Ήρθε λοιπόν και ο COVID 19. Κι άλλη ονομασία να είχε, είναι αυτό που θα ονομάζαμε σήμερα reality check. Η Ελληνική οικονομία είναι μία οικονομία φιλοξενίας. Μπορεί να είμαστε το 1/4 του ΑΕΠ και λίγο παραπάνω από το 1/4 της απασχόλησης, αυτό όμως που είμαστε σίγουρα είναι μια οικονομία με τρομερές αλληλεξαρτήσεις και κυρίως με δεσμούς από τον πρωτογενή τομέα ως και την εργασία, που δεν αμφισβητούνται.
Αλέξανδρος Αγγελόπουλος
Vice President, Aldemar Resorts
Ακούω κατά καιρούς κριτική για το με ποια ταχύτητα διοχετεύονται τα μέτρα. Ας το βάλουμε στη σωστή του βάση. Έχουν ληφθεί μέτρα. Μέτρα που είναι στα όρια μιας χώρας που προσπαθεί να εξέλθει από μία δεκαετή οικονομική κρίση, πού έχει, καλώς ή κακώς, σύνδρομα σχιζοφρένειας σε ότι έχει να κάνει με την πραγματική της ταυτότητα. Θέλουμε να είμαστε μία παραγωγική οικονομία αλλά ταυτόχρονα θέλουμε να νοσεί ο γείτονας και να ευημερούμε εμείς, θέλουμε να είμαστε καλά, αλλά δεν μας ενδιαφέρει αν το σύνολο της οικονομίας παραμένει η όχι παραγωγικό. Στην πραγματικότητα, είμαστε μία οικονομία υπηρεσιών, με δραστηριότητες που περιλαμβάνουν την οικοδομή, τη μεταποίηση, τον αγροτοδιατροφικό τομέα, τη βιομηχανία αλλά και ένα πολύ μεγάλο εύρος υπηρεσιών που είναι συμπληρωματικές σε άλλες, αλλά όχι αυτόνομες.
Η οικονομία της φιλοξενίας λοιπόν, είναι ακόμη μονόδρομος αφού είναι η κύρια εξαγωγική δραστηριότητα της χώρας από την οποία προκύπτουν τα έσοδα, ή εάν θέλετε το λάδι, που κινεί τη μηχανή της ελληνικής οικονομίας. Είναι η ομπρέλα κάτω από την οποία βρίσκονται όλες εκείνες οι δραστηριότητες που φαίνονται, αλλά δεν είναι ανεξάρτητες. Δεν είναι καιρός για αμφισβήτηση, αλλά για ρεαλισμό.
Τούτου δοθέντος, δεν έχουμε την πολυτέλεια να αφήσουμε αυτήν ή όποια άλλη κρίση να μας γκρεμίσει. Αν πρέπει στο μέλλον να υπάρξει, αυτό που οι Αμερικανοί ονομάζουν, compartmentalization (τμηματοποίηση); Το θεωρώ αυτονόητο. Πρέπει να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε τοίχους ανάσχεσης της οποίας απειλής υπάρχει στο σύστημα της οικονομίας μας. Η κάθε δραστηριότητα να είναι, κατά το δυνατόν, ανεξάρτητη από την άλλη. Αυτό δεν μπορεί να γίνει σήμερα. Αυτό που μπορεί να γίνει είναι να ποντάρουμε στο άλογο που κερδίζει τις κούρσες της οικονομίας μας εδώ και τόσα χρόνια.
Είναι όμως και η ευκαιρία να γίνει σαφές, και να περιλαμβάνεται στις πολιτικές μας, ότι η οικονομία μας είναι μία οικονομία υπηρεσιών φιλοξενίας. Δίνει δουλειές, γεννάει ευκαιρίες, συντηρεί ένα σωρό κλάδους και έχει την δυνατότητα να ανακάμψει γρηγορότερα από οποιοδήποτε άλλο κομμάτι της οικονομίας μετά από ύφεση. Ρεαλισμός λοιπόν.
