Παραγωγική, καθώς συνεχίζεται για τέταρτη σερί ημέρα αποδεικνύεται η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες, για τον 7ετή προϋπολογισμό και το Ταμείο Ανάκαμψης, έντονες όμως είναι οι συγκρούσεις μεταξύ ηγετών, καταδεικνύοντας έλλειψη εμπιστοσύνης, προσωπικές αντιπαλότητες, καθώς και υποβόσκουσες συγκρούσεις και παρεμπίπτοντα ζητήματα που επιβαρύνουν το κλίμα και περιπλέκουν τις εύθραυστες ισορροπίες.
Τα media κάνουν λόγο για πολιτικό θρίλερ, εστιάζουν στις στιγμές έντασης και σκιαγραφούν μια ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία για την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχοντας όμως αποφύγει ή και ανασκευάσει τους πολύ δραματικούς τόνους, που είχαν κυριαρχήσει αρχικά. Καθώς οι ώρες -και μέρες- περνούν και οι ηγέτες παραμένουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, το ενδεχόμενο επίτευξης συμφωνίας είναι μεγαλύτερο.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλς Μισέλ, διέκοψε στις 7 το πρωί ώρα Ελλάδος την τρίτη ημέρα των Μαραθώνιων διαπραγματεύσεων, με προοπτική επανέναρξης των διαβουλεύσεων αρχικά στις 4 και εν τέλει στις 5 το απόγευμα (ώρα Ελλάδος), όπως ανακοίνωσε μέσω twitter ο εκπρόσωπος Τύπου Μάρεντ Λέιτς.
Που βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις
Τις τελευταίες ώρες η διαπραγμάτευση προσδιορίζονταν στο επίπεδο των επιχορηγήσεων, όσον αφορά στο Ταμείο Ανάκαμψης, και την αναλογία τους ως προς τα δάνεια, καθώς και στη σύνδεση του προϋπολογισμού και των πάσης φύσεως μέτρων με το Κράτος Δικαίου.
Η Ευρώπη, φαίνεται χωρισμένη σε τρία βασικά στρατόπεδα,
- τις χώρες του Νότου, που επλήγησαν πάλι καίρια από την κρίση του κορονοϊού
- τις Frugal (φειδωλές) χώρες, που με επικεφαλής την Ολλανδία και την Αυστρία επιδιώκουν να περιορίσουν τη δυναμική της αμοιβαιοποίησης χρέους που δημιουργείται μέσα από την παροχή εγγυήσεων για τον δανεισμό της Κομισιόν από τις αγορές
- και τις χώρες του Group Visegrad που βρίσκονται στο επίκεντρο όταν η συζήτηση φτάνει στο ζήτημα του Κράτους Δικαίου, καθώς έχουν ήδη ανοιχτή αντιπαράθεση με την Κομισιόν, τόσο όσον αγορά στο μεταναστευτικό όσο και στο ζήτημα της προσπάθειας ελέγχου της Δικαιοσύνης, με παραπομπές, δηλώσεις, αποφάσεις και εν εξελίξει αντιπαραθέσεις.
Μια τέτοια εξέλιξη θεωρείται από πολλούς απρόσφορος συμβιβασμός και ως τέτοιος φαίνεται ότι θα γίνει δεκτός από τις αγορές. Αν δεν αλλάξουν δραματικά οι ισορροπίες και αυτή η πρόταση μπει σε χαρτί, τότε είναι πολύ πιθανό η Σύνοδος Κορυφής να ναυαγήσει την 11η ώρα.
Σύμφωνα με προτάσεις που διακινούνται τις τελευταίες ώρες, μεταξύ αντιπροσωπιών και του ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ, συζητείται να τεθεί επί τάπητος πρόταση για two zone conditionality system, που πρακτικά σημαίνει χρηματοδότηση χωρών με διαφορετικούς όρους, ανάλογα με τη δημοσιονομική της κατάσταση και προοπτική. Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν ιδιαίτερα αρνητική, κυρίως, για την Ελλάδα.
Προσωπικές εντάσεις
Σε αυτό το σκηνικό, Γαλλία και Ιταλία επιχειρούν να ηγηθούν των νοτίων και αντιπαρατιθέμενες με Αυστρία και Ολλανδία, τόσο σε θεσμικό, όσο και σε προσωπικό επίπεδο μεταξύ των ηγετών τους.
