Όρους κανόνες και ξεχασμένες υποσχέσεις έθεσαν στην τηλεδιάσκεψη με το Πεκίνο οι Βρυξέλλες, ως βάση για την επανεκκίνηση της διαδικασίας προσέγγισης ΕΕ-Κίνας, η οποία υπολείπεται των στόχων και προσδοκιών, αντιμετωπίζει εμπόδια, αλλά κρίνεται απαραίτητη για την επόμενη ημέρα και ιδιαίτερα για την ταχεία ανάκαμψη.
Στην πρώτη διάσκεψη μεταξύ ηγετών της ΕΕ και της Κίνας μετά την κρίση του κορωνοϊού, στόχος ήταν να προσδιοριστούν τα μείζονα ζητήματα στις διμερείς σχέσεις, να αναγνωριστούν δίοδοι για την επίλυση και να σκιαγραφηθεί ένας οδικός χάρτης που θα πιστοποιεί την πολιτική βούληση των δύο πλευρών.
Κάτι τέτοιο δεν έγινε. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έθεσε τις απαιτήσεις της, το Πεκίνο την καλή του θέληση, υπήρξαν και κάποιοι διαξιφισμοί, αλλά μέχρι εκεί. Βήματα δεν έγιναν προς καμία κατεύθυνση. Ουδείς είναι σοφότερος την επομένη, αλλά σίγουρα άπαντες γνωρίζουν ότι εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν.
Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν εγκάλεσε τον Σι Ζινπίνγκ για την υπαναχώρηση έναντι των υπεσχεμένων, ο Σι μίλησε για ειρήνη και συνεργασία και για δέσμευση στις κοινές αξίες. Ωστόσο, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι κοινές αξίες δεν υπάρχουν, οι αντιλήψεις για τη Δημοκρατία, τη διακυβέρνηση και τις ατομικές ελευθερίες είναι ουσιωδώς διαφορετικές.
Η ΕΕ, έθεσε επί τάπητος και το ζήτημα του Χονγκ Κόνγκ, εκφράζοντας δέσμευση στο σύστημα “Μία χώρα, δύο συστήματα”, αλλά ζητώντας παράλληλα την απόσυρση του νόμου εθνικής ασφαλείας για το Χονγκ Κονγκ. Σκληρή ήταν η ΕΕ και για το ζήτημα της κατασκοπείας, των παρακολουθήσεων και της κατάχρησης της τεχνολογίας.
«Στηρίζουμε φυσικά την αρχή της μίας «χώρας- δύο συστήματα» και σημειώνουμε ότι το 50% των ευρωπαίκών επενδύσεων στην Κίνα περνούν από το Χονγκ Κονγκ, σημειώνουμε ότι υπάρχουν 1600 επιχειρήσεις που είναι ενεργές στο Χονγκ Κονγκ και θεωρούμε ότι πρέπει να γίνει σεβαστή η πολιτική ουδετερότητα αυτών των επιχειρήσεων»
δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου μετά την ολοκλήρωση της τηλεδιάσκεψης ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
Ο στόχος ήταν να αναζητηθούν λύσεις στα ουσιαστικά σημεία της διαφωνίας που έχουν, κυρίως για το εμπόριο και το Χονγκ Κονγκ.
Οι κυβερνήσεις της ΕΕ εξέφρασαν «σοβαρή ανησυχία» για τον νόμο περί ασφάλειας της Κίνας για το Χονγκ Κονγκ ο οποίος ακτιβιστές αλλά και διπλωμάτες υποστηρίζουν ότι θα υπονομεύσει το ημιαυτόνομο καθεστώς του αλλά και το ρόλο του ως διεθνούς χρηματοοικονομικού κόμβου.
Το εμπόριο βρίσκεται επίσης στο επίκεντρο της συζήτησης.
Οι Βρυξέλλες προσπαθούν να διασφαλίσουν μια επενδυτική συμφωνία με το Πεκίνο εδώ και έξι χρόνια, καθώς οι πρωτεύουσες της ΕΕ επιδιώκουν μεγαλύτερη πρόσβαση στην κινεζική αγορά για ευρωπαίους επενδυτές και επιχειρήσεις.
H Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν παραδέχτηκε ότι έχει σημειωθεί ελάχιστη πρόοδος μέχρι στιγμής. O πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου της ΕΕ στην Κίνα προειδοποίησε ότι αυτό δεν θα είναι εύκολο.
Με την ΕΕ στην επίθεση, το Πεκίνο επέλεξε να κρατήσει χαμηλούς τόνους, αφήνοντας τους Ευρωπαίους να ξεδιπλώσουν τις απαιτήσεις τους και κερδίζοντας χρόνο και… γνώση για τον επόμενο γύρο.
Σε κάθε περίπτωση, οι εξ αποστάσεως συνομιλίες, σπανίως δημιουργούν αποτελέσματα, όπως φάνηκε άλλωστε και στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ. Ωστόσο, αυτό που καταγράφεται είναι το εύρος της απόστασης των δύο πλευρών, ενώ η ΕΕ στέλνει μηνύματα στην Ουάσιγκτον και τη Ρωσία μέσα από τέτοιες διαδικασίες.