Πονοκέφαλο στην Άγκυρα έχει προκαλέσει η χθεσινή διάσκεψη του υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάθιου Πάλμερ με Έλληνες ανταποκριτές, καθώς στο πλαίσιο της συνομιλίας, ο Αμερικανός διπλωμάτης, ξεκαθάρισε ότι η Τουρκία είναι απομονωμένη νομικά και διπλωματικά, στη βάση της αντίληψης του διεθνούς δικαίου που προωθεί.
Η τοποθέτηση του Μάθιου Πάλμερ ακολουθεί την ανακοίνωση εκπαίδευσης των κυπριακών ενόπλων δυνάμεων από τις αμερικανικές (IMET), δράση που εντάσσεται στο πλαίσιο του East Med Act και συνδυάζεται, όπως ο κ. Πάλμερ επισημαίνει με την ψηφισθείσα στο ίδιο νομοσχέδιο άρση του εμπάργκο πωλήσεων όπλων( ITAR).
Ειδικότερα, ο Μάθιου Πάλμερ αναφερόμενος στη θεώρηση της Τουρκίας επισημαίνει ότι:
«Είχαμε συνομιλίες με τους Τούρκους εταίρους μας για αυτό. Γνωρίζω όμως ότι η άποψη της Τουρκίας, η αντίληψη της Τουρκίας για το νομικό πλαίσιο είναι διαφορετική από τη δική μας. Είναι διαφορετική από της Κύπρου, διαφορετική από της Ελλάδας και διαφορετική από τις περισσότερες χώρες του κόσμου. Αυτή είναι μια από τις θεμελιώδεις υποκείμενες προκλήσεις και είναι κάτι που πρέπει να εργαστούμε για να αντιμετωπίσουμε με τους φίλους, εταίρους και συμμάχους μας, προσπαθώντας να διαχειριστούμε τις τριβές και τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο»,
Οι παραπάνω διατυπώσεις, αποτελούν στην ουσία το ισχυρότερο χαρτί που διαθέτει η Ελλάδα, καθώς καταδεικνύουν με τον πλέον σαφή τρόπο τη διπλωματική και νομική απομόνωση της Τουρκίας, αναγνωρίζοντας ξεκάθαρα τις προσπάθειές της ως αναθεωρητικές.
Δίκοπο μαχαίρι οι ανησυχίες
Βέβαια, ο Αμερικανός διπλωμάτης αναφέρθηκε και στις εκπεφρασμένες, δημόσια και ιδιωτικά, ανησυχίες των ΗΠΑ για τις κινήσεις της Τουρκίας.
Αν και στην Ελλάδα τα media επιλέγουν να διαβάζουν μονοδιάστατα τα μηνύματα των ΗΠΑ, ερμηνεύοντας μόνο τις απολήξεις τους προς την Άγκυρα, η πολιτική ηγεσία και η επενδυτική κοινότητα γνωρίζουν ότι οι “ανησυχίες” είναι “δίκοπο μαχαίρι”.
Σίγουρα, όταν στην Ουάσιγκτον αναφέρονται στην ανησυχία τους για τις κινήσεις της Τουρκίας, αυτό αποτελεί διπλωματικό πόντο για την Ελλάδα, καθώς εμπεδώνεται η αντίληψη του χαρακτηρισμού της Τουρκίας ως περιφερειακού ταραξία. Παράλληλα, όμως, επισημαίνεται και αναδεικνύεται η αυξημένη γεωπολιτική ένταση, ενώ η αναγνώριση από τις ΗΠΑ του σκηνικού αυτού, αποτελεί ένδειξη της σοβαρότητας της απειλής.
Από τη σκοπιά των αγορών, οι “ανησυχίες”, παραπέμπουν σε αυξημένο γεωπολιτικό ρίσκο, που με τη σειρά του αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για τις επενδύσεις.