Έτσι, ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε αντιπαρατέθηκε και επί προσωπικού με τον Ολλανδό Μαρκ Ρούτε, διαρρέοντας μάλιστα μέσω διπλωματών τη στιχομυθία, όπου -σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά και δεν διαψεύστηκαν- κατηγόρησε τον πρωθυπουργό της Ολλανδίας για μικροπολιτική εκμετάλλευση και του χρέωσε ευθύνες για τις ενδεχόμενες συνέπειες μιας κακής συμφωνίας ή της κατάρρευσης των διαπραγματεύσεων.
Αντιστοίχως, ο Εμάνουελ Μακρόν ανέβασε τους τόνους απέναντι στον Σεμπάστιαν Κουρτς, τον οποίο κατηγόρησε ότι δεν ενδιαφέρεται και ότι ακολουθεί παρελκυστική τακτική.
Οι περισσότεροι ηγέτες εκμεταλλεύονταν την επιρροή τους στα εγχώρια media για να περάσουν την οπτική τους και να δημιουργήσουν κοινωνική πόλωση, θολώνοντας το τοπίο των εξελίξεων, το οποίο οι δημοσιογράφοι δυσκολεύονται να ξεκαθαρίσουν, δεδομένου ότι βρίσκονται σε απόσταση από το χώρο διεξαγωγής της Συνόδου Κορυφής, εξαιτίας των μέτρων προστασίας για τον κορονοϊό.
Η Άγκελα Μέρκελ, που ήταν εκ των εισηγητών της πρότασης για το Ταμείο Ανάκαμψης, που εν τέλει κατέθεσε η Κομισιόν, έχει διευκρινίσει ότι θα πιέσει στην κατεύθυνση της επίτευξης συμφωνίας, αφήνοντας πάντα ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην υπάρξει. Η Γερμανίδα καγκελάριος διατηρεί στάση διαπραγματευτή, η οποία πηγάζει τόσο από την οργανική θέση της χώρας στην ΕΕ, όσο και από το ρόλο της ως προεδρεύουσα της Ένωσης.
Κλείνοντας την τρίτη ημέρα των εργασιών της Συνόδου Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Αυστριακός καγκελάριος, Σεμπάστιαν Κουρτς ανάρτησε tweet, χαρακτηρίζοντας ιδιαίτερα παραγωγικές και ικανοποιητικές τις διαπραγματεύσεις, ενώ σε δηλώσεις του στα media νωρίτερα προέβαλε την ενίσχυση της ομάδας των Frugal Four με πέμπτο μέλος την Φινλανδία.
Διαρροές, από άλλες πλευρές, νωρίτερα, ήθελαν μόνο την Ολλανδία και την Αυστρία να τηρούν άτενγκτη στάση, τη μεν πρώτη στο ζήτημα της μείωσης των κονδυλίων για επιχορηγήσεις και την τελευταία στο θέμα του Κράτους Δικαίου.
Ο Ορμπάν και άλλοι ηγέτες των χωρών του Visegrad καταγγέλλουν προσωπική τους στοχοποίηση και τιμωρητική διάθεση έναντι των χωρών τους από τον Σεμπάστιαν Κουρτς. Βέβαια, οι ίδιοι προσπάθησαν να υποβαθμίσουν το ρόλο της τήρησης των standards του κράτους Δικαίου στις συναλλαγές και τις σχέσεις με την ΕΕ, δημιουργώντας προοπτική αποσάθρωσης της ΕΕ και κατάπτωσης των κεντρικών αξιών της.
Καθοριστική, πάντως, μπορεί να αποδειχθεί η δήλωση της Κριστίν Λαγκάρντ, που τέθηκε υπέρ μιας σθεναρής απάντησης, σε αντιδιαστολή με μια γρήγορη λύση, στέλνοντας μήνυμα στους ηγέτες να μην ανησυχούν για τις αντιδράσεις των αγορών, αρκεί να συνεχίζουν να πιέζουν στην κατεύθυνση ενός φιλόδοξου σχεδίου αντίδρασης.