Ο διαρκής κατακλυσμός από ειδήσεις που αφορούν κρούσματα covid-19 προκαλεί ανασφάλεια και φόβο την Ελλάδα και διεθνώς, για το μέλλον. Οι πρωτοφανείς συνθήκες που ζει ο πλανήτης μας από την γρήγορη εξάπλωση του ιού , δοκιμάζουν ανθρώπους, κοινωνίες, κράτη και βέβαια τις επιχειρήσεις.
Του Αντώνη Ε. Γκορτζή*
Η ερώτηση “του ενός εκατομμυρίου” δεν μπορεί παρά να είναι μια: Τι θα γίνει την επομένη ημέρα.
Αν μη τι άλλο, η υγειονομική κρίση έχει δοκιμάσει κάθε πλευρά της πραγματικότητάς που βιώναμε, έχει αμφισβητήσει σταθερές και έχει θέσει στη βάσανο αξίες. Υπ΄αυτό το πρίσμα δεν υπάρχει χώρος για λιποψυχίες. Οι αποφάσεις όλων θα πρέπει να είναι τολμηρές και να βασίζονται στα ισχυρά ανθρώπινα θεμελιώδη του ήθους, της ομαδικότητας και του σεβασμού.
Η κρίση δεν είναι μόνο υγειονομική αλλά εκτείνεται και σε άλλους τομείς, καθώς τα μέτρα πρόληψης κατακερματίζουν τις οικονομίες, ενώ εμμέσως επηρεάζεται ακόμα και κλιματική αλλαγή. Ο πλανήτης πάτησε pause και σε κάποιες περιπτώσεις rewind. Είναι όμως οι επιπτώσεις στην καθημερινότητα αυτές που τρομάζουν, με την εκτόξευση, της ήδη μεγάλης ανεργίας να δημιουργεί συνθήκες φόβου και αβεβαιότητας, πλήττοντας άμεσα την ατομική και συλλογική ψυχολογία.
Διάφορες αλλαγές θα εμφανιστούν στη ζωή όλων μας είναι οι αγορές από το διαδίκτυο ,η απομακρυσμένη εργασία ,διάφορα εντελώς νέα επαγγέλματα ,διαφοροποίηση των καταντημάτων κ.α
Θέλω να πιστεύω ότι η πανδημία κατέδειξε τη σημασία των αποτελεσματικών κυβερνήσεων ,οπότε θέλω να πιστεύω ότι στο μέλλον τα κράτη θα ψηφίζουν περισσότερα ικανούς και φιλικούς στο επιχειρεί ανθρώπους (doers).
Επίσης η σταδιακή ανάκληση των απαγορεύσεων δεν πρέπει να προκαλέσει ένα δεύτερο μαζικό κύμα κρουσμάτων. Το χειρότερο σενάριο είναι η πανδημία να διαρκέσει αρκετά όπου οι χώρες /επιχειρήσεις θα προσχωρούν σε lockdowns για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Εάν οι φόβοι αυτοί πραγματωθούν, τότε θα χρειαστεί πολύς χρόνος για την ανάκαμψη. Είναι λοιπόν θέμα κοινωνικής συνειδητοποίησης, ώστε άπαντες να μεριμνήσουν ατομικά και συλλογικά για να μη θρηνούμε αθώους ανθρώπους.
Εάν υποθέσουμε ότι ο κοινός εχθρός, ο COVID-19 θα ηττηθεί, αργά η γρήγορα, τότε το επόμενο στη σειρά πρόβλημα είναι η οικονομική επιβίωση.
Η Ευρώπη θα αντιληφθεί σύντομα το το πλήγμα που της έχει επιφέρει ο θανατηφόρος ιός. Παρ΄όλα αυτά, το πραγματικό μέγεθος της καταστροφής θα είναι δύσκολο να υπολογιστεί, καθώς οι ζημιές δεν περιορίζονται στην οικονομία και οι επιπτώσεις σε κοινωνίες, οικογένειες και μεμονωμένα άτομα θα συνεχίσουν να εμφανίζονται με διάφορες μορφές, αρκετό καιρό μετά την αποδρομή του ιού..
Οι ημέρες που διανύουμε είναι δύσκολες και για την κοινωνία μας αλλά και για κάθε ένα ξεχωριστά,. Η πολιτεία προσπαθεί να περιορίσει όσο το δυνατόν πιο άμεσα τις οδυνηρές επιπτώσεις και στην οικονομία.
Η ιστορία των πανδημιών είναι ,ότι μετά το πέρας τους, οι οικονομίες παίρνουν αρκετό χρόνο να επανέλθουν στην πρότερη κατάσταση τους.
Αντιλαμβάνεστε ότι στη χώρα μας η οποία είχε μόλις εξέλθει από μια μακρόσυρτη οικονομική κρίση, θα χρειαστεί πολύς χρόνος για να επανέλθει.
Θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι αυτή κρίση δεν έχει καμία σχέση με τις κρίσεις, σε είδος, ένταση και παρενέργειες.
Φοβάμαι, όμως, ότι παγκοσμίως το πρόβλημα δεν αποτιμάται στις πραγματικές του διαστάσεις, ενώ η έμφαση που δίδεται στις προφανείς συνέπειες, συγκαλύπτει άλλες κρίσεις, που μέλλουν να αναδυθούν σε μεταγενέστερα στάδια.
Βέβαια, η υπερσυσσώρευση κεφαλαίων αναμένεται να αποτελέσει τον ιδανικό μοχλό για την τροφοδότηση της λεγόμενης αντίδρασης του “ελατηρίου”. Μια τέτοια εξέλιξη θα είχε ιδιαίτερα μεγάλους οικονομικούς και δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές, καθιστώντας τις επενδύσεις κεφαλαίου επικερδείς ξανά.
Η μακροοικονομική εικόνα, όμως, προκαλεί ρίγη, καθώς φαίνεται ότι θα περάσουμε αναγκαστικά από πληθωριστική περίοδο σε στασιμοπληθωρισμό και μετά σε αντιπληθωριστικής αύξηση, για να καταλήξουμε πάλι σε μεγάλη ύφεση.
Προς το παρόν απαιτείται προσοχή και όξυνση των αισθήσεων και οικονομία δυνάμεων.
Ο Αντώνης Γκορτζής είναι πρόεδρος επιχειρηματικής Ηθικής
Πρόεδρος ΙΕΠΑΣ
