Ο Έλληνας πρωθυπουργός μόλις διέψευσε live, σε τηλεοπτική συνέντευξη που παραχώρησε τα σενάρια πρόωρων εκλογών, για τον ανασχηματισμό όμως ήταν πιο διαλλακτικός, διαμηνύοντας ότι θα γίνει μεν, αργότερα δε. Το κλίμα, η περιρρέουσα ατμόσφαιρα και η κινητικότητα, λένε διαφορετική ιστορία. Όπως άλλωστε λέει κι ένα ρητό: Οι εκλογές, ο ανασχηματισμός και η υποτίμηση δεν προαναγγέλλονται.
Ενώ όμως ο Κυριάκος Μητσοτάκης διέψευδε -για πολλοστή φορά- τους τελευταίους 10 μήνες, τα σενάρια, για να περιορίσει το πολιτικό ρίσκο και να αποκαταστήσει την προβλεψιμότητα, το κλίμα φαίνεται πιο ώριμο από ποτέ για έναν ανασχηματισμό. Ήδη, πάντως, πριν κλείσει χρόνο στην κυβέρνηση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει κάνει αρκετές αναπροσαρμογές στο αρχικό κυβερνητικό σχήμα και δομή, χωρίς ωστόσο να καταφέρει να επιλύσει τα προβλήματα.
Συνήθως, τέτοιου είδους εικοτολογία τροφοδοτείται από την αντιπολίτευση, όταν αυτή ανεβάζει τους τόνους και επιχειρεί να απομειώσει το πολιτικό κεφάλαιο της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού. Δεν είναι όμως αυτή η περίπτωση τώρα. Το κλίμα αυτό αποτελεί απαύγασμα κινήσεων, αντιθέσεων και δημοσιευμάτων στο κυβερνών κόμμα, την κυβέρνηση και τα φιλοκυβερνητικά media.
Το μπαράζ δημοσιευμάτων και η έντασης των εσωτερικών διεργασιών στη Νέα Δημοκρατία δεν αφήνουν περιθώρια παρανόησης. Επίκειται ανασχηματισμός. Αυτό άλλωστε κατέδειξε και η δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη στην πρόσφατη τηλεοπτική του συνέντευξη. Το κλίμα φαίνεται ότι ωριμάζει βίαια και γρήγορα. Ο χρόνος πλέον μετράει αντίστροφα.
Η περίοδος είναι ιδανική, συγκριτικά με την προγενέστερη και ότι έπεται, καθώς τώρα υπάρχει χρόνος για ανασύνταξη, καθώς το ίδιο συμβαίνει στην Ευρώπη και την Κοινωνία.
Πρόσωπα στο στόχαστρο
Συμπολίτευση και αντιπολίτευση ταυτίζονται στην κριτική τους μόνο στο πρόσωπο του υπουργού Εργασίας, Γιάννη Βρούτση, το έργο του οποίου εμφανίζει προβλήματα, αστοχίες και ελλείψεις σε πολλά σημεία, αναγκάζοντας, σε ανύποπτο χρόνο, ακόμα και τον υπουργό Οικονομικών να διαμηνύσει-διαρρεύσει ότι τα νομοσχέδια που προωθούνται από τα υπουργεία στο Γενικό Λογιστήριο δεν πληρούν τις προδιαγραφές. Ο υπουργός Εργασίας, βρέθηκε στο επίκεντρο της κριτικής με τα voucher, που τελικά αποσύρθηκαν. Στο θέμα φαίνεται να είχε εμπλακεί το Μαξίμου, με αποτέλεσμα τελικά ο πρωθυπουργός να καλύψει τους χειρισμούς του υπουργού του. Η αντιπολίτευση, επίσης, προσάπτει στον Γιάννη Βρούτση στρατηγική απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων και εσωτερικής υποτίμησης. Εκτός σχήματος δεν αποκλείεται να βρεθεί και η Δόμνα Μηχαηλίδου. Ο Γιάννης Βρούτσης, είχε άλλωστε και προβλήματα με τον πρώην υφυπουργό του, Νότη Μηταράκη, με τον οποίο δεν συνέπλεαν σε σειρά ζητημάτων.
Συνεπώς, αν η αποχώρηση του Γιάννη Βρούτση συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες, τότε ο χρόνος του ανασχηματισμού προσδιορίζεται από την ολοκλήρωση των κατεπειγουσών δράσεων από την πλευρά του, ο οποίος δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τέλη Ιουνίου.
