Οσμή εκλογών άφησε η πρώτη πολιτική αντιπαράθεση σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών στη Βουλή, που εστιάστηκε στην αντιμετώπιση της οικονομικής λαίλαπας που προκάλεσε η υγειονομική κρίση του κορονοϊού, καθώς σύσσωμη η αντιπολίτευση εξαπέλυσε πυρά κατά της κυβέρνηση, ενώ σε πολλές περιστάσεις υπήρξαν ταυτόσημες και αλληλεπικαλυπτόμενες τοποθετήσεις.
Τα σενάρια εκλογών, που αναπόφευκτα αναζωπυρώνονται, δεν είναι εντελώς αβάσιμα, καθώς έχουν τεθεί επί τάπητος από κυβερνητικά στελέχη προγενέστερα της κρίσης του κορονοϊού και εσχάτως από κομματικούς παράγοντες της Νέας Δημοκρατίας. Επίσης, υποστηρίζονται από τη λογική της διευρυμένης διαπραγμάτευσης για ένα νέο πρόγραμμα στήριξης από την Ευρώπη, με επικρατέστερο όργανο τον ESM.
Το σκηνικό αυτό εντείνει την ανασφάλεια στην κοινωνία, δημιουργώντας πρόσθετες πιέσεις στην οικονομία και οδηγώντας πιθανότητα σε εμβάθυνση της ύφεσης. Η αύξηση του πολιτικού ρίσκου, στο εσωτερικό, παραδοσιακά δρα ανασταλτικά για την εισροή ξένων επενδύσεων, που αποτελούν βασικό εργαλείο για την αποτελμάτωση της οικονομίας.
Το σκηνικό που διαμορφώθηκε στη Βουλή, μετά από δύο σχεδόν μήνες ύφεσης πολιτικών εντάσεων θα μπορούσε να αποτελεί και “αγωνιστική γυμναστική”. Τα σενάρια εκλογών, όμως, συνοδεύονται από νέα διλήμματα στην οικονομική πολιτική και σκηνικό πρωτοφανούς έντασης στα εθνικά θέματα και ως εκ τούτου δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ανεδαφικά.
Πυρ ομαδόν
Ο Κυριάκος Μητσοτακης φάνηκε να βρίσκεται μπροστά σε ένα σκηνικό που δεν περίμενε, καθώς σκληρή στάση απέναντι στην κυβέρνηση υιοθέτησε και το Κίνημα Αλλαγής, με την Φώφη Γεννηματά να συμπίπτει με τον Αλέξη Τσίπρα στο κλείσιμο της πρωτολογίας, καθώς αμφότεροι αναφέρθηκαν στην ανάγκη προοδευτικού προσήμου στην επόμενη κυβέρνηση.
Ο πρωθυπουργός, επιχείρησε να διαστάσει το κοινό αυτό μέτωπο στη δευτερολογία του, ανοίγοντας “πόρτα” προς το Κίνημα Αλλαγής, αναφερόμενος στην επεξεργασία και αποδοχή προτάσεών οικονομικής πολιτικής και παρακάμπτοντας τη θεμελιώδη αρχή για “περισσότερο κράτος” που διατύπωσε στην πρωτολογία της η Φώφη Γεννηματά.
Η σύγκρουση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Αλέξη Τσίπρα, κινήθηκε εντός του αναμενόμενου πλαισίου, με τον αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης να βάλλει και προσωπικά κατά του πρωθυπουργού για το φιάσκο της τηλεκατάρτησης, χωρίς ωστόσο να εξαντλήσει το οπλοστάσιό του. Ο Αλέξης Τσίπρας, δεν γενίκευσε, εξειδίκευσε τα πυρά του στη διαχείριση της επόμενης ημέρας και στις ισορροπίες που διαμορφώνονται στην ΕΕ, στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης για τα μέτρα στήριξης και τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Αρκετές αναφορές έκανε ο Αλέξης Τσίπρας στο ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών καθώς και στις επιδόσεις της οικονομίας κατά την περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από τη Νέα Δημοκρατία, θέλοντας να επισημάνει ότι η κρίση έχει ξεκινήσει πριν τον κορονοϊό.
