Κινητικότητα και πρωτοβουλίες που αποτελούν ενδείξεις διαφοροποίησης της αμερικανικής ομπρέλας στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο και την αναβάθμιση του γεωπολιτικού ρόλου της Τουρκίας, με την παράλληλη υποβάθμιση της Ελλάδας, καταγράφονται καιρό τώρα, ενώ δείχνουν να εντείνονται μετά την εδραίωση της νέας κυβέρνησης στο Ισραήλ, μετά από 500 ημέρες ακυβερνησίας.
Πρώτα ήρθε το άρθρο του ισραηλινού επιτετραμμένου στην Άγκυρα, δεδομένου ότι η Τουρκία απέλασε τον πρέσβη μετά την αναγνώριση από τις ΗΠΑ της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ, το οποίο καλούσε για αναθεώρηση των διμερών σχέσεων. Η τοποθέτηση αυτή έγινε δεκτή με σκεπτικισμό από την Αθήνα, καθώς θα μπορούσε να αποτελεί μια ακόμη “φωτοβολίδα”, αλλά υπό το πρίσμα των πολιτικών αλλαγών δεν μπορούσε να παραβλεφθεί, ούτε να υποτιμηθεί. Λίγες ώρες αργότερα ακολούθησε η πρώτη μετά από 10 χρόνια προσγείωση πτήσης της EL Al στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, με τελικό προορισμό τις ΗΠΑ.
Ειδικότερα, η El Al έστειλε αεροσκάφος Dreamliner της Boeing για τις πτήσεις φορτίου χρησιμοποιώντας την Κωνσταντινούπολη ως ενδιάμεσο σταθμό για να μεταφέρει φορτίο στις ΗΠΑ. Το αεροπλάνο Dreamliner προσγειώθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 7 π.μ. και φόρτωσαν περίπου 24 τόνους ανθρωπιστικής βοήθειας και εξοπλισμού για να βοηθήσουν τις ΗΠΑ που δοκιμάζεται από τον κορωνοϊό
Οι Τούρκοι μάλιστα δεν έχασαν την ευκαιρία να φωτογραφηθούν με το φορτίο κρατώντας ισραηλινές και τουρκικές σημαίες με κάποιους να εντάσσουν την αποστολή φορτίου στο ευρύτερο πλαίσιο της διαδικασίας εξομάλυνσης των σχέσεων των δυο χωρών για τις οποίες έχουν γραφτεί το τελευταίο διάστημα. Από χθες οι Τουρκοι κοινοποιούν τις φωτογραφίες σε πολλά μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Tην αποστολή βοήθειας και τις φωτογραφίες κοινοποίησε και η πρεσβεία του Ισραήλ στην Τουρκία.
Αξίζει πάντως να σημειωθει ότι η Τουρκία τον Μάρτιο απαγόρευσε, με ισραηλινό προσωπικό ασφαλείας, να προσγειωθούν στην Κωνσταντινούπολη για να μεταφέρουν Ισραηλινούς φοιτητές που βρίσκονται στην Τουρκία.
Μιλώντας τις προηγούμενες μέρες έμμεσα για τις σχέσεις με την Άγκυρα, στο πλαίσιο συζήτησης που διοργάνωσε το ΕΛΙΑΜΕΠ, ο Πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα Γιοσί Αρμάνι είπε μεταξύ άλλων πως η σχέση Ελλάδας – Ισραήλ δεν βασίζεται σε αποκλεισμούς τρίτων χωρών και είναι λανθασμένη η εκτίμηση πως η σχέση αυτή είναι ετερόφωτη και στηρίζεται στον αποκλεισμό μίας τρίτης δύναμης. “Θέλουμε να διασφαλίσουμε το ρόλο του Ισραήλ στην Ε.Ε. και της Ελλάδας στη Μέση Ανατολή, πρέπει να δουλέψουμε στη στρατηγική διάσταση της σχέσης μας,” είπε ο κ. Αμράνι.
Από την πλευρά του ο ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του ¨Ελληνα πρωθυπουργού Αλέξανδρος Αλέξανδρος Διακόπουλος είπε πως η σχέση της Ελλάδας με το Ισραήλ θα συνεχιστεί ακόμα και όταν το Τελ Αβίβ ομαλοποιήσει τις σχέσεις του με την Άγκυρα. Μεταξύ άλλων επεσήμανε ότι τις χώρες τις συμφέρει πάντα καλύτερα η συνεργασία από την αντιπαράθεση.
Η αλληλουχία των γεγονότων καταδεικνύει ότι η τροχιά ομαλοποίησης των σχέσεων Ισραήλ-Τουρκίας είναι διεξοδικά σχεδιασμένη και η Αθήνα στρατηγικά… προετοιμασμένη. Ωστόσο, δεν είναι σαφές, αν και σε τί βαθμό επηρεάζεται ο East Med, η Λιβύη και σειρά αμυντικών projects της Αθήνας με το Τελ Αβίβ.
Το ανησυχητικό στοιχείο για την Αθήνα δεν έγκειται στην προσπάθεια εξομάλυνσης των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ, αλλά ότι αυτό επιτυγχάνεται υπό την ομπρέλα των ΗΠΑ, ενδεχομένως και με την πίεση του Λευκού Οίκου. Η κίνηση αυτή τη δεδομένη στιγμή, δίνει διέξοδο στον εγκλωβισμένο από τον κορονοϊό, την οικονομική κρίση και την κατάρρευση της λίρας, Ταγίπ Ερντογάν.
Βέβαια, σε ένα τέτοιο σκηνικό, δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαία ή εθιμοτυπική ότι η διμερής και περιφερειακή συνεργασία Ελλάδας-Ισραήλ βρέθηκε στο επίκεντρο τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, με τον νεοδιορισθέντα Ισραηλινό ομόλογό του Γκάμπι Ασκενάζι.
FM @NikosDendias spoke by phone to new #Israel FM @Gabi_Ashkenazi – bilateral & regional coop. in focus / Τηλεφωνική επικοινωνία ΥΠΕΞ Ν.Δένδια με νέο ΥΠΕΞ Ισραήλ G.Ashkenazi – διμερής & περιφερειακή συνεργασία στο επίκεντρο @IsraelMFA
— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) May 25, 2020
Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι στο παρελθόν Ελλάδα και Τουρκία είχαν ταυτιστεί, απέναντι στην απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ για την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ.
