Όλοι εναντίον όλων. Αυτό προκύπτει από τα δημοσιεύματα του ευρωπαϊκού Τύπου για τα ελληνοτουρκικά, όπου σκιαγραφείται το σκηνικό μιας πολυδιάστατης μάχης, αφενός στο πλαίσιο της πλήρωσης του κενού που αφήνει η στρατηγική αναδίπλωση των ΗΠΑ στην ανατολική Μεσόγειο και αφετέρου σε διμερές επίπεδο Ελλάδας-Τουρκίας και Κύπρου-Τουρκίας.
Τα δημοσιεύματα των ευρωπαϊκών media, δίνουν και τη διάσταση της αντιπαράθεσης στους κόλπους της ΕΕ, όπου η προσπάθεια της Γαλλίας να αναχθεί σε ισχυρό παίχτη στην περιοχή, με τη στήριξη της Ένωσης, δεν βρίσκει επαρκή υποστήριξη. Από την άλλη πλευρά, η γερμανική θεώρηση για την επίλυση των διμερών προβλημάτων μέσω του διαμοιρασμού φυσικών πόρων, φαίνεται να αποκτά δυναμική στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, τοποθετώντας το ζήτημα σε νέες βάσεις.
Πόσο μόνη είναι η Ελλάδα, τί επιρροές διαθέτει η Τουρκία; Μπορεί η Γαλλία να οδηγήσει την ΕΕ σε αντιπαράθεση με την Άγκυρα; Ποιός ο ρόλο των ΗΠΑ στην ανατολική Μεσόγειο; Είναι μόνο κάποια από τα ερωτήματα που επιχειρείται καιρό τώρα να απαντηθούν στα media.
Χθες, ήταν το δημοσίευμα του Bloomberg αυτό που ανακίνησε το ζήτημα της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης:
«Η Τουρκία φαίνεται να έχει απομονωθεί, καθώς η Ελλάδα αποκτά όλο και περισσότερους συμμάχους (Κύπρος, Αίγυπτος, Ισραήλ, Γαλλία), γεγονός που ευνοεί την εθνικιστική ρητορική του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν»
αναφέρεται σε άρθρο γνώμης στο Bloomberg.
Η τοποθέτηση αυτή καταγράφει τη συσπείρωση των Ευρωπαίων στο πλευρό της Ελλάδας ως πηγή εκνευρισμού της Άγκυρας. Αυτό, όμως, φαίνεται σε επίπεδο δηλώσεων και κλίματος, στις πράξεις όμως, οι Ευρωπαίοι απέχουν από την αλληλεγγύη που διακηρύττουν, καθώς οι κυρώσεις καθυστερούν και μοχλοί πίεσης προς την Άγκυρα δεν αξιοποιούνται, στο προσκήνιο τουλάχιστον.
Στο άρθρο του Bloomberg επισημαίνεται επίσης ότι:
«σε αντίθεση με παλαιότερες ελληνοτουρκικές κρίσεις, όπου μεσολαβούσε ο εκάστοτε Πρόεδρος των ΗΠΑ προκειμένου να αποφευχθεί μία ελληνοτουρκική σύρραξη, τον ρόλο αυτό τον έχει αναλάβει τώρα η Καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ. Ωστόσο, παρά τη διαμεσολάβησή της και μία προσωρινή εκεχειρία, η ένταση συνεχίζεται αμείωτη, με κύριο στόχο την εκμετάλλευση ενεργειακών αποθεμάτων φυσικού αερίου σε διαφιλονικούμενα νερά της Ανατολικής Μεσογείου. Οι ΗΠΑ φαίνονται και απρόθυμες και μη ικανές να αποτρέψουν μία ένοπλη σύρραξη και η Καγκελάριος πρέπει να ενισχύσει τις προσπάθειές της».
Αναφερόμενο στην επιρροή της Καγκελαρίου στον πρόεδρο Ερντογάν, το Bloomberg σημειώνει:
«Διαφαίνεται κάποια επιρροή της, καθώς η Γερμανία είναι ένας από τους κύριους εμπορικούς εταίρους της Τουρκίας και κατέχει επί του παρόντος της Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μία από τις προτεινόμενες λύσεις είναι η συμμετοχή της Τουρκίας στο Συμβούλιο για το Φυσικό Αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο, από το οποίο είναι αποκλεισμένη, λόγω της διαφωνίας της με την Κύπρο. Προτείνεται ακόμα η διαμεσολάβηση της Καγκελαρίου, προκειμένου αφενός να πείσει τους Ευρωπαίους εταίρους της με το επιχείρημα ότι η πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου αποτελεί την καλύτερη εναλλακτική για ενεργειακή ανεξαρτησία από τη Ρωσία και αφετέρου να πείσει την Τουρκία και την Κύπρο ότι η Ευρώπη είναι η πιο λογική αγορά για το φυσικό αέριο ενώ η πιο σύντομη διαδρομή περνάει μέσα και από τις δύο χώρες».
