Σε αναπόδραστη τροχιά εκ βάθρων αναδιάταξης έχει τεθεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), με την Ευρώπη -υπό την καθοδήγηση της Γερμανίας- να αποδέχεται αρκετές από τις αλλαγές που ζητούσαν οι ΗΠΑ, ενώ στην ίδια κατεύθυνση, με διαφορετική ατζέντα κινούνται Ρωσία και… Κίνα.
Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες είχαν καταδικάσει την επιθετική κίνηση του Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από τον ΠΟΥ και την ταυτόχρονη προσπάθεια να κηρυχθεί αποδιοπομπαίος τράγος εν μέσω πανδημίας ο οργανισμός που τη διαχειρίζεται. Τότε, η ΕΕ και άλλες χώρες αντέδρασαν στην αποσαρθρωτική δυναμική, με την οποία ο Τραμπ επιχειρούσε να διαποτίσει το διεθνές σύστημα. Οι περισσότερες χώρες, τότε, αντιλήφθηκαν τις πρωτοβουλίες Τραμπ ως νάρκες, με στόχο την απο-διεθνοποίηση και σε αυτό αντέδρασαν.
Τώρα, η συζήτηση για αλλαγές στη δομή και τον τρόπο λειτουργίας του ΠΟΥ φαίνεται ότι έχει ωριμάσει, προτάσεις έχουν διαμορφωθεί και το πεδίο διαπραγμάτευσης έχει αρχίσει να προσδιορίζεται.
Αυτή η διαφορά στον τρόπο και τον χρονισμό των αλλαγών αποτελεί μια ακόμη απόδειξη της γεωπολιτικής διελκυστίνδας για τον τρόπο και τους στόχους των πολιτικών επιλογών,
Οι αλλαγές
Το Βερολίνο, φαίνεται ότι συμφωνεί με πολλές από τις προτάσεις των ΗΠΑ, ιδιαίτερα στον τρόπο δράσης και τη διοικητή διάρθρωση του ΠΟΥ, καθώς και στον -όσο το δυνατόν- “αποχρωματισμό” του. Κοινή συνισταμένη στις προωθούμενες από ΗΠΑ και ΕΕ αλλαγές στον ΠΟΥ, είναι ο στόχος για πιο άμεση και αποτελεσματική λειτουργία.
Θέσεις, στην κατεύθυνση της αναδιάρθρωσης του ΠΟΥ έχει ετοιμάσει και η Ρωσία. Σύμφωνα με Ρώσους διπλωμάτες το Κρεμλίνο πιέζει στην κατεύθυνση της αύξησης της χρηματοδότησης, της ενίσχυσης της ανταπόκρισης και της μεγαλύτερης λογοδοσίας, απέναντι στα μέλη. Σε γενικές γραμμές, και οι προτάσεις της Ρωσίας δεν απέχουν πολύ από το πλαίσιο της ΕΕ και τις αρχικές εισηγήσεις των ΗΠΑ.
Ρόλο και λόγο στην επόμενη ημέρα του ΠΟΥ θα έχει βέβαια και η Κίνα. Ακόμα όμως δεν είναι σαφές πως θα διαχειριστεί το Πεκίνο την εμπεδωμένη δυναμική για διεύρυνση των δυνατοτήτων και της δικαιοδοσίας του ΠΟΥ, καθώς και για τη μεγαλύτερη και πιο διάφανη και αμφίδρομη συνεργασία με τα μέλη.
Οι προτάσεις, που έχουν ήδη σχηματοποιηθεί και, όσον αφορά την ΕΕ, έχουν περάσει ήδη από το Συμβούλιο των υπουργών Υγείας, δεν έχουν κατατεθεί προς συζήτηση στα όργανα του ΠΟΥ. Αυτό καταδεικνύει ότι η δυναμική των πρασκηνιακών διαβουλεύσεων δεν έχει ακόμα εξαντληθεί και ότι πολλά ζητήματα παραμένουν ρευστά. Πάντως, είναι σαφές ότι η βούληση για αλλαγές υπάρχει.