Ο Νότης Μηταράκης, ως υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, αναλαμβάνοντας χαρτοφυλάκιο για το οποίο δεν το γνωσιακό υπόβαθρο αλλά κάλυπτε το κριτήριο της εντοπιότητας, έλαβε τη δεύτερη ευκαιρία του. Τα δημοσιεύματα όμως και δη από την “Καθημερινή” τον απαξιώνουν, ως προς το σκέλος της αποτελεσματικότητας στη διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων, Η αντιπολίτευση έχει επίσης τις δικές της ενστάσεις, ιδιαίτερα ως προς πολιτικές επιλογές προσώπων για νευραλγικά πόστα, στις οποίες όμως φαίνεται ότι λόγο είχαν και κομματικά στελέχη, ή ενδεχομένως και το Μαξίμου και όχι μόνο ο καθ΄ύλην αρμόδιος υπουργός. Ο κ. Μηταράκης, επιβαρύνεται και με το ζήτημα της ωμής βίας κατά των κατοίκων, το οποίο αν και δεν ήταν δική του επιλογή, εν τούτοις αντανακλά στον ίδιο.
Ο αναπληρωτής υπουργός Γιώργος Κουμουτσάκος, έχει αλλάξει πολιτική, κατεβάζοντας τους τόνους και πλέον αποφεύγει τα media, περιοριζόμενος στο ρόλο του χαρτοφυλακίου του που, δεν είναι άλλος από τις ευρωπαϊκές σχέσεις για το προσφυγικό. Έτσι αφήνει τον υπουργό να εκτίθεται στον Τύπο.
Προβλήματα φαίνεται ότι συνεχίζει να αντιμετωπίζει ο υφυπουργός Οικονομικών, Γιώργος Ζαββός, οι σχέσεις του οποίου με τους τραπεζίτες έχουν περάσει “σκαμπανεβάσματα”, ποτέ όμως δεν υπήρξαν κάτι παρά πάνω από… λειτουργικές. Ο “Ηρακλής” παραμένει μετά από 10 μήνες στα σκαριά, με τις τράπεζες να έχουν ακόμη στα χαρτοφυλάκια και στους ισολογισμούς τους τεράστιο απόθεμα κόκκινων δανείων. Τώρα, όλα δείχνουν ότι ο “Ηρακλής” θα ενεργοποιηθεί τον Σεπτέμβριο. Τα προβλήματα όμως του Γιώργου Ζαββού δεν σταματούν εκεί. Οι σχέσεις του με τον καθ’ ύλην αρμόδιο επόπτη του τραπεζικού συστήματος, τον Γιάννη Στουρνάρα, δεν είναι ούτε καν λειτουργικές. Από τη στιγμή που η θητεία του κεντρικού τραπεζίτη ανανεώθηκε, η Ελλάδα εντάχθηκε στο νέο πρόγραμμα της ΕΚΤ και οι τράπεζες άντλησαν ρευστότητα της τάξης των 21 δισ. (ποσό που πρέπει να έχει αυξηθεί), η χρησιμότητα του Γιώργου Ζαββού αμφισβητείται ανοιχτά.
Στο επίκεντρο κριτικής και μάλιστα από τον σκληρό πυρήνα της κομματικής δομής της Νέας Δημοκρατίας, βρέθηκε και ο Νίκος Δένδιας, καθώς του ασκήθηκε απαξιωτική κριτική από την “Ομάδα Αλήθειας”, το ιδιαίτερα επιθετικό group της Νέας Δημοκρατίας στο Facebook.
Πριν 2 μήνες στον Έβρο ο Μητσοτάκης δεν άφησε ούτε ένα εκατοστό να παραβιάστουν τα σύνορα από την επίθεση της Τουρκίας μέσω του μεταναστευτικού.
Τι νόημα έχει τώρα αυτή η απαράδεκτη δήλωση κύριε Δένδια; pic.twitter.com/MPwTDFNd2L— Ομάδα Αλήθειας (@omadaalithias) May 23, 2020
Η αντιπολίτευση, παρά τις πιέσεις από όμορους χώρους χώρους που δέχεται, δεν έχει ασκήσει έντονη προσωπική κριτική τον Νίκο Δένδια. Με δεδομένο ότι τα εθνικά θέματα βρίσκονται σε σημείο βρασμού και ενδεχόμενη αντικατάσταση του υπουργού δεν θα γινόταν εκ των ενόντων, απομάκρυνσή του θα έδινε περισσότερο χώρο στην Τουρκία να κλιμακώσει τις προκλήσεις.