Πλέον και τα ελληνικά media αντιλαμβάνονται τον “πόλεμο” δημοσιευμάτων στα ευρωπαϊκά media, με το Πρώτο Θέμα να παρουσιάζει, χθες, μια αρκετά λεπτομερή ημερήσια καταγραφή, με τη ιεραρχική σειρά, βάσει επιρροής.
Με τη Γαλλία να επιχειρεί να παίξει ρόλο στην ανατολική Μεσόγειο, τα εγχώρια media ήταν αναμενόμενο να εμπλακούν. Η Le Parisien με τίτλο: «Ο Ερντογάν προτρέπει την Ευρώπη να παραμείνει «αμερόληπτη» και απειλεί την Ελλάδα, αναφέρει:
«Η κρίση Άγκυρας εναντίον του ευρωπαϊκού μπλοκ θα βρίσκεται στην «ατζέντα» της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής στις 24-25 Σεπτεμβρίου. Ορισμένα μέλη ζήτησαν κυρώσεις», γράφει η γαλλική εφημερίδα «Le Parisien» και προσθέτει: «Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κάλεσε χθες την Ε.Ε να παραμείνει «αμερόληπτη» στην κρίση μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας σχετικά με τα κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου στην ανατολική Μεσόγειο, όπως ανακοίνωσε η τουρκική προεδρία.
Σε τηλεφωνική του επικοινωνία με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, σε αντάλλαγμα, εξήρε την σημασία της αποκλιμάκωσης μεταξύ των δύο χωρών και κάλεσε την Άγκυρα να σταματήσει δραστηριότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν εντάσεις με την Ελλάδα, υποστήριξε Ευρωπαίος διπλωμάτης.
Τουρκία και Ελλάδα, και τα δύο μέλη του ΝΑΤΟ, ερίζουν για τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο, σε μια περιοχή που η Αθήνα θεωρεί ότι βρίσκεται υπό την κυριαρχία της. Ορισμένα μέλη της ΕΕ ζήτησαν κυρώσεις κατά της Τουρκίας»,
Η ίδια εφημερίδα, όμως, καταλήγει και σε ένα άλλο, ιδιαίτερα ενδιαφέρον συμπέρασμα, σκιαγραφώντας την πολυπλοκότητα των ισορροπιών στην Ευρώπη. Η Le Parisien, χαρακτηρίζει τη Γαλλία(!) απομονωμένη.
Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας του με τον Σαρλ Μισέλ, ο Τούρκος ηγέτης «κάλεσε τα θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη της ΕΕ να παραμείνουν δίκαια, αμερόληπτα και αντικειμενικά και να ενεργήσουν υπεύθυνα σε περιφερειακά ζητήματα, ιδίως στην ανατολική Μεσόγειο», όπως ανέφερε η τουρκική προεδρία.
Στις 10 Αυγούστου, η Τουρκία έστειλε ένα ερευνητικό σκάφος, «το Oruc Reis», συνοδευόμενο από πολεμικά πλοία στα ύδατα μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, ωθώντας την Αθήνα να ξεκινήσει ναυτικούς ελιγμούς για να υπερασπιστεί το θαλάσσιο της έδαφος.
Το Σάββατο, ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν απείλησε την Ελλάδα. «Θα καταλάβουν, είτε μέσω της γλώσσας της πολιτικής και της διπλωματίας, είτε μέσω πικρών εμπειριών».
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής Ζοζέπ Μπορέλ έκανε λόγο για «κυρώσεις κατά της Τουρκίας, όπως είχε προειδοποιήσει και η Γαλλία. Αλλά η Γαλλία, η οποία είχε αναπτύξει πολεμικά πλοία και πολεμικά αεροσκάφη στην περιοχή για να υποστηρίξει την Ελλάδα, μέχρι στιγμής δεν κατάφερε να συσπειρώσει άλλες χώρες της ΕΕ στις θέσεις της»,
σχολιάζει το επίμαχο άρθρο.
Merkur: «Σύγκρουση Ελλάδας Τουρκίας πριν από τη βίαιη κλιμάκωση: ο Ερντογάν «έτοιμος για όλες τις συνέπειες»
«Στη διαμάχη σχετικά με τα αποθέματα φυσικού αερίου στη Μεσόγειο, τα μέτωπα μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας παραμένουν σκληρότερα. Ο πρόεδρος Ερντογάν απειλεί ξανά τη γειτονική χώρα», γράφει η γερμανική εφημερίδα «Merkur» και προσθέτει: «Δεν υπάρχει καμία προσέγγιση μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας στη σύγκρουση για τα αποθέματα φυσικού αερίου στη Μεσόγειο.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν εξέδωσε εκ νέου απειλές. Εν τω μεταξύ, η Ελλάδα αυξάνει τον αριθμό των στρατευμάτων στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ με την Τουρκία».