Η κυβέρνηση κινείται σε σωστή κατεύθυνση ως προς τα μέτρα που λαμβάνει για την προστασία του τουρισμού. Είναι προφανές ότι περιορίζεται από τις δυνάμεις που έχει μετά από μία παρατεταμένη οικονομική κρίση, προσπαθεί όμως να μην εξαιρεί κανένα κομμάτι της σύνθετης αυτής οικονομίας που αγγίζεται από την παύση της επίσκεψης ξένων στη χώρα μας. Στην πλειονότητά τους οι τράπεζες συμπορεύονται και στηρίζουν, έχοντας κι αυτές ένα αρκετά δύσκολο έργο. Γεννάται αυτονόητα η ανασφάλεια εάν τα μέτρα θα καταφέρουν να κρατήσουν τις επιχειρήσεις και την απασχόληση όρθιες. Γεννάται όμως κι ένα ερώτημα!! Αν στο σύνολο του το σύστημα θα επιδείξει αυτοσυγκράτηση, συλλογική σκέψη και θα αμυνθεί απέναντι στις κακόβουλες επιθέσεις που είναι βέβαιο ότι θα δεχτεί. Γιατί στην αναβροχιά πάντα χαίρεται αυτός που κρατάει ομπρέλα. Φανταστείτε στη θεομηνία…
Πρέπει να θεωρήσουμε τη φετινή τουριστική χρόνια ως μη γενόμενη. Όσοι και για όσο δουλέψουν θα προσπαθήσουν να μη ζημιωθούν. Η Πολιτεία έχει δείξει ότι κύριο μέλημά της είναι να στηρίξει την απασχόληση και την επιχειρηματικότητα, που άλλωστε θα μας βγάλουν από αυτή την πρωτοφανή κρίση, κατά το δυνατόν, αλώβητους. Είναι καλό να θυμόμαστε ότι μία επιβράδυνση 50% στην τουριστική δραστηριότητα θα πλήξει το ΑΕΠ σε διψήφιο αριθμό. Χωρίς να θέλω να διακινδυνεύσω αριθμούς, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να σχεδιάσουμε μία νέα τουριστική πραγματικότητα για το 2021, κατά την οποία το 2020, όσα σημάδια και να αφήσει, θα πρέπει να ξεχαστεί γρήγορα.
Για την επόμενη μέρα…. θα κληθούμε όλοι, εργαζόμενοι, επιχειρηματίες, Πολιτεία, κοινωνία να υπογράψουμε ένα νέο συμβόλαιο σύμπραξης, συνύπαρξης και Εθνικής ευημερίας. Θα χρειαστεί να μάθουμε όλοι σε ένα διαφορετικό τρόπο, όπου θα επαναπροσδιορίσουμε προτεραιότητες αλλά και εθνική ταυτότητα. Το καλύτερο μάρκετινγκ των τελευταίων χρόνων είναι η αξιοπιστία που ενέπνευσε ο Πρωθυπουργός και η Κυβέρνηση με τον τρόπο που διαχειρίστηκε την κρίση και το λαό της χώρας. Όλα τα λεφτά που δόθηκαν στη διαφήμιση δεν κατάφεραν ούτε το 1/100 αυτού!
Αφήνω για το τέλος αυτό:
Ο νότος δεν μπορεί παρά να είναι ένας χώρος φιλοξενίας για το σύνολο της Ευρώπης. Ίσως χρειαστεί να επαναπροσδιορίσουμε τι υπηρεσίες που θα παρέχουμε, με ποιον τρόπο, σε ποιο χώρο αλλά και ενδεχομένως να ξαναδούμε το μοντέλο του τουρισμού όχι με τμηματοποίηση σε εναλλακτικό και μη, αλλά ενσωματώνοντας στο μοντέλο μας αυτά που αποτελούσαν πάντα συγκριτικό μας πλεονέκτημα: την ποιότητα των γιατρών μας, την ανωτερότητα των προϊόντων της Ελληνικής γης, το κλίμα μας, τις ιαματικές πηγές μας, τις θάλασσές μας, τον τρόπο ζωής μας και πέρα και πάνω από όλα την ασφάλεια το να επισκέπτεσαι αλλά και να ζεις στην Ελλάδα.
