Το πρόσφατο Eurogroup δεν κατάφερε να συμφωνήσει σε κοινό οδικό χάρτη για την άρση των μέτρων και σε ενιαία λύση οικονομικής στήριξης, οι οδηγίες του ΠΟΥ δεν είναι υποχρεωτικές και οι επιπτώσεις του lockdown προστίθενται στο ήδη βαρύ κλίμα που αφήνουν οι εκατόμβες των νεκρών στην Ευρώπη, αυξάνοντας την πίεση στις κυβερνήσεις για να αναλάβουν πρωτοβουλίες.
Το πολυπαραγωντικό αυτό σκηνικό εντείνει τα αδιέξοδα και καθιστά το ενδεχόμενο συγκρούσεων μεταξύ χωρών ορατό.
«Η επιστροφή στην ομαλότητα θα είναι πολύ μακρά διαδικασία», με σταδιακά βήματα που διαφέρουν από χώρα σε χώρα γιατί κάθε κράτος βρίσκεται σε διαφορετικό σημείο της πανδημίας του κορονοϊού.
Αυτό είπε η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν πριν από λίγο, που μαζί με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου παρουσίασαν τον «χάρτη πορείας» για την έξοδο της ΕΕ από την καραντίνα.
Καθώς ορισμένα κράτη μέλη αρχίζουν να χαλαρώνουν τους περιορισμούς, η Κομισιόν προειδοποίησε ότι ακόμη και μια σταδιακή διαδικασία άρσης των μέτρων «αναπόφευκτα» οδηγεί σε αύξηση των νέων κρουσμάτων κορονοϊού και μπορεί να προκαλέσει «πολιτική προστριβή». Και τόνισε ότι η απάντηση είναι ο συντονισμός.
Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται εφικτό. Η Ιταλία επέτρεψε από την Τρίτη τη λειτουργία μη-κρίσιμων επιχειρήσεων, στις οποίες περιλαμβάνονται αρκετά καταστήματα λιανικής. Στην Τσεχία αρκετά καταστήματα επαναλειτουργούν και στην Αυστρία καταστήματα και σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Στη Γερμανία, σήμερα, η Άγκελα Μέρκελ θα έχει τηλεδιάσκεψη με τους πρωθυπουργούς των κρατιδίων, για τη διαμόρφωση οδικού χάρτη σταδιακής απεμπόλησης των περιοριστικών μέτρων.
Από την άλλη πλευρά π Εμάνουελ Μακρόν, στη Γαλλία, παρέτεινε το lockdown μέχρι τις 11 Μαϊου, προσέγγιση στην οποία βρίσκεται κοντύτερα και το Βέλγιο. Η Ελλάδα έχει παρατείνει το γενικό lockdown μέχρι τις 27 Απριλίου και την αναστολή λειτουργίας των σχολείων μέχρι τις 10 Μαΐου, ενώ η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη ξεκινήσει συσκέψεις για τον προσδιορισμό χρονοδιαγράμματος και σημείων αναφοράς για την άρση των μέτρων. Σε μια πρόγευση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με διάγγελμά του κατέστησε σαφές ότι τα μέτρα για τους ηλικιωμένους και τις ευπαθείς ομάδες θα διαρκέσουν περισσότερο.
Κατά την Κομισιόν, τα κριτήρια θα πρέπει να είναι: το επιδημιολογικό, η ιατρική διάταση, η δυναμικότητα των συστημάτων υγείας, η διαθεσιμότητα των τεστ και στοιχεία σχετικά με την ανοσία του πληθυσμού. Η προσέγγιση αυτή, όμως, τη στιγμή που δεν διατίθενται κεφάλαια στήριξης άνευ όρων από την ΕΕ και η “παγίδα” του ESM παραμένει ενεργή, δεν αναμένεται να βρει ευήκοα ώτα στις χώρες-μέλη που πλήττονται από τη δίδυμη υγειονομική και οικονομική κρίση.
Από την πλευρά του ο Σαρλ Μισέλ αναφέρθηκε στη τηλεδιάσκεψη της Συνόδου Κορυφής, την τέταρτη από την αρχή της κρίσης, η οποία θα πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα. Πρέπει να εστιάσουμε στην ενιαία αγορά, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και το διεθνή ρόλο της ΕΕ σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η επόμενη μέρα… αργεί
Οι μάσκες, τα γάντια, τα τεστ και οι εφαρμογές θα γίνουν μέρος της ρουτίνας μας και μια πλήρης οικονομική ανάκαμψη θα πρέπει πιθανώς να περιμένει μέχρι να βρεθεί εμβόλιο και φαρμακευτική αγωγή.
Καθώς τα κρούσματα στην ΕΕ υποχωρούν και το πρώτο κύμα φαίνεται να έχει κλιμακώσει και πλέον να βρίσκεται σε αποδρομή, οι επιδημιολόγοι επικεντρώνονται στο δεύτερο κύμα που θα ξεσπάσει, νομοτελειακά, με την χαλάρωση των μέτρων. Μέχρι στιγμής, πάντως, το μαθηματικό μοντέλο του καθηγητή του Πανεπιστημίου της Πάτρας, Γιώργου Ανδρουλάκη, δείχνει ότι σε όσες χώρες έχει καταγραφεί δεύτερο κύμα, αυτό ήταν ηπιότερο από το πρώτο. Ωστόσο, για την υιοθέτηση μιας τέτοιας προσέγγισης θα πρέπει να εξεταστούν και άλλες παράμετροι, όπως η υφή των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης που ελήφθησαν και η χρονική στιγμή που αυτά ενεργοποιήθηκαν.