Συνεπώς, το ενδεχόμενο αντικατάστασης του Νίκου Δένδια δεν συγκεντρώνει σοβαρές πιθανότητες. Άλλωστε, με δεδομένο ότι έχει προφίλ “δελφίνου” η παραμονή του στο υπουργείο Εξωτερικών αποτελεί ασφαλή επιλογή για τον πρωθυπουργό, καθώς θα μπορούσε να του χρεώσει ενδεχόμενη αποτυχία στη συνέχεια.
Προβλήματα υπάρχουν και στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας, όπου ο υπουργός Νίκος Παναγιωτόπουλος και ο υφυπουργός, Αλκιβιάδης Στεφανής, έχουν διαφορετική ατζέντα, τρόπο και τα επιτελεία τους έχουν πολλές βρεθεί σε σύγκρουση, χρησιμοποιώντας ακόμα και τα κλαδικά media. Ζήτημα τριβής είναι οι οργανωτικές και διαρθρωτικές αλλαγές που προωθεί ο Αλκιβιάδης Στεφανής στο στράτευμα, καθώς στις πρόφατες κρίσης αλλά και μετά αποστρατεύθηκαν και παροπλίστηκαν στελέχη που είχαν την ευθύνη σχεδίασης και υλοποίησης πολιτικών, οι οποίες φαίνεται ότι υποβαθμίστηκαν με αποτέλεσμα να πληγεί ακόμα και η γεωστρατηγική αξία της χώρας.
Εδώ ισχύουν τα ίδια με το υπουργείο Εξωτερικών. Ενδεχόμενες αλλαγές στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας θα έστελναν λάθος μηνύματα στην Τουρκία. Αντ’ αυτού προκρίνεται, από τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του πρωθυπουργό, μια νέα πιο διακριτή ιεραρχικά δομή, η λειτουργικότητα της οποίας με τόσο δυνατές προσωπικότητες σε όλα τα πόστα, θα είναι πρόκληση.
Στο απυρόβλητο παραμένει, για την ώρα, η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, καθώς οι κινήσεις της ικανοποιούν αρκετά μεγάλο τμήμα της πατριωτικής-λαϊκής Δεξιάς, παρά την κριτική που δέχονται από τον κεντρώο χώρο. Η κ. Κεραμέως θα μπορούσε να καρατομηθεί μόνο στο ενδεχόμενο αποκατάστασης λειτουργικών διαύλων με το Κίνημα Αλλαγής, εφόσον υπάρξει η ανάγκη για συγκυβέρνηση ή εκλογική συνεργασία. Τέτοια προοπτική σε αυτή τη φάση δεν υπάρχει, ενώ όλα τα ανοίγματα της ΝΔ προς το ΚΙΝ.ΑΛ είναι αντιδραστικής φύσεως, για να περιορίσουν την επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ, απειλώντας εμμέσως πλην σαφώς με διάσπαση και προσετερισμό κορυφαίων στελεχών του.
Ζητήματα, αλλά περιορισμένης κλίμακας, έχουν ανακύψει και τον Άδωνι Γεωργιάδη, το πληθωρικό προφίλ του οποίου έχει προκαλέσει αντιδράσεις και εκτός Ελλάδας. Ωστόσο, η θέση του δεν αμφισβητείται, καθώς διαθέτει ισχυρά κομματικά ερείσματα και το πολιτικό κόστος ενδεχόμενης απομάκρυνσής του θα ήταν μεγαλύτερο.
Ο Βασίλης Κικίλιας, αν και αρχικά βρέθηκε στο στόχαστρο, εν τέλει κινήθηκε έξυπνα, αποσύρθηκε από το προσκήνιο, άφησε τους ειδικούς “να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά” και προφύλαξε το προσωπικό του πολιτικό κεφάλαιο. Επικοινωνιακά, έχει κερδίσει τη μάχη, γεγονός που καθιστά το ενδεχόμενο αποπομπής του “αυτοτραυματισμό” της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού.
Τέλος, αλλαγές αναμένεται να υπάρξουν και στον δακτύλιο του Μαξίμου, όπου οι ανακατατάξεις είναι διαρκείς, καθώς το μίγμα της διπλωματικής ομάδας του πρωθυπουργού δεν είναι συμπαγές, δεν έχει επιτύχει modus vivendi, ούτε όμως modus operandi και τα ζητήματα που έχουν ανακύψει έχουν δυσχεράνει την το έργο του υπουργείο Εξωτερικών, σε πολλές περιστάσεις. Αλλαγή θα μπορούσε ενδεχομένως να υπάρξει και στο πρόσωπο του κυβερνητικού εκπροσώπου, όπου έχουν υπάρξει προτάσεις για προσωπικότητες που θα ενισχύουν το πνεύμα της εθνικής γραμμής και θα περιορίζουν την αντιπαράθεση με την αντιπολίτευση.