Η γερμανική Die Welt: με τίτλο «Θα ξαναστείλει ο Ερντογάν μετανάστες στα σύνορα;», αναδεικνύει το μόνιμο άγχος των βορειοευρωπαίων για μια κρίση που έχει δοκιμάσει τις θεμελιώδεις αξίες της ΕΕ και τη συνοχή της. Στο δημοσίευμα αναφέρεται:
«Θα στείλει ξανά ο Ερντογάν μετανάστες στα ελληνοτουρκικά σύνορα; Η Ελλάδα μεταφέρει στρατεύματα. Η διαμάχη για την αναζήτηση φυσικού αερίου στη Μεσόγειο μετατοπίζεται επίσης στην ηπειρωτική χώρα. Η Ελλάδα πιστεύει ότι η τουρκική κυβέρνηση θα οδηγήσει και πάλι τους μετανάστες στην παραμεθόρια περιοχή προκειμένου να ασκήσει πιέσεις στην Αθήνα».
Η Ελλάδα έχει ενισχύσει τις μονάδες της στα σύνορα με την Τουρκία. Ο λόγος είναι σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου Γιώργο Κουμουτσάκο ότι η διαμάχη μεταξύ των δύο χωρών σχετικά με τις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες (ΑΟΖ) στην ανατολική Μεσόγειο θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε εντάσεις στα ελληνοτουρκικά σύνορα.
«Η τουρκική ηγεσία θα μπορούσε και πάλι να συντονίσει τους μετανάστες τις επόμενες ημέρες για να εκβιάσει την ΕΕ, ώστε να μην επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία», δήλωσε ο Γ. Κουμουτσάκος στον ΣΚΑΙ.
«Το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Ihlas μετέδωσε το Σάββατο ότι περίπου 40 τουρκικά τανκς μεταφέρθηκαν από τα σύνορα της Συρίας στην περιοχή της Αδριανούπολης στα ελληνοτουρκικά σύνορα».
Το επίσης γερμανικό Der Spiegel, αναφερόμενο στις εξελίξεις καταδεινύει την αναδίπλωση των ΗΠΑ από την ευρύτερη περιοχή της MENA, ως βασικό παράγοντα της αναζωπύρωσης των εντάσεων. Επίσης, αναδεικνύεται η Άγκελα Μέρκελ ως ο μοναδικός παράγοντας που μπορεί τώρα να διαχειριστεί την κατάσταση.
«Αφού οι ΗΠΑ απέτυχαν να μεσολαβήσουν στην ελληνοτουρκική κρίση τo… μπαλάκι είναι στη Μέρκελ»
«Η συνοριακή διαμάχη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας επιδεινώνεται από εβδομάδα σε εβδομάδα. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση πρέπει να παρέμβει προτού να είναι πολύ αργά», επισημαίνει το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel.
«Θα ήταν λάθος να εξηγήσουμε τις ενέργειες του Ερντογάν στη Μεσόγειο μόνο με βάση τα εσωτερικά πολιτικά κίνητρα. Τη στάση του απέναντι στην Ελλάδα συμμερίζεται η πλειοψηφία των Τούρκων. Θεωρούν ότι επωφελούνται από τα σύνορα στη Μεσόγειο. Και το τρέχον δόγμα της εξωτερικής πολιτικής παραπέμπει σε Κεμαλιστή αξιωματούχο», υπογραμμίζει.
«Στην πραγματικότητα, είναι πάνω από όλα η έκταση των λεγόμενων “Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών” (ΑΟΖ) που είναι αμφιλεγόμενη, δηλαδή τα ύδατα στα οποία τα κράτη έχουν αποκλειστική πρόσβαση. Η Ελλάδα απέκτησε ΑΟΖ σε ακτίνα 200 χιλιομέτρων από όλα τα νησιά της, πράγμα που σημαίνει ότι η Τουρκία έχει μόνο μια μικρή ΑΟΖ παρά τη μεγάλη ακτογραμμή της».
Οι ΗΠΑ αποτυγχάνουν ως μεσολαβητής στην ελληνοτουρκική κρίση
Όταν η Ελλάδα και η Τουρκία κόντεψαν να φτάσουν σε πόλεμο για δύο βραχονησίδες του Αιγαίου τη δεκαετία του 1990, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον τον απέτρεψε. Οι ΗΠΑ αποτυγχάνουν στο ρόλο του μεσολαβητή υπό τον Ντόναλντ Τραμπ.
«Επομένως, εναπόκειται στην καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ να μεσολαβήσει μεταξύ των δύο εταίρων του ΝΑΤΟ. Είναι ο μόνος Ευρωπαίος αρχηγός της κυβέρνησης που έχει καλές επαφές με τον Ερντογάν και τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη».