Όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναγκάζεται να καταφύγει -έστω για προληπτικούς λόγους και βάσει πρωτοκόλλου- σε καταφύγιο, γιατί έξω από τον Λευκό Οίκο η κατάσταση είναι έκρυθμη, τότε αντιλαμβάνεται κανείς ότι οι εικόνες που μεταδίδουν τα media δεν είναι αρκούν για να περιγράψουν τις πραγματικές διαστάσεις των συγκρούσεων.
Η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να κηρύξει την Antifa τρομοκρατική οργάνωση, αποτελεί ένδειξη -αν όχι απόδειξη- πανικού και στρατηγικής επιμονής στον διχασμό ως τελευταίο καταφύγιο. Ο Τραμπ, αν μη τι άλλο κατάφερε με τη στάση του και την εμπρηστική ρητορική του να αποπροσανατολίσει. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ μετέτρεψε τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας και εκτόνωσης της σωρευμένης κοινωνικής έντασης, από την άρδην ανατροπή των οικονομικών συνθηκών που προκάλεσε η πανδημία και η καθυστερημένη ανταπόκρισή του, σχεδόν σε “εμφύλια σύρραξη”.
Αρχικά, παρακρατικές ομάδες, που συνδέονται με ακροδεξιές, υπερεθνικιστικές οργανώσεις και ρατσιστές (white supremacists), επιδίωξαν να υπονομεύσουν τις κινητοποιήσεις με προβοκάτσιες. Πολλοί εξ αυτών συμμετείχαν και στις ομάδες MAGA (Make America Great Again), οι οποίες αποτελούν βραχίονες της καμπάνιας του Ντόναλντ Τραμπ και τους οποίους κάλεσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ σε αντιδιαδήλωση έξω από τον Λευκό Οίκο, θέλοντας έτσι να δημιουργήσει κοινωνικό χάσμα.
Ενώ η κατάσταση έβαινε προς εκτόνωση, με περιορισμένης κλίμακας επεισόδια, ο Τραμπ “έριξε λάδι στη φωτιά” μέσω twitter, αποκαλώντας του διαδηλωτές “αχρείους” και “μπαχαλάκιδες” και απειλώντας με βία. Ενώ σε άλλο tweet επιτίθεται και βρίζει τα mainstream media, αποκαλώντας τα “lamestream”. Μετά απ΄αυτό, ακολούθησαν συλλήψεις δημοσιογράφων του CNN και φωτορεπόρτερς.
The Lamestream Media is doing everything within their power to foment hatred and anarchy. As long as everybody understands what they are doing, that they are FAKE NEWS and truly bad people with a sick agenda, we can easily work through them to GREATNESS!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) May 31, 2020
Ο Τραμπ, που τιτίβιζε για δύο 24ωρα ασταμάτητα, έφτασε στο σημείο να κατηγορήσει για τις ταραχές του δημοκρατικούς δημάρχους, κυβερνήτες και γερουσιαστές, καλώντας μάλιστα σε πολιτική αλλαγή(!)
Time for a change! #2020 https://t.co/AECy2GBfys
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) May 30, 2020
Τι συμβαίνει στις ΗΠΑ
Πάνω από 25 πόλεις σε 16 πολιτείες έχουν επιβάλλει απαγόρευση κυκλοφορίας και η Μινεσόταμ υπό την πίεση του Τραμπ, αναγκάστηκε να καλέσει την Εθνοφρουρά, δηλαδή να εμπλέξει ένοπλους στρατιώτες απέναντι στους διαδηλωτές. Με τουλάχιστον τρεις νεκρούς, μεταξύ των οποίων ένας πράκτορας του FBI, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ζητά από δημάρχους και κυβερνήτες να καλέσουν την Εθνοφρουρά, ενώ έχει δώσει εντολές επιφυλακής στη στρατιωτική αστυνομία. Δακρυγόνα πέφτουν έξω από τον Λευκό Οίκο και ο Τραμπ ενεργοποιεί το νόμο Patriot Act, για την παρακολούθηση όλων μέσα από τις κάμερες ασφαλείας, νόμος που ψηφίστηκε απρόθυμα, αλλά στο πλαίσιο των μέτρων για την αποτροπή μιας νέας 11 Σεπτεμβρίου, 45 ημέρες μετά την πτώση των δίδυμων πύργων και πριν ξεκινήσει ο πόλεμος στο Αφγανιστάν.
Την ίδια στιγμή, οι επιδημιολόγοι διατυπώνουν ανησυχίες για το ενδεχόμενο αναζωπύρωσης της δυναμικής εξάπλωσης του κορονοϊού, η οποία είχε ανακοπεί, ως αποτέλεσμα των περιοριστικών μέτρων. Το restart της οικονομίας απομακρύνεται, οι διαιρέσεις βαθαίνουν.
Υπάρχουν, βέβαια, και ειρηνικές διαδηλώσεις, καθώς και συμπαραστάσεις αστυνομικών σε διαδηλωτές. Τέτοια περιστατικά συνέβησαν στο Ντένβερ, όπου χιλιάδες διαδηλωτές ξάπλωσαν στο δρόμο και φώναζαν τα τελευταία λόγια του Φλόιντ, “δεν μπορώ να ανασάνω”. Στη Νέα Υόρκη αστυνομικοί έδειξαν σε σεβασμό στο κίνημα black lives matter, γονάτισαν στον δρόμο.
Τοπικοί ηγέτες επιχειρούν να παρέμβουν, να συγκρατήσουν τον κόσμο και να εκτονώσουν την οργή, ωστόσο οι διαρκείς και εμπρηστικές δηλώσεις από τον Τραμπ και παράγοντες του κύκλου του δεν επιτρέπουν κάτι τέτοιο. Ο Τραμπ αρνήθηκε ακόμα και πρόταση για ένα συμφιλιωτικό διάγγελμα, δείχνοντας έτσι τη διάθεσή του να οδηγήσει την κατάσταση στα άκρα.
Ο Τραμπ, ο Ζούκι και το Twitter
Λίγο πριν τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, ο Τραμπ είχε περάσει νόμο για τον περιορισμό της δυνατότητας των social media να ελέγχουν την αξιοπιστία των δηλώσεων των πολιτικών, αντιδρώντας έτσι στον χαρακτηρισμό δηλώσεων από ακροδεξιούς ως fake news, καθώς επιχειρεί να στήσει καμπάνια κατά των mainstream news networks. Αμέσως μετά τη δολοφονία, ο Τραμπ ανέβασε ένα tweet το οποίο το twitter χαρακτήρισε “εμπρηστικό” και ότι προάγει τη βία και ως τέτοιο το σημείωσε. Ο Τραμπ αντέδρασε. Προς υποστήριξη του Τραμπ προσέφυγε ο ιδρυτής του Facebook, Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ο οποίος βαρύνεται με διώξεις και καταδίκες για τον χειρισμό προσωπικών δεδομένων στην Ευρώπη, τη διαρροή τους, ενώ έχει βρεθεί στο επίκεντρο ερευνών για συνέργεια σε προσπάθεια επηρεασμού πολιτικών αποτελεσμάτων στις ΗΠΑ και την ΕΕ.
Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ, αρνήθηκε να κατεβάσει τα tweet του Τραμπ που το twitter χαρακτήρισε “εμπρηστικά”, κίνηση που προκάλεσε την αντίδραση των εργαζομένων στο FB. Πολλοί από τους εργαζόμενους του FB, μάλιστα, διατύπωσαν την αντίθεσή τους στην απόφαση του Ζούκερμπεργκ, χρησιμοποιώντας το twitter.
Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που ο Ζούκερμπεργκ έρχεται κοντά με τον Τραμπ. Στις πρόσφατες εκλογές για τη Βουλή των αντιπροσώπων, στις ΗΠΑ, το twitter αποφάσισε να απαγορεύσει τη δημοσίευση πολιτικών διαφημίσεων και τη στόχευση χρηστών από προεκλογικές καμπάνιες. Το Facebook, όμως, παρά τις εις βάρος του έρευνες και τα επιβαρυντικά πορίσματα, στις ΗΠΑ και την ΕΕ, αποφάσισε να παρέχει εκλογική διαφήμιση, με όλους τους τρόπους. Ο Τραμπ, τότε, επιτέθηκε στο Twitter, χαρακτηρίζοντάς του αριστερίστικο.
Την Κυριακή, ο Ντόναλντ Τραμπ συνομίλησε με τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ, όπως μετέδωσαν πολλά αμερικανικά δίκτυα, πληροφορία που δεν σχολιάστηκε από τον Λευκό Οίκο, ούτε από το FB. Ενδεικτικό των καλών σχέσεων Τραμπ-Ζούκερμπεργκ είναι ότι το πρόσφατο εκτελεστικό διάταγμα που περιορίζει τη δυνατότητα κρίσης που εξασκούν στα posts, αναφέρεται επιγραμματικά στον ρόλο του FB, ενώ κατηγορεί το Twitter για εξάσκηση πολιτικής προκατάληψης κατά των Ρεπουμπλοικανών.
Ο ιδρυτής του Facebook σε μια ύστατη προσπάθεια να σώσει τα προσχήματα, ανακοίνωσε με ανάρτησή του τη διαφωνία του με τη ρητορική του Τραμπ. ξεκαθάρισε όμως ότι δεν θεωρεί ότι το post του Τραμπ που απειλεί τους διαδηλωτές και τους χαρακτηρίζει “μπράβους”, παραβιάζει την πολιτική του μέσου, όσον αφορά στην υποκίνηση βίας.