Κανείς δεν γνωρίζει τί ειπώθηκε πίσω από τις κλειστές πόρτες στο Μέγαρο Μαξίμου κατά τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον γενικό γραμματέα του NATO Γενς Στόλτερνμπεργ. Η μοναδική, ενδεχομένως, είδηση είναι η επιβεβαίωση του πρώιμου αδιεξόδου, επί της ατζέντας των διερευνητικών επαφών.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάλεσε την Τουρκία να προσέλθει σε διαπραγματεύσεις, ενώ ένα 24ωρο νωρίτερα την ίδια πρόσκληση είχε απευθύνει και ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Βασική διαφορά των δύο πλευρών, η οποία δεν καταγράφεται, είναι το εύρος των συζητήσεων, ζήτημα που ανέδειξε σε χθεσινό του άρθρο και ο Αλέξης Παπαχελάς.
Η έλλειψη αναφορών στην ταμπακιέρα και η ανάλωση των δηλώσεων σε κενά περιεχομένου μηνύματα, από αμφότερες τις πλευρές, αποτελεί ένδειξη της κρισιμότητας των στιγμών. Οι παράλληλοι μονόλογοι και η απουσία ερωτήσεων καταδεικνύουν την ανάγκη να περιοριστούν οι μεταβλητές, να ελεγχθούν τα μηνύματα και να μην προκληθούν ανεπιθύμητες αναταράξεις.
Όπως προκύπτει, οι διερευνητικές επαφές είναι ακόμα παγωμένες, αν και οι δύο χώρες έχουν εκφράσει ανοιχτά την πρόθεσή τους να εμπλακούν σε διάλογο. Ούτε η Ελλάδα, ούτε η Τουρκία, όμως, λένε ανοιχτά τους λόγους που εμποδίζουν την έναρξη των διαβουλεύσεων. Είναι όμως προφανές ότι οι διαφωνίες εστιάζονται στο εύρος της ατζέντας και στο βάθος της συζήτησης.
Η συνάντηση
Στην κατ’ ιδίαν συνάντηση του κ. Στόλτενμπεργκ με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη αλλά και διευρυμένη σύσκεψη στην οποία μετείχαν ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ο υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας και η επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, Ελένη Σουρανή.
Λίγο μετά τις 10 το πρωί ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας παρέθεσε πρόγευμα εργασίας στον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ παρουσία και του υπουργού Εθνικής ‘Αμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου.
Στο επίκεντρο της συνάντησης βρέθηκε η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, η διαδικασία διαλογισμού για το μέλλον της Συμμαχίας, καθώς και άλλα ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, σύμφωνα με σχετική ανάρτηση του υπουργείου Εξωτερικών στο twitter.
Οι δηλώσεις
Οι αναφορές τόσο του Κυριάκου Μητσοτάκη, όσο και του Γενς Στόλτενμπεργκ στο καυτό ζήτημα της Τουρκίας και της έναρξης των διερευνητικών επαφών, δημοσίως, ήταν επιδερμικές και σχεδόν αδιάφορες.
«Μένει να φανεί αν πρόκειται για ειλικρινή κίνηση ή για πρόσκαιροo ελιγμό»
είπε για τη στάση της Άγκυρας ο Έλληνας πρωθυπουργός. Ο Γενς Στόλντεμπεργκ, από την πλευρά του χαιρέτησε την… αποκλιμάκωση και τον μηχανισμό που οικοδομήθηκε στο πλαίσιο του NATO. Ο γγ του NATO αναφέρθηκε ειδικά στην κόκκινη γραμμή Αθήνας-Άγκυρας σε επίπεδο στρατιωτικών επιτελείων, την οποία όμως είχαν εγκαινιάσει ως Α/ΓΕΕΘΑ οι Αποστολάκης και Ακάρ.
Μηνύματα διαλόγου
Με δεδομένο ότι αμφότερες Ελλάδα και Τουρκία έχουν δηλώσει έτοιμες για διερευνητικές επαφές αλλά αυτές δεν έχουν ακόμα προσδιοριστεί, ο Κυριάκος Μητσοτάκης σήμερα, όπως και ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου χθες, επέλεξε να παίξει το εύκολο blame game, ζητωντας από την Τουρκία να προσέλθει στο τραπέζι του διαλόγου.
«Εμείς είμαστε έτοιμοι να τη συναντήσουμε στον δεύτερο δρόμο και είμαι αισιόδοξος ότι αυτόν τον δρόμο θα ακολουθήσουμε γιατί είναι προς όφελος των λαών μας»
είπε ο κ. Μητσοτάκης.
