Νέα συμβιβαστική πρόταση κατέθεσε το Σάββατο το πρωί, πριν την έναρξη της δεύτερης ημέρας της Συνόδου Κορυφής, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλς Μισέλ, η οποία αν δεν περιλαμβάνει ανατροπές, εν τούτοις θα μπορούσε να συμβάλλει καθοριστικά στην υπέρβαση του αδιεξόδου και την αναθέρμανση των διαπραγματεύσεων.
Επί τάπητος στις Βρυξέλλες βρίσκεται ο προϋπολογισμός της ΕΕ και το Ταμείο Ανάκαμψης, παράλληλα όμως συζητείται η νέα αρχιτεκτονική της διαδικασίας λήψης αποφάσεων, καθώς και οι προσβάσεις των κρατών στους μηχανισμούς αυτούς.
Στο non paper που διακινείται μεταξύ των εθνικών αντιπροσωπιών και των συμβούλων, γίνεται αναφορά σε ανακατανομή της ισορροπίας επιχορηγήσεων-δανείων, με μείωση του πρώτου σκέλους και αύξηση του δεύτερου κατά 50 δισ.
Επίσης, κομβικής σημασίας για την Ολλανδία αλλά και εν γένει για τους Frugal Four, είναι η πρόταση για τη δημιουργία ενός ” super emergence brake” (ήτοι υπερ-επείγοντος φρένου) που αφορά στον μηχανισμό διαχείρισης. Σύμφωνα με τη ρύθμιση αυτή, που έρχεται να αντικαταστήσει το απλό “φρένο εκτάκτου ανάγκης’, η εκάστοτε χώρα θα μπορεί να ανακόψει τη διαδικασία εφόσον εκτιμά ότι δεν τηρούνται προβλεπόμενα. Οι λεπτομέρειες της διαδικασίας ενεργοποίησης και των επιπτώσεων, όμως, δεν έχουν γίνει γνωστές.
Στην πρόταση Μισέλ περιλαμβάνεται και ειδικό κεφάλαιο για αύξηση κατά 100 εκατομμύρια ετησίως του ποσού των επιστροφών που λαμβάνουν η Αυστρία, η Δανία, η Γερμανία, η Ολλανδία και η Σουηδία.
Στο ίδιο πακέτο εμπεριέχεται αύξηση του ποσού των δασμών της ΕΕ που οι εθνικές κυβερνήσεις μπορούν να διατηρήσουν στους δικούς τους προϋπολογισμούς – ένα ζήτημα ιδιαίτερα ζωτικής σημασίας για την Ολλανδία, η οποία διαθέτει τεράστια λιμάνια και αποτελεί καίρια πύλη εισόδου στην ΕΕ.
Άλλες πτυχές της πρότασης, όπως τα πρότυπα του Κράτους Δικαίου φαίνονται πιο συμβολικής φύσης. Ήδη η Ουγγαρία έκανε συμβιβαστική αντιπρόταση, αποσύροντας τις αρχικές ενστάσεις και τροποποιήσεις, τις οποίες αντικαθιστά με διαφορετική τεχνική και πολιτική διαδικασία, όπου απαιτείται ομοφωνία για την επιβολή κυρώσεων, που καθιστά πρακτικά ανεφάρμοστη τη συγκεκριμένη πρόβλεψη.
Τον κώδωνα του κινδύνου για την ανάγκη άμεσης συμφωνίας έκρουσε και με ανάρτησή του στο twitter ο αρμόδιος επίτροπος για τον προϋπολογισμό, Γιοχάνες Χαν.
#EUCO:Amidst all discussions about who gets what under which conditions,just a solemn reminder:the #Corona crisis is not over:infections on the rise in many countries.High time to reach an agreement which allows us to provide the urgently needed support f. our citizens+economies!
— Johannes Hahn (@JHahnEU) July 18, 2020
Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής, συζητήθηκαν και άλλα διμερή ή ευρύτερου ενδιαφέροντος ζητήματα, με τον Κύπριο πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη να επαναφέρει μετ επιτάσεως το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας και παραβατικότητας στην ανατολική Μεσόγειο, κατά τη διάρκεια της συνάντησης που είχε με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ.