Ένταση και κινητικότητα στην αγορά κινητής τηλεφωνίας και σε πολιτικό επίπεδο προκαλεί η έκθεση της Επιτροπής Ανταγωνισμού για το κόστος δεδομένων κινητού, καθώς φαίνεται ότι αποτελεί ένα ακόμη “καμπανάκι” στο πλαίσιο ευρύτερης κυβερνητικής στρατηγικής απέναντι στους παρόχους.
Μια πιο προσεκτική ανάγνωση των δεδομένων και της συγκυρίας, όμως, εντοπίζει το πρόβλημα όχι σε ολόκληρη την αγορά, αλλά πιο εστιασμένα στη Vodafone.
Η μελέτη αναδεικνύει το, ήδη γνωστό, στοιχείο της τιμολογιακής διαφοράς στη χρέωση των δεδομένων για κινητά τηλέφωνα στην Ελλάδα, έναντι ευρωπαϊκών χωρών. Ωστόσο, όπως αναφέρεται ήδη από το εισαγωγικό σημείωμά της, αυτό το καταγράφει τόσο η ετήσια έρευνα της εταιρίας Rewheel, όσο και η μελέτης της Κομισιόν. Παρ΄όλα αυτά η δημοσίευσή της εν λόγω έρευνας προκάλεσε μπαράζ αντιδράσεων τόσο από τις εταιρίες κινητής, όσο και από την επίσης θεσμική Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων.
Τα media εστιάζουν στα ζητήματα χρεώσεων, που επισημαίνει η έκθεση, ενώ η ΕΕΤΤ, προσεγγίζει το θέμα σε ανακοίνωσή της, από άποψη αρμοδιότητας, αμφισβητώντας ευθέως την καταλληλότητα και αποτελεσματικότητα της Αρχής Ανταγωνισμού, ως προς την άσκηση εποπτείας στην αγορά τηλεπικοινωνιών, προσδιορίζοντας έτσι το πεδίο αντιπαράθεσης. Ωστόσο, η θεώρηση αυτή παραλείπει ή αποσιωπά άλλες πτυχές, που έχουν από καιρό διαφανεί και η μη αξιολόγησή τους μπορεί να αποδειχθεί παραπλανητική.
Η αλληλουχία των εξελίξεων, η κυβερνητική διάρθρωση -επιτελικό κράτος- και η πολιτική πρακτική του Μεγάρου Μαξίμου, όπως αυτή καταδείχθηκε από την επέμβαση στις τράπεζες για τις χρεώσεις, συνθέτουν ένα εντελώς διαφορετικό και ιδιαίτερα περίπλοκο σκηνικό.
Το χρονικό της προαναγγελθείσας… “σύρραξης”
Αρχικά, η αποφασιστικότητα με την οποία η νέα κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ανέλαβε τον έλεγχο της Επιτροπής Ανταγωνισμού, εξωθώντας από την προεδρία τη Βασιλική Θάνου και τοποθετώντας τον Ιωάννη Λιανό στη θέση, αποτελεί την πρώτη ένδειξη του κομβικού ρόλου που θα καλούνταν να παίξει η Αρχή στην υλοποίηση του κυβερνητικού σχεδιασμού. Εν συνεχεία, η έφοδος στις τράπεζες, μετά από προειδοποίηση του πρωθυπουργού για τις υψηλές χρεώσεις αναλήψεων και τραπεζικών υπηρεσιών, έδωσε το στίγμα της ενεργοποίησης της ΕΠΑΝΤ με επιθετικό τρόπο και σε ρόλους που δεν είχε λάβει στο παρελθόν.
Στο μεταξύ ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει κατ επανάληψη τοποθετηθεί για το ζήτημα των υψηλών χρεώσεων στην κινητή τηλεφωνία στην Ελλάδα, εστιάζοντας μάλιστα στα δεδομένα. Το Crisis Monitor είχε εγκαίρως, τότε, επισημάνει το σκηνικό που προετοιμαζόταν, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για δυναμική που παρέπεμπε στις εξελίξεις που είχαν λάβει χώρα στις τράπεζες. Η κυβέρνηση διά του ίδιου του πρωθυπουργού και μέσω των αρμόδιων υπουργών πίεσε πολλές φορές για μειώσεις τιμών στα δεδομένα και δωρεάν πακέτα ad hoc.
Τόσο στην υπόθεση των τραπεζών, όσο και των τηλεπικοινωνιών -τότε και τώρα- της δράσης της Επιτροπής Ανταγωνισμού έχουν προηγηθεί δημοσιεύματα στον Τύπο και ειδικότερα στην “Καθημερινή”. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας επικαλείται στις πηγές που παραθέτει ο ερευνητής της Rewheel.
Μέχρι στιγμής, στις πιέσεις της ελληνικής κυβέρνησης ανταποκρίθηκαν εκόντες-άκοντες, Wind και Cosmote, με τη Vodafone να μένει εκκωφαντικά… σιωπηρή. Όταν μάλιστα οι εταιρίες, μετά τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, ανακοίνωσαν νέα πακέτα, η θυγατρική της βρετανικής πολυεθνικής ήταν εξαιρετικά… φειδωλή. Τώρα, το όνομα της Vodafone και συγκριτικές απεικονίσεις των πακέτων που προσφέρει σε Ελλάδα και Ιταλία, η βρετανική πολυεθνική, αποτελούν παραδείγματα, εν είδει case study στην έκθεση της Rewheel, που παρήγγειλε και δημοσιεύει η Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Τα στοιχεία αυτά σκιαγραφούν το επαναλαμβανόμενο μοτίβο συμπεριφοράς της ελληνικής κυβέρνησης και το modus operandi του Κυριάκου Μητσοτάκη, όταν βρίσκεται αντιμέτωπος με οργανωμένες ομάδες επιχειρήσεων και δίκτυα lobbying.
Πλέον, το σκηνικό έντασης που έχει δημιουργηθεί είναι αδιαμφισβήτητο, ακόμα όμως τόσο ο ΟΤΕ όσο και η Wind επιλέγουν να κρατήσουν χαμηλούς τόνους και προφίλ, με τη Vodafone, μόνο, να απαντά, συνεπικουρούμενη από την ΕΕΤΤ. Αν μη τι άλλο, η διάρθρωση αυτή, αποτελεί ένδειξη υπόγειων συνεννοήσεων και επαφών, που συνήθως αρκεί για τον “στιγματισμό”, προσώπων και εταιριών.
Βέβαια, δεν αποκλείεται, εξαιτίας της στάσης που έχει τηρήσει έως τώρα η Vodafone στο στόχαστρο, για λόγους αντικειμενικότητας να βρεθούν και οι άλλες δύο εταιρίες κινητής και σταθερής τηλεφωνίας, εξέλιξη που θα μπορούσε να οδηγήσει σε συρρίκνωση των περιθωρίων κέρδους και κάμψη των ταμειακών ροών, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο.
Βέβαια, τέτοιες υποθέσεις, όπως συνέβη και με τις τράπεζες, είθισται να διευθετούνται σε τραπέζια διαπραγματεύσεων και όχι δημοσίως. Όταν η κατάσταση οδηγείται στα άκρα, όμως, σχεδόν πάντα μένουν ανοιχτές πληγές.