«Υποδεχόμαστε θετικά ένα πρώτο βήμα της αποκλιμάκωσης της πρόσφατης έντασης. Μένει να φανεί αν προκειται για ειλικρινή κίνηση ή για πρόσκαιρο ελιγμό και αν είναι μέρος πολιτικής που σέβεται το διεθνές δίκαιο ή ένα φωτεινό διάλειμμα»
συμπλήρωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός. Με τον τρόπο αυτό ο Κυριάκος Μητσοτάκης εκφράζει υποδόρια δυσπιστία για την ειλικρίνεια των προθέσεων της Τουρκίας, επιχειρώντας έτσι να πετάξει το μπαλάκι των ευθυνών για ενδεχόμενη πρόωρη ή μεταγενέστερη εμπλοκή στην Άγκυρα.
«Προσδοκούμε συνέχεια και συνέπεια από τους γείτονες και περιμένουμε τον ορισμό ημερομηνίας έναρξης διερευνητικών επαφών»
πρόσθεσε, ολοκληρώνοντας έτσι τη συλλογιστική. Έτσι, στην πραγματικότητα, η Αθήνα επιχειρεί να περιορίσει τον διάλογο στα ανά χείρας ζητήματα προσδιορισμού θαλασσίων ζωνών, χωρίς να ανοίξει ευρύτερα ζητήματα κυριαρχίας. Προς τούτο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχειρεί να χρησιμοποιήσει άλλοτε το NATO και άλλοτε την ΕΕ, ώστε να ασκήσει πίεση στην Άγκυρα να δεχθεί τη λογική της βήμα, βήμα προσέγγισης.
Το timeline της κρίσης
Συνεχίζοντας τις αναφορές του στην Τουρκία και όλα μεσολάβησαν τους τελευταίους μήνες στην Ανατολική Μεσόγειο ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για
«γεγονότα που απειλούν την ειρήνη, την σταθερότητα και την ίδια τη συνοχή του ΝΑΤΟ»
και παρατήρησε ότι
«όταν αμφισβητεί τα δικαιώματα του ενός ανοίγει ο δρόμος της αμφισβήτησης και των δικαιωμάτων των άλλων. Δεν είναι ένα θέμα διμερές αλλά αφορά όλους τους εταίρους του βορειοατλαντικού συμφώνου».
Σε μια προσπάθεια να κατοχυρώσει τη θέση της Ελλάδας στο πλαίσιο της ΕΕ και του NATO, ο Έλληνας πρωθυπουργός ανέδειξε εκ νέου την παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας, Προς επίρρωση ανέδειξε και το θέμα των S-400, θέλοντας έτσι να κρατήσει ζωντανό το θέμα που προκάλεσε την επίσπευση της παρουσίας του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στην Ελλάδα.
«Πρόκειται για μια πρόκληση στην Ευρώπη σε μια περιοχή που την αφορά ιδιαίτερα» συνέχισε ο πρωθυπουργός παραθέτοντας ως χαρακτηριστικό δείγμα επιλογών της Άγκυρας «που στρέφονται κατά των δικαιωμάτων του ΝΑΤΟ την απόκτηση των πυραύλων S-400».
Η “εμμονή” Στόλτενμπεργκ
Ο Γενς Στόλτενμπεργκ στις δηλώσεις του διαδικαστικά εμμονικός. Ο γενικός γραμματέας του NATO δεν ξέφυγε από το σενάριο
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ χαρακτήρισε πολύτιμο σύμμαχο την Ελλάδα επισημαίνοντας ότι «είμαστε ευγνώμονες για τη συμβολή σας. Καλωσορίζουμε το γεγονός ότι η Ελλάδα δαπανά πάνω από το 2% του ΑΕΠ για τις αμυντικές της δαπάνες. Όλη αυτή η συνεισφορά κρατά την Ελλάδα και το ΝΑΤΟ ισχυρό».
«Για πολλά χρόνια η Ελλάδα ήταν στην προμετωπίδα του αγώνα κατά της προσφυγικής κρίσης. Το ΝΑΤΟ ήταν αλληλέγγυο στην Ελλάδα»
συνέχισε ο ΓΓ της βορειοατλαντικής συμμαχίας.
Όσον αφορά την κρίση στην ανατολική Μεσόγειο ο κ. Στόλτενμπεργκ καλοσώρισε τη δημιουργία «κόκκινης γραμμής» ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία σημειώνοντας ότι
«ο μηχανισμός αποκλιμάκωσης μπορεί να βοηθήσει να δημιουργηθεί ο χώρος για διπλωματικές προσπάθειες. Η άμβλυνη των αντιθέσεων μπορεί να γίνει μέσω του διαλόγου».