«Ήμασταν σαφείς για τις προσδοκίες μας στα ιδιωτικά μας μηνύματα και δημόσια, για το πώς θα περιμέναμε όλοι στην Ανατολική Μεσόγειο να συμπεριφέρονται και να υποστηρίζουν το Διεθνές Δίκαιο και να ενεργούν με τρόπο που να ευνοεί την ασφάλεια. Είμαστε αρκετά σαφείς στις συζητήσεις μας με τους Τούρκους εταίρους μας για τις ανησυχίες μας»,
σημείωσε ο Μάθιου Πάλμερ κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης με Έλληνες ανταποκριτές.
Υπό αυτό το πρίσμα, ο Αμερικανός αξιωματούχος επαναβεβαίωσε ότι η Ουάσιγκτον υποστηρίζει πλήρως το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να διεξάγει έρευνες για υδρογονάνθρακες εντός της ΑΟΖ της. Μάλιστα υπενθύμισε ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναγνωρίζει ότι νησιά όπως η Κρήτη έχουν τα ίδια δικαιώματα με τις ηπειρωτικές ακτές για τη χάραξη ΑΟΖ.
Σχετικά με το πώς η τουρκική πλευρά έχει απαντήσει στα μηνύματα που έχουν σταλεί, ο κ. Πάλμερ διευκρίνισε πως δεν θα μιλήσει εκ μέρους της Άγκυρας. Ωστόσο, υπενθύμισε ότι η Τουρκία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος στη Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας και ως εκ τούτου ερμηνεύει διαφορετικά τα δικαιώματα των νησιωτικών κρατών.
«Είχαμε συνομιλίες με τους Τούρκους εταίρους μας για αυτό. Γνωρίζω όμως ότι η άποψη της Τουρκίας, η αντίληψη της Τουρκίας για το νομικό πλαίσιο είναι διαφορετική από τη δική μας. Είναι διαφορετική από της Κύπρου, διαφορετική από της Ελλάδας και διαφορετική από τις περισσότερες χώρες του κόσμου. Αυτή είναι μια από τις θεμελιώδεις υποκείμενες προκλήσεις και είναι κάτι που πρέπει να εργαστούμε για να αντιμετωπίσουμε με τους φίλους, εταίρους και συμμάχους μας, προσπαθώντας να διαχειριστούμε τις τριβές και τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο»,
τόνισε χαρακτηριστικά.
Επίσης, ο Αμερικανός αξιωματούχος εκτίμησε ότι η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στο πρόγραμμα Διεθνούς Στρατιωτικής Εκπαίδευσης και Προετοιμασίας (IMET) θα ενισχύσει περαιτέρω τη συνεργασία ΗΠΑ-Κύπρου σε βασικούς τομείς όπως η ασφάλεια στη θάλασσα και καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων.
«Έχουμε δεσμευτεί για την σταθερότητα και την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο και η Κυπριακή Δημοκρατία είναι υποστηρικτικός εταίρος σε αυτήν την προσπάθεια. Η νέα στρατηγική των ΗΠΑ για την Μεσόγειο απαιτεί ενίσχυση των σχέσεων με στρατηγικούς εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συνεχίζουμε να επεκτείνουμε τη σχέση ασφαλείας μας. Από όταν υπογράψαμε τη Δήλωση Προθέσεων το 2018 για τη συνεργασία ΗΠΑ-Κύπρου έχουμε πραγματοποιήσει κοινές στρατιωτικές ασκήσεις και η Κυπριακή Δημοκρατία έστειλε τον πρώτο της στρατιωτικό ακόλουθο στην πρεσβεία της Ουάσιγκτον»,
είπε ο κ. Πάλμερ.
Αναφορικά με τα επόμενα βήματα που θα γίνουν για την περαιτέρω αναβάθμιση του στρατηγικού χαρακτήρα της διμερούς σχέσης, ο βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ είπε ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξετάζει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με τους υφιστάμενους περιορισμούς στη πώληση αμερικανικών όπλων (ITAR). Όπως εξήγησε, η άρση αυτών των περιορισμών θα συμβάλει στην εμβάθυνση της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας με την Κυπριακή Δημοκρατία.
«Θα έλεγα ότι η σημερινή εξέλιξη (IMET) δεν είναι το τέλος μιας ιστορίας, αλλά ο επόμενος σταθμός σε ένα ταξίδι», σημείωσε χαρακτηριστικά.
