει αναπτυχθεί στην ευρύτερη περιοχή. Ωστόσο, από ελληνικής πλευράς οι κινήσεις είναι μετριασμένης, εν συγκρίσει με την προηγούμενη κρίση.
Προσεκτικές κινήσεις
Το πολεμικό ναυτικό έχει στην περιοχή πέντε μονάδες επιφανείας που παρακολουθούν με βάρδιες τις κινήσεις του τουρκικού ερευνητικού. Επίσης, περιορισμένη είναι και η κινητοποίηση γενικότερα, καθώς ακόμα τουλάχιστον, δεν έχουν ανακληθεί άδειες και το επίπεδο ετοιμότητας παραμένει στα συνήθη επίπεδα. Εξαίρεση αποτελούν οι ειδικές δυνάμεις.
Πολιτικά, η Ελλάδα διαμηνύει σε Άγκυρα και ΕΕ ότι “ο διάλογος είναι κλινικά νεκρός, όσο το Oruc Reis είναι στην ελληνική υφαλοκρηπίδα”. Ενδιαφέρον έχει ότι το μήνυμα αυτό προέρχεται από τον υπουργό Επικρατείας, Γιώργο Γεραπερίτη, αν και ταυτόσιμη θέση εξέφραζε και η αρχική ανακοίνωση του ΥΠΕΞ. Η παρέμβαση του κ. Γεραπετρίτη έχει τη δική της σημειολογική αξία, καθώς αντικατοπτρίζει τη στάση του Μαξίμου.
Το σκηνικό της κρίσης
Περίπου στις 07:30 το πρωί της Τρίτης, το Oruc Reis και τα πολεμικά πλοία που το συνοδεύουν βρίσκονται 42 ναυτικά μίλια μέσα σε περιοχή ελληνικής υφαλοκρηπίδας και απείχε περίπου 50 νμ από το δυτικό άκρο της περιοχής που έχουν ορίσει οι Τούρκοι μονομερώς για ερευνητικές εργασίες. Στην περιοχή επικρατούν καλές καιρικές συνθήκες.
Η επιλογή των ακρότατων σημείων της περιοχής όπου προαναγγέλλονται σεισμικές εργασίες από το Oruc Reis μόνο τυχαία δεν πρέπει να θεωρηθεί. Φτάνοντας στα 6,5 μίλια νότια από το Καστελόριζο, η Άγκυρα στέλνει το μήνυμα ότι δεν αναγνωρίζει ούτε το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων της Ελλάδας, ούτε την υφαλοκρηπίδα των νησιών.
Στην Ελλάδα, κυβερνητικά στελέχη κάνουν αναφορές ακόμα και σε σενάρια θερμού επεισοδίου με την Τουρκία, διαμορφώνοντας κλίμα έντασης. Μέχρι στιγμής, όμως, παρά τις εκβιαστικές κινήσεις της Τουρκίας, σε στρατιωτικό επίπεδο η Ελλάδα δείχνει να διατηρεί την ψυχραιμία της και να μην παρασύρεται σε αντιπαράθεση.
Παρ’ όλα αυτά, η καλλιέργεια τόσο τεταμένου κλίματος στο εσωτερικό, θα μπορούσε να αποδειχθεί αυτοεκπληρούμενη προφητεία.