Ενδείξεις ανατροπής του γεωπολιτικού status quo καταγράφονται και στις σχέσεις των μεγάλων δυνάμεων επ’ αφορμής του κορονοϊού, καθώς μετά το drive-in Κίνας και Ρωσίας στην Ευρώπη με όχημα την παροχή υγειονομικής στήριξης, ο Βλάντιμιρ Πούτιν προσέφερε βοήθεια στον Ντόναλντ Τραμπ, η οποία και έγινε αποδεκτή. Σχεδόν ταυτόχρονα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο άρσης των κυρώσεων προς το Ιράν, λόγω του covid-19 και οι υπουργοί Ενέργειας ΗΠΑ και Ρωσίας συζητούσαν την κατάσταση στην αγορά πετρελαίου.
Ας πάρουμε όμως τα γεγονότα με τη σειρά. Ο Ντόναλντ Τραμπ αποδέχεται ότι ο κορονοϊός δεν είναι hoax, ενώ κρούσματα και θάνατοι καθιστούν τις ΗΠΑ επίκεντρο της έξαρσης και οι προβλέψεις μιλούν για εκατόμβες θυμάτων. Μέσα σε αυτό το ζοφερό σκηνικό ο Βλάντιμιρ Πούτιν, που επίσης έλαβε μέτρα με καθυστέρηση, προσέφερε βοήθεια στον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος την αποδέχθηκε. Το πρωί της Πρωταπριλιάς του 2020 στρατιωτικό μεταγωγικό αεροσκάφος απογειώθηκε από αεροδρόμιο έξω από τη Μόσχα με προορισμό τις ΗΠΑ.
Πρόκειται για κίνηση υψηλού συμβολισμού η οποία αναβαθμίζει το διεθνές status της Ρωσίας, υποβαθμίζοντας ταυτόχρονα την αποτελεσματικότητα των ΗΠΑ. Η καθυστέρηση στη λήψη μέτρων από τον Τραμπ και η προαναγγελία για 100 με 200.000 νεκρούς στις ΗΠΑ, σε συνδυασμό με τις οικονομικές επιπτώσεις της κρίσης, είχαν εξ αρχής διαμορφώσει εικόνα καταστροφής εν αναμονή.
Η εικόνα αυτή σε συνδυασμό με την απομάκρυνση του Ντόναλντ Τραμπ από το δόγμα του Πενταγώνου και του State Department για τις σχέσεις με Ρωσία και Τουρκία, η πορεία σύγκρουσης με την ΕΕ και η αμφισβήτηση του ρόλου του NATO, εμπεδώνει αίσθηση αποδυνάμωσης των ΗΠΑ και των δομών στις οποίες συμμετέχουν. Τη στρατηγική αυτή επιχείρησε πολλές φορές να προωθήσει ο Ντόναλντ Τραμπ, από την αρχή της θητείας του, συναντώντας όμως ισχυρές αντιδράσεις, που τον ανάγκασαν να καρατομήσει δύο συμβούλους εθνικής ασφαλείας καθώς και τους υπουργούς Άμυνας και Εξωτερικών.
Τώρα, επ αφορμής του κορονοϊού, οι ΗΠΑ δεν αποσύρονται μόνο, από τη διεθνή σκηνή, δίνοντας χώρο σε Ρωσία και Κίνα, αλλά παράλληλα πανηγυρίζουν την αδυναμία τους να διαχειριστούν αποτελεσματικά ακόμα και το εσωτερικό τους μέτωπο.
Αν σε αυτά προστεθούν τα αιτήματα για εκκένωση αεροπλανοφόρων, την καραντίνα 2500 στρατιωτών της EUCOM και την αδυναμία του Τραμπ να υποστηρίξει συμμάχους των ΗΠΑ, τότε αποκαλύπτεται μια ιδιαίτερα επικίνδυνη δυναμική ανατροπών στην παγκόσμια γεωπολιτική και γεωοικονομική σκακιέρα.
Αντιδράσεις-αντιστάσεις στις ΗΠΑ
Η πτήση αυτή, η οποία οργανώθηκε από το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, είναι πιθανό να δεχθεί επικρίσεις, καθώς πολλοί είναι αυτοί που έχουν καλέσει τον Τραμπ να πάρει αποστάσεις από τον Πούτιν και υποστηρίζουν πως η Μόσχα χρησιμοποιεί τη βοήθεια αυτή ως εργαλείο γεωπολιτικής και προπαγάνδας για την προώθηση της επιρροής της, κάτι που το Κρεμλίνο αρνείται.
«Ο Τραμπ δέχθηκε με ευγνωμοσύνη αυτή την ανθρωπιστική βοήθεια», δήλωσε χθες, Τρίτη, το βράδυ ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, σύμφωνα με το πρακτορείο Ιντερφάξ. Ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος είχε μιλήσει με ενθουσιασμό για τη ρωσική βοήθεια μετά την τηλεφωνική επικοινωνία του με τον Πούτιν.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, όμως, άφησε και αιχμές για τη στάση θεσμικών παραγόντων στις ΗΠΑ, που φέρονται να έχουν καθυστερήσει την ολοκλήρωση των διαδικασιών για την αποστολή της παραγγελίας.
Ενεργειακές business
Συνάντηση μεταξύ του υπουργού Ενέργειας των ΗΠΑ, Νταν Μπρουιλέτ και του Ρώσου ομολόγου του, Αλεξάντερ Νόβακ πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, προκειμένου να συζητηθούν οι τιμές του πετρελαίου σε παγκόσμιο επίπεδο ενώ συμφωνήθηκε η διαδικασία συμφωνίας, μέσω των G20, σύμφωνα με ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου.
«Σήμερα, ο υπουργός Μπρουιλέτ και ο Ρώσος υπουργός Ενέργειας, Αλεξάντερ Νόβακ, είχαν μια παραγωγική συζήτηση, για την μεταβλητότητα στις τιμές του πετρελαίου στις παγκόσμιες αγορές, συνάντηση που ήρθε ύστερα από την επικοινωνία του Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν»
αναφέρεται στην ανακοίνωση.
«Οι δύο υπουργοί συζήτησαν για την αγορά ενέργειας και συμφώνησαν να συνεχίσουν τον διάλογο μεταξύ μεγάλων παραγωγών ενέργειας και καταναλωτών, μέσω των G20, για να απευθυνθούν σε αυτή την κρίσιμη περίοδο, με τη διακοπή της παγκόσμιας οικονομίας. Ο υπουργός αναμένει στην συνέχιση των συζητήσεων με τους ομολόγους του σε όλο τον κόσμο σε αυτό το σημαντικό θέμα»
αναφέρει το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας.
Η Ρωσία κρατάει τα κλειδιά
Αξίζει να σημειωθεί ότι η κατάσταση στην αγορά ενέργειας πλήττει βάναυσα τις εξαγωγές πετρελαίου των ΗΠΑ, καθώς το σχιστολιθικό πετρέλαιο που προωθούν έχει υψηλό κόστος παραγωγής και για να είναι βιώσιμες οι μονάδες η διεθνής τιμής δεν μπορεί να είναι χαμηλότερη των 55 δολαρίων ανά βαρέλι.
Συνεπώς, η Ρωσία, που έσπασε τη συμμαχία με τη Σαουδική Αραβία και κατ επέκταση με τον ΟΠΕΚ, για τον έλεγχο της παραγωγής, εν μέσω μάλιστα της κρίσης του κορονοϊού, αν και δέχεται επίσης σημαντικό