Όρους που αντίκειται στη Συμφωνία των Πρεσπών και θα μπορούσαν να ανασχέσουν την ευρωπαϊκή πορεία και δυναμική της Βόρειας Μακεδονίας, θέτει η Βουλγαρία στο ευρωπαϊκό εισιτήριο της χώρας. Το ρευστό πολιτικό σκηνικό στη Βουλγαρία, υπονομεύει το ρόλο της χώρας Βαλκάνια, καθώς πολιτικές φράξιες και μικροκομματικές ατζέντες ασκούν επιρροή στη διαμόρφωση της θέσης της χώρας, με γνώμονα το εσωτερικό ακροατήριο.
Η Βουλγαρία, επανερχόμενη σε ακραίες εθνικιστικές -έως και αντιευρωπαϊκές θέσεις- χαρακτηρίζει τη γλώσσα τους βουλγάρικη διάλεκτο. Οι θέσεις της Βουλγαρίας είναι γνωστές, ωστόσο, ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ, είχε διαβεβαιώσει παρασκηνιακά ότι θα υπερβεί τα εμπόδια που τίθενται από το συγκυβερνών κόμμα και τον πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Οι σκληρές θέσεις της Βουλγαρίας απέναντι στη Βόρεια Μακεδονία, έχουν τη βάση τους στον ιστορικό εθνικισμό της Βουλγαρίας, προσφέρονται όμως προς εκμετάλλευση και εργαλειοποιούνται κατά το δοκούν, με αναφορές κυρίως στην εσωτερική πολιτική σκηνή. Κατά τη διάρκεια της ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων και σύναψης της Συμφωνίας των Πρεσπών, η Βουλγαρία εκφραζόταν με δύο γλώσσες, μια από τον πρωθυπουργό Μπόικο Μπορίσοφ και μια από τον πρόεδρο της Δημοκρατία, Ρούμεν Ράντεφ. Ο Ράντεφ, κινούνταν πιο κοντά στη ρώσικη σφαίρα επιρροής, ενώ ο Μπορίσοφ ήταν ευθυγραμμισμένος με τη γερμανική γραμμή.
Το πολιτικό σκηνικό
Τώρα, καθώς η κυβέρνηση Μπορίσοφ κλυδωνίζεται από σκάνδαλα και καταβάλλονται προσπάθειες για τη διαμόρφωση αντιπολιτευτικού μετώπου και περιορισμού της επιρροής του πρωθυπουργού, πολιτικά πρόσωπα και κυβερνητικοί αξιωματούχοι επιχειρούν να διαμορφώσουν θέσεις που θα του θα τους δώσουν κοινωνικά ερείσματα. Ο Μπορίσοφ, αν και παραμένει εσωκομματικά ισχυρός, εν τούτοις είναι αναγκασμένος να διαπραγματευτεί ένα νέο status quo και ενδεχομένως μια ανασύνθεση του κυβερνητικού συνασπισμού ή έστω ανασχηματισμό.
Η Βουλγάρικη κυβέρνηση όμως, είναι συνεργασίας, μεταξύ του κόμματος του Μπόικο Μπορίσοφ -που βρίσκεται υπό την ομπρέλα του ΕΛΚ- και των Patriots, εθνικιστών-αντιευρωπαϊστών. Η δύσκολη αυτή ισορροπία επιτείνεται από τα σκάνδαλα στα οποία φέρεται να εμπλέκεται ο Βούλγαρος πρωθυπουργός. Την κατάσταση περιπλέκεται έτι περαιτέρω η παρουσία και συσπείρωση του κόμματος της τουρκικής μειονότητας, το οποίο ποδηγετείται από την Άγκυρα.
Δύσκολη αποδεικνύεται η προοπτική αφοπλισμού των ναρκών που έχει τοποθετήσει η Βουλγαρία στην ευρωπαϊκή τροχιά της Βόρειας Μακεδονίας, καθώς ο Μπόικο Μπορίσοφ είναι εμφανώς αποδυναμωμένος και δέσμιος ενός νέου power struggle. Τα μικροπολιτικά συμφέροντα και η επιρροή τρίτων χωρών σε πολιτικούς παράγοντες και σχηματισμούς στη Βουλγαρία, διαμορφώνουν ένα ιδιαίτερα ρευστό και ασταθές πολιτικό σκηνικό.
Οι νάρκες
Η Βουλγαρία, τον περασμένο Αύγουστο υπέβαλε στις πρωτεύουσες των υπολοίπων 26 χωρών-μελών της ΕΕ ένα μακροσκελές έγγραφο που τιτλοφορείται «επεξηγηματικό μνημόνιο για τις σχέσεις της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας με τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας σε σχέση με τη διαδικασία διεύρυνσης της ΕΕ, σύνδεσης και σταθεροποίησης», στο οποίο, αποτυπώνονται οι βουλγαρικές θέσεις σε πολλά ιστορικά ζητήματα με τη Βόρεια Μακεδονία.
Κεντρική θέση σε αυτό καταλαμβάνουν οι «εθνικές και γλωσσικές παρεμβάσεις, που έγιναν στη Βόρεια Μακεδονία τη δεκαετία του 1970 μετά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο».
Η Βουλγαρία αν και ήταν η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την ανεξαρτησία της γειτονικής της χώρας, το 1991, ουδέποτε αναγνώρισε την γλώσσα της τελευταίας ως «μακεδονική», θεωρώντας ότι πρόκειται για διάλεκτο της βουλγαρικής και ότι η ταυτότητα των σλάβων πολιτών της Βόρειας Μακεδονίας είναι βουλγαρική.
Το μνημόνιο αυτό της Βουλγαρίας προκάλεσε κατάπληξη στα Σκόπια, τα οποία θεώρησαν ότι η Σόφια επιδιώκει να μπλοκάρει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Βόρειας Μακεδονίας με την ΕΕ, «μέχρις ότου τα Σκόπια παραδεχθούν ότι ιστορικά και γλωσσικά αποτελούν τμήμα της Βουλγαρίας».
Στα τέλη Μαρτίου του 2020, μεσούσης της πανδημίας του κοροναϊού, η Βόρεια Μακεδονία έγινε το 30ο μέλος του ΝΑΤΟ, ενώ η ΕΕ έδωσε το «πράσινο φως» για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων, οι οποίες αναμένεται να ξεκινήσουν τον Δεκέμβριο, σε περίπτωση πάντα που η Βουλγαρία δώσει τη συγκατάθεσή της σε κάτι τέτοιο.
Η αντίδραση Ζάεφ
Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά του για τους «όρους» που θέτει η Βουλγαρία σχετικά με την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της χώρας του με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Την περασμένη Παρασκευή, ο υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας Μπουγιάρ Οσμάνι πραγματοποίησε επίσκεψη στη Σόφια όπου είχε συναντήσεις με την ομόλογό του της Βουλγαρίας, Εκατερίνα Ζαχαρίεβα και τον πρωθυπουργό, Μπόικο Μπορίσοφ, προκειμένου να βρεθεί μία συμβιβαστική λύση για τις ιστορικές διαφορές μεταξύ των δύο χωρών και η Βουλγαρία να άρει τις επιφυλάξεις της σχετικά με την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας με την ΕΕ.
Μια συγκλονιστική ιστορία: Η μεγάλη εξέγερση των Ελλήνων στο Άουσβιτς
«Οι συνομιλίες μεταξύ του υπουργού Εξωτερικών της χώρας μας, Μπουγιάρ Οσμάνι και του πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ ήταν καλές, όμως οι συνομιλίες μεταξύ της υπουργού Εκατερίνα Ζαχαρίεβα και του υπουργού Μπουγιάρ Οσμάνι δεν ήταν πολύ καλές. Αυτό που προτείνει η άλλη πλευρά δεν συνάδει με τις σχέσεις καλής γειτονίας, δεν είναι καθόλου αδελφικό και απέχει πολύ από κάθε ευρωπαϊκή έννοια. Και αν παραμείνει έτσι, πρέπει να προετοιμάσουμε τον μακεδονικό λαό για το ενδεχόμενο να μην ξεκινήσει η πρώτη διακυβερνητική διάσκεψη (σ.σ.μεταξύ Βόρειας Μακεδονίας και ΕΕ) που αναμένεται τον Δεκέμβριο», δήλωσε σήμερα ο Ζόραν Ζάεφ.
Παρ’ όλα αυτά, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας εξέφρασε την ελπίδα ότι θα μπορέσει να βρει κάποια λύση με τον ομόλογό του της Βουλγαρίας, προκειμένου η χώρα του να ξεκινήσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ.