Σενάρια για εκλογές, που προκαλούν ανασφάλεια στην κοινωνία, ανησυχία στις αγορές και δύναται να βαθύνουν περισσότερο την ύφεση που έχει εκδηλωθεί στην Ελλάδα πριν από το ξέσπασμα της κρίσης του κορονοϊού,
Πρώιμη πρόθεση προσέγγισης με τον πρωθυπουργό έδειξε ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος, γέφυρα την οποία επιχείρησε απριόρι να ναρκοθετήσει ο Αλέξης Τσίπρας, κατηγορώντας τον Κυριάκο Μητσοτάκη για “ορμπανισμό” με αφορμή την επιρροή που ασκεί στα media. Τον τρόπο αυτό ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί να αναγκάσει τον Κυριάκο Μητσοτάκη να ξεκαθαρίσει τη θέση του στην Ελλάδα και την ΕΕ, κίνηση που συνιστά “παγίδα” καθώς μια αρνητική ή έστω ατυχής δήλωση θα μπορούσε να στερήσει ψήφους στην ΕΕ. Όσο, όμως, η πόρτα της ορμπανικής Δεξιάς μένει ανοιχτή, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες δημιουργίας νέων οργανισμών στα ακροδεξιά της ΝΔ.
Οι θέσεις Μητσοτάκη
Νέο πακέτο μέτρων στήριξης εργαζόμενων και επιχειρήσεων καθώς και παράταση της προστασίας πρώτης κατοικίας ανακοίνωσε ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης στην Βουλή περιγράφοντας τις κυβερνητικές δράσεις του επόμενου διαστήματος για την ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας, του οικογενειακού εισοδήματος και του κόσμου της εργασίας.
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι η κυβέρνηση σχεδιάζει την περαιτέρω στήριξη του αγροτικού εισοδήματος αλλά και την επιδότηση των πληττόμενων καλλιτεχνών και δημιουργών.
Ο πρωθυπουργός κατέβαλε αγωνιώδεις προσπάθειες να περιορίσει την αντιπαράθεση σε επιμέρους ζητήματα και να αποφύγει μετωπική σύγκρουση με την αντιπολίτευση για το σχέδιο διαχείρισης της επόμενης ημέρας τόσο στο επίπεδο της χαλάρωσης των μέτρων όσο στις πρωτοβουλίες για στήριξη και επανεκκίνηση της οικονομίας, έκανε από το βήμα της Βουλής, ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Αντιμετωπίζοντας τα πυρά σύσσωμης της αντιπολίτευσης, σε ένα σκηνικό που έχει εκλείψει κατά τη διάρκεια των μέτρων περιορισμού της εξάπλωσης του ιού, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχείρησε να προβάλλει προφίλ σταθερής δύναμης,. Με τον τρόπο αυτό ο πρωθυπουργός θέλει να αγοράσει και χρόνο έως ότου διαμορφωθούν οι ισορροπίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να είναι σε θέση να ενεργοποιήσει πολιτικές που σχεδιάζονται.
Επικοινωνιακή ασπίδα
Σε μια προσπάθεια να κινηθεί μπροστά από τις εξελίξεις ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε την τρίμηνη παράταση των πλειστηριασμών για την πρώτη κατοικία, καθώς και το περίγραμμα του σχεδιασμού για τη στήριξη της οικονομίας, χωρίς ωστόσο να παρουσιάσει το λεπτομερώς το πλάνο.
Η ανακοίνωση του περιγράμματος από τον πρωθυπουργό και των μέτρων από τους υπουργούς, αποτελεί ένα ακόμη μέτρο διάχυσης της πολιτικής ευθύνης για την προστασία του προφίλ του Κυριάκου Μητσοτάκη, στρατηγική η οποία απέδωσε καρπούς, καθώς ο πρωθυπουργός φαίνεται να βγαίνει με ελαφρές “εκδορές” από το φιάσκο του προγράμματος τηλεκατάρτησης των επιστημόνων.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκίνησε την τοποθέτησή του απαντώντας για την κατάχρηση των ΠΝΠ όλο αυτό το διάστημα αλλά και την κοινοβουλευτική «καραντίνα», λέγοντας ότι η Βουλή λειτούργησε τους τελευταίους 2 μήνες και ότι η κυβέρνηση αξιοποίησε το εργαλείο των ΠΝΠ.
«Η Βουλή συνεχίζει να λειτουργεί. Η έκκληση που κάνω είναι να σταματήσει στη δημόσια αντιπαράθεσή μας αυτή τη συζήτηση για τον τρόπο που λειτούργησε το κοινοβούλιο τους τελευταίους μήνες», ήταν η απάντησή του στην κατακραυγή.
Θέλοντας να κεφαλαιοποιήσει την αναβάθμιση του ΕΣΥ ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην ενίσχυση της δυναμικότητας σε ΜΕΘ και κλίνες για τον κορονοϊό.
Ειδικότερα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ότι υπάρχουν χιλιάδες κλίνες covid διαθέσιμες, που ελπίζουμε να μην τις χρειαστούμε. Από 565 που παραλάβαμε έχουμε 1.015 κλίνες ΜΕΘ μέσα σε δύο μήνες, είπε και συμπλήρωσε για τις προσλήψεις στο ΕΣΥ ότι 3748 έχουν ήδη ενταχθεί ενώ εγκρίθηκαν και προωθούνται οι 3.000 προσλήψεις για το Βοήθεια στο Σπίτι.
Σε ασφυκτικό πλαίσιο
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επικοινωνιακά διατηρεί το πλεονέκτημα, απολαμβάνοντας μια εν γένει ήπια μεταχείριση από την πλειονότητα των main stream media. Πολιτικά, όμως, βρίσκεται σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση, καθώς οι ισορροπίες στην Ευρώπη παραμένουν ρευστές και τα περιθώρια δράσης της Κομισιόν είναι περιορισμένα. Το τοπίο μετατρέπει σε κινούμενη άμμο η απόφαση του Eurogroup που από τη μια συναινεί στην αναστολή του συμφώνου σταθερότητας και τη χαλάρωση των κανόνων κρατικής στήριξης στον ιδιωτικό τομέα, ταυτόχρονα όμως θέτει ασαφή χρονικά όρια για την επιστροφή στην προτεραία κατάσταση.
Επίσης, για την Ελλάδα υπάρχει ένα ακόμη εμπόδιο, αυτό του προγράμματος μεταμνημονιακής εποπτείας, καθώς η επαναφορά του, στη συνέχεια, θα οδηγήσει επαναδιαπραγμάτευση, που θα σημάνει την αποδοχή νέων όρων, οι οποίοι θα σχηματοποιηθούν σε νέο… Μνημόνιο. Συνεπώς, αν και τα περιθώρια χαλάρωσης φαίνονται μεγάλα, στην πραγματικότητα η μεγάλη αυτόνομη απόκλιση δημιουργεί ανησυχία για την επιβολή σκληρότερων μέτρων στη συνέχεια.
Έτσι, καθώς το πρόγραμμα SURE για την επανεκκίνηση των οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παραμένει σε θεωρητικό επίπεδο και η στήριξη της ελληνικής οικονομίας μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με εθνικούς πόρους και κεφάλαια από επανακατανομή αδιάθετων πόρων του ΕΣΠΑ, τα περιθώρια πολιτικά και λογιστικά είναι ασφυκτικά.
Ένα ακόμη πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει η ελληνική κυβέρνηση, είναι αυτό του προβληματικού συντονισμού μεταξύ των υπουργείων σε τεχνικό επίπεδο. Η δυσλειτουργία αυτή φαίνεται ότι ευθύνεται για τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση εξαγγελθέντων πολιτικών, καθώς οι αιτιολογικές εκθέσεις των συναρμόδιων υπουργείων προς το Γενικό Λογιστήριο αποδεικνύονται ελλιπείς και σε πολλές περιστάσεις αδύνατο να επεξεργαστούν.