Νέο διαπραγματευτικό περιβάλλον φαίνεται να δημιουργεί το άρθρο του Κυριάκου Μητσοτάκη στα διεθνή media. Από τη μια “ροκανίζει” τις ελληνικές αρχικές διαπραγματευτικές θέσεις απριόρι, υιοθετώντας, απ’ την άλλη, μια πιο ρεαλιστική θέση. Έτσι, η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί, όπως φαίνεται, να καταδείξει το ειλικρινές των προθέσεων για διάλογο.
Η διεθνής, δημόσια παρέμβαση του Έλληνα πρωθυπουργού, είχε στόχο να ενισχύσει την αξιοπιστία του μηνύματος. Επίσης, ο χρονισμός ήταν επίσης προσεκτικά επιλεγμένος, καθώς προηγήθηκε στη Med7, στην οποία συμμετείχαν Ισπανία και Ιταλία, οι οποίες συμφώνησαν με την κοινή διακήρυξη, που είχε σημεία με ιδιαίτερα σκληρές διατυπώσεις απέναντι στην Τουρκία.
Ο συμβιβασμός
Όπερ σημαίνει ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναγνωρίζει δύο πράγματα:
- Ότι οι περιοχές που διεξάγει έρευνες το Oruc Reis είναι μη-οριοθετημένες (άρα διαφιλονικούμενες, όπως τις χαρακτηρίζουν Μπόρελ και State Department)
- Ότι η συμφωνία του Βερολίνου παραμένει “ζωντανή”, δεν κάηκε, παρά τις διαρκείς αποκαλύψεις και διαρροές και ότι το κείμενο που υπεγράφη εκεί, παραμένει ισχυρό.
Από την άλλη πλευρά έλαβε από τους Med7, ενόψει της Συνόδου Κορυφής στα τέλη του Σεπτεμβρίου τις εξής διαβεβαιώσεις:
- Οι “νότιοι” δηλώνουν ότι θα στηρίξουν τις κυρώσεις εφόσον δεν υπαναχωρήσει η Τουρκία, με τη διατύπωση
Επαναβεβαιώνουμε την αποφασιστικότητά μας να χρησιμοποιήσουμε όλα τα κατάλληλα μέσα στη διάθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως απάντηση σε αυτές τις αντιπαραγωγικές ενέργειες.
- Στην παράγραφο 6 που αφορά την Ειρήνη και τη σταθερότητα στη Μεσόγειο, οι ηγέτες εκφράζουν την πλήρη στήριξη και αλληλεγγύη τους στην Ελλάδα και την Κύπρο για τις επανειλημμένες παραβιάσεις κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων, όπως και για τις επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας.
- Καλούν όλες τις χώρες της περιοχής να συμμορφωθούν με το Διεθνές Δίκαιο, και συγκεκριμένα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, και ενθαρρύνουν όλες τις πλευρές να επιλύσουν τις διαφορές τους μέσω του διαλόγου και της διαπραγμάτευσης.
- Επίσης, αναγνωρίζουν και επικυρώνουν τις πρωτοβουλίες του Βερολίνου του Ζοζέπ Μπορέλ, με στόχο την συνέχιση του διαλόγου ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία για το ζήτημα των Θαλασσίων ζωνών.
Το πλαίσιο
Υπ΄αυτό το πρίσμα, το άρθρο του Κυριάκου Μητσοτάκη, διαφοροποιεί την εθνική γραμμή, για να λάβει τη στήριξη των Νοτίων, στο πλαίσιο της ΕΕ για τη σκλήρυνση της στάσης απέναντι στην Τουρκία, βραχυχρόνια, ώστε να προσέλθει σε διάλογο.
Πρόκειται, για μια στρατηγική επιλογή της ελληνικής διπλωματίας, η οποία όμως αντικατοπτρίζει είτε την κρισιμότητα των στιγμών στο Αιγαίο, είτε την πίεση που ασκούνταν από τους εταίρους στην Ελλάδα, είτε ένα συνδυασμό των παραπάνω. Σε κάθε περίπτωση, αποτελεί έναν μεγάλο και ανισομερή, εκ πρώτης όψης, συμβιβασμό με τους εταίρους.
Σε αυτή τη φάση, είναι άγνωστο το παρασκήνιο που οδήγησε σε αυτό τον συμβιβασμό. Ο ρόλος της Γαλλίας, η στάση της Ιταλίας, οι επιδιώξεις της Ισπανίας και ο παράγοντας της Μάλτας. Αυτά βέβαια όσον αφορά τους “νοτίους”, καθώς στο σύνολο της ΕΕ, η κατάσταση είναι ακόμη πιο σύνθετη και οι αποφάσεις απαιτούν ακόμα μεγαλύτερες υποχωρήσεις.
Συνεπώς, ενδεχομένως, η υπαναχώρηση σε περιφερειακό επίπεδο, όπου όμως συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής ισχύος της ΕΕ, να αποτελεί προσπάθεια ώστε να περιοριστούν οι απαιτήσεις σε κεντρικό. Στην ΕΕ των 27 άλλωστε, ο ρόλος της Γαλλίας είναι μικρότερος, ενώ η Γερμανία, δεν αποκαλύπτει ποτέ τα χαρτιά της.
Οι αντιδράσεις
Οι αντιδράσεις από τη μείζονα και την ελάσσονα αντιπολίτευση, στην Ελλάδα, πιστοποιούν το περιεχόμενο της συμφωνίας. Είναι άγνωστο και σε ποιο βαθμό, υπάρχει εθνική στρατηγική.
Ο τρόπος χειρισμού του θέματος από τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝ.ΑΛ, πάντως, φαίνεται να αποσκοπεί στην οριοθέτηση των επόμενων βημάτων.
Τέτοιες στρατηγικές, όταν υιοθετούνται συντονισμένα, δρουν ενισχυτικά για τη διαπραγματευτική θέση της κυβέρνησης, καθώς περιορίζουν τα περιθώρια υπαναχωρήσεων, προκειμένου να επιτευχθεί βιώσιμος συμβιβασμός.
Τις επόμενες ημέρες, το ζήτημα αναμένεται να ανέβει στην εσωτερική πολιτική ατζέντα, περισσότερες λεπτομέρειες θα αποκαλυφθούν, ενώ διαρροές, παρασκήνια και δηλώσεις, θα θολώσουν το τοπίο, διασφαλίζοντας επαρκή χώρο για… διαβουλεύσεις.