Υπό το βάρος της πίεσης των media και των προσδοκιών που έχουν καλλιεργηθεί στις αγορές για συμφωνία επί του πακέτου και του μηχανισμού διάσωσης της ευρωπαϊκής οικονομίας συνεδριάζει το Eurogroup, σήμερα, σε μια ύστατη προσπάθεια να βρεθεί κοινό έδαφος και να σταλεί σήμα συντονισμένης δράσης και ενότητας.
Ασχέτως της τελικής απόφασης -αν υπάρξει- η κατάσταση στην Ευρωζώνη και την ΕΕ είναι επιδεινούμενη, όχι μόνο οικονομικά αλλά και πολιτικά, όπως καταδεικνύουν οι προειδοποιήσεις του Ιταλού πρωθυπουργού για την επιβίωση της Ένωσης, η παραίτηση του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιστημονικής Υπηρεσίας και οι διαρροές από τα παρασκήνια για το κλίμα μεταξύ των υπουργών οικονομικών.
Η ΕΚΤ, από την πλευρά της, ενήργησε πολύ ταχύτερα, εκμεταλλεύτηκε όλα τα εργαλεία που είχε στη διάθεσή της και είπε εξ αρχής ένα νέο “whatever it takes”, αυτή τη φορά όμως η κατάσταση είναι πολύ πιο περίπλοκη.
Την ίδια στιγμή στο Eurogroup η Ολλανδία, παραδοσιακός δορυφόρος της Γερμανίας, εμφανίζεται άκαμπτη στη λύση του ευρωομολόγου, σχέδιο που θα συναντούσε, όμως, ακόμα και νομικά εμπόδια σε πολλές χώρες, ακόμα και αν λαμβάνονταν απόφαση να προχωρήσει.
Ακόμα και να υπάρξει πάντως συμφωνία για τον τρόπο χρηματοδότησης, ο “διάβολος” κρύβεται στις λεπτομέρειες και εν προκειμένω σε αυτές που αφορούν τη διαδικασία εκταμίευσης και αποπληρωμής.
Όπως έχει επισημάνει το Crisis Monitor, η πρόκληση για την ελληνική κυβέρνηση είναι να αποφύγει οποιασδήποτε μορφής νέα σύμβαση για την άντληση κεφαλαίων.
Σε ένα τόσο τεταμένο εσωτερικά κλίμα και με εξωτερικές πιέσεις η επίτευξη συμφωνίας δεν είναι εύκολη υπόθεση και όπως έχει δείξει η ιστορία, τέτοιες διαπραγματεύσεις καταλήγουν είτε σε επιβολή της Γερμανίας, είτε σε συμφωνία στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή. Αμφότερα τα σενάρια, μπορούν να σώσουν τα προσχήματα, αλλά θα βαθύνουν πληγές, διαιρέσεις και φυγόκεντρες τάσεις.
Αρνητική η Μέρκελ
Ωστόσο, θέση αναγκάστηκε να πάρει δημοσίως και η Γερμανίδα καγκελάριος, Άγκελα Μέρκελ, η οποία σε δηλώσεις της ήταν ξεκάθαρα αρνητική, αν και τάχθηκε υπέρ μιας ενιαίας ευρωπαϊκής απάντησης, και είπε πως η Γερμανία θα παίξει τον ρόλο της έτσι ώστε να εξασφαλιστεί ότι θα υπάρχει αλληλεγγύη.
Σύμφωνα με την Γερμανίδα Καγκελάριο το πρόγραμμα ανάκαμψης της Ε.Ε θα πρέπει να τεθεί σε συζήτηση από κοινού με τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.
Η συσχέτιση των δύο ζητημάτων ήταν αυτονόητη, αλλά σε αυτή τη φάση περιπλέκει τις αποφάσεις, αυξάνει την πίεση και οδηγεί σε αλλαγή ισορροπιών, καθώς οι χώρες της ΕΕ καλούνται να καλύψουν και με το παραπάνω, την τρύπα που άφησε στον προϋπολογισμό η αποχώρηση της Μεγάλης Βρετανίας.
Παράλληλα, η Άγκελα Μέρκελ σημείωσε πως η χώρα της απορρίπτει το κορονο-ομόλογο αν και κατά τη διάρκεια επικοινωνίας που είχε με τον Ιταλό πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε συμφώνησε ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να παραμείνει ενωμένη.
Σύμφωνα με τη Γερμανίδα καγκελάριο, τα κορονο-ομόλογα δεν είναι το μοναδικό εργαλείο που υπάρχει για να αμβλυνθούν οι οικονομικές επιπτώσεις του κορονοϊού.
«Ξέρετε ότι δεν πιστεύω πως πρέπει να έχουμε κοινό χρέος λόγω της κατάστασης της πολιτικής μας ένωσης και γι ‘αυτό απορρίπτουμε αυτήν την ιδέα» είπε σε συνέντευξη Τύπου, σύμφωνα με το Reuters.
Η διαφοροποίηση επί της αμοιβαιοποίησης του χρέους είναι πάγια και αντανακλά την προσπάθεια της Γερμανίας να διαχωρίσει την περίπτωση κάθε χώρας.
Για την Ελλάδα, ενδεχόμενη συμφωνία επί αυτής της λογικής θα οδηγήσει de facto σε νέο Μνημόνιο, δεδομένου ότι η οικονομία είχε αρχίζει να εκτροχιάζεται από το τελευταίο τρίμηνο του 2019 και δεν βρέθηκε στα βράχια αποκλεστικά εξαιτίας του κορονοϊού.
Κοινή παρέμβαση
Σε μια προσπάθεια να δοθεί η αίσθηση της υπέρβασης των διαφορών και να καμφθούν οι αντιστάσεις, Παρίσι και Βερολίνο κινήθηκαν παρασκηνιακά προετοιμάζοντας κοινό σχέδιο, για το οποίο ενημέρωσε η Άγκελα Μέρκελ τον Ιταλό πρωθυπουργό, Τζουζέπε Κόντε.
Το ζήτημα είναι αφενός η ενιαία παρέμβαση, αλλά και ο μηχανισμός μέσα από τον οποίο θα χρηματοδοτηθούν οι χώρες που έχουν πρόβλημα,
Η Γερμανία προωθεί εξ αρχής λύση μέσω του ESM, για την εκταμίευση κεφαλαίων από τον οποίο όμως, απαιτείται η υπογραφή Μνημονίου. Οι συμβάσεις του ESM, στο παρελθόν κινούνταν -κατά πάγια πρακτική- έξω από το ευρωπαϊκό κεκτημένο και επέβαλαν προγράμματα λιτότητας. Στις τρέχουσες, όμως, συνθήκες, οι “συνταγές” του Κλάους Ρέγκλινγκ φαίνονται εκτός πραγματικότητας και “χειρότερες από την ίδια την ασθένεια”.
Από την πλευρά του, ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε δήλωσε σήμερα πως πιστεύει ότι είναι δυνατόν οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών να καταλήξουν σε μια συμφωνία για ένα πακέτο στήριξης 500 δισ. ευρώ για να αντισταθμιστούν οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού.
«Προσπαθούμε να κάνουμε τα μέγιστα για να βοηθήσουμε να οδηγηθούν οι διαπραγματεύσεις σε μια επιτυχή ολοκλήρωση», δήλωσε ο Ρούτε σε δημοσιογράφους, σε συνέντευξη Τύπου στη Χάγη, λίγο πριν ξεκινήσει η συνεδρίαση του Eurogroup μέσω τηλεδιάσκεψης.
