Η Λευκορωσία βρίσκεται μπροστά σε κρίση, η οποία θα οδηγήσει είτε στην ανατροπή του προέδρου Λουκασένκο, είτε στον στενότερο εναγκαλισμό του ιδίου και της χώρας με τη Ρωσία. Οι πιο καχύποπτοι βλέπουν σκηνικό που προσομοιάζει με αυτό της Ουκρανίας από τη μια ή της Γεωργίας από την άλλη.
Η Ευρώπη, επιχειρεί να πάρει θέση και να καλλιεργήσει το έδαφος για την αλλαγή των συσχετισμών στην πρώην Σοβιετική Δημοκρατία, αποφασίζοντας να μην αναγνωρίσει το αποτέλεσμα των εκλογών που διεξήχθησαν στις 9 Αυγούστου και στις οποίες επικράτησε ο Λουκασένκο με 80%. Παράλληλα, οι ηγέτες προανήγγειλαν ότι σύντομα θα επιβληθούν κυρώσεις σε πρόσωπα που ενεπλάκησαν στην εκλογική νοθεία και στην βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων.
Αυτό αποφασίστηκε κατά της τρίωρη τηλεδιάσκεψη των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων με κυρίαρχο θέμα την κρίση στη Λευκορωσία.
Από την άλλη πλευρά, ο Λουκασένκο υποστήριξε ότι ο Βλάντιμιρ Πούτιν θα τον στηρίξει και θα παράσχει ακόμα και εσωτερική βοήθεια στη Λευκορωσία εφόσον ενταθούν οι εξωτερικές πιέσεις. Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας, επίσης, επιχειρεί να συσπειρώσει οικοδομώντας το σενάριο της επικείμενης νατοϊκής απειλής, κάτι το οποίο διαψεύδεται, αρμοδίως, αλλά συνεχίζει να αναπαράγεται εσωτερικά από τα ελεγχόμενα media, σε μια προσπάθεια ενίσχυσης της συσπείρωσης γύρω από τον Λουκασένκο. Ο Λευκορώσος πρόεδρος, κατηγορεί την αντιπολίτευση ότι επιχειρεί να απομακρύνει το Μινσκ από τη Μόσχα σε οικονομικό και στρατιωτικό επίπεδο.
Οι πολίτες της χώρας αξίζουν καλύτερα το μήνυμα του πρόεδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ
«Αυτές οι εκλογές δεν ήταν ούτε δίκαιες ούτε ελεύθερες. Δεν ανταποκρίνονται στα στάνταρ της διεθνούς κοινότητας. Δεν αναγνωρίζουμε το αποτέλεσμα που παρουσιάστηκε από τις αρχές της Λευκορωσίας»,
είπε ο Μισέλ.
Η επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σημείωσε στις δηλώσεις της την αναγκαιότητα η Ευρώπη να σταθεί στο πλευρό του Λευκορωσικού λαού.
«Τώρα είναι ακόμη περισσότερο σημαντικό από ποτέ να στηρίξουμε τους πολίτες της Λευκορωσίας και να αποσύρουμε τη χρηματοδότηση από τις τις αρχές της χώρας, παρέχοντας την στην κοινωνία και στις ευπαθείς ομάδες»
είπε η φον ντερ Λάιεν.
Η επικεφαλής της αντιπολίτευσης στη Λευκορωσία, Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια είχε νωρίτερα καλέσει τους ευρωπαίους ηγέτες να μην αναγνωρίσουν το αποτέλεσμα που προήλθε από την εκλογική απάτη του Λουκασένκο, όπως είπε.
Οι αντικυβερνητικές συγκεντρώσεις κλιμακώνονται καθημερινά στη Λευκορωσία που πλήττεται επίσης από μαζικές απεργίες σε κομβικές κρατικές βιομηχανίες
Αυτή, όμως, δεν είναι η πρώτη φορά που η Ευρώπη εκφράζει ενστάσεις και δεν αναγνωρίζει το αποτέλεσμα των εκλογών στη Λευκορωσία. Η ΕΕ, για πρώτη φορά το 2006 επιχείρησε να αποκτήσει λόγο στις εξελίξεις στη Λευκορωσία, καθώς η χώρα βρισκόταν σε τροχιά ενοποίησης με τη Ρωσία. Τότε, μάλιστα, επέβαλε για πρώτη φορά κυρώσεις και απαγόρευσε στον πρόεδρο, Αλεξάντρ Λουκασένκο και το υπουργικό συμβούλιο να εισέλθουν σε χώρες-μέλη. Η ΕΕ αναγκάστηκε όμως να αναθεωρήσει τη στάση της το 2008, υπαναχωρώντας από τους περιορισμούς. Έκτοτε, η ΕΕ σε όλα τα επίπεδα εκφράζει σταθερά ενστάσεις για το εκλογικό αποτέλεσμα, κατηγορώντας τον Λουκασένκο, άλλοτε άμεσα και άλλοτε έμμεσα για βία και νοθεία.
Στις εκλογές του 2020, ο κακός χειρισμός της πανδημίας είχε αναθερμάνει το κοινωνικό κίνημα κατά του Λουκασένκο, πυροδοτώντας νέες μαζικές διαδηλώσεις και αναγκάζοντας τον πρόεδρο της χώρας να συλλάβει μαζικά πολιτικούς του αντιπάλους. Η ένταση αυτή, δημιούργησε εκ νέου ελπίδες ότι η κατάσταση θα μπορούσε να διαφοροποιηθεί. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν συνέβη, ο πρόεδρος της Λευκορωσίας έλαβε 80% στις κάλπες που στήθηκαν στις 9 Αυγούστου, προκαλώντας διεθνή κατακραυγή και με την Ευρώπη να μην αναγνωρίζει και επισήμως το αποτέλεσμα των εκλογών.
Κυλάει αίμα στους δρόμους
Έξι είναι, μέχρι στιγμής, οι νεκροί από τις διαδηλώσεις στη Λευκορωσία, καθώς ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός Ρωσίας-ΕΕ, οι σχεδιασμοί του NATO και η κινητικότητα της Μόσχας σε μια σειρά από μέτωπο που προκαλούν ανησυχία στην ΕΕ, ασκούν επιρροή στην εσωτερική πολιτική σκηνή της πρώην Σοβιετικής Δημοκρατίας.
Ο δημοκράτης-κουμουνιστής, όπως αυτοπροσδιορίζεται ο Λουκασένκο, άλλωστε, έχει από την αρχή της θητείας του, το 1994 εργαστεί στην κατεύθυνση ενοποίησης με τη Ρωσία, υπογράφοντας ακόμα και συνθήκη δημιουργίας Ένωσης των δύο χωρών, με διακριτή όμως την ανεξαρτησία τους.
Καθώς τα χρόνια περνούσαν χωρίς να διαμορφώνει διάδοχο κατάσταση, όμως, ο Λουκασένκο αναγκάστηκε να συγκεντρώσει υπερεξουσίες και να κυβερνά χωρίς αντίπαλο, έλεγχο και λογοδοσία, με αποτέλεσμα την κλιμακούμενη κοινωνική δυσαρέσκεια.
Είναι άγνωστο αν και σε πιο βαθμό η ΕΕ είναι αποφασισμένη να αλλάξει το πολιτικό σκηνικό στην Λευκορωσία, ή αν η πίεση που ασκείται εκεί, έχει στόχο κάποιο άλλο σημείο που η Ρωσία αντιτίθεται ή υπονομεύει ευρωπαϊκούς σχεδιασμούς. Το σίγουρο είναι ότι η βία και η αιματοχυσία δεν θα τελειώσουν σύντομα.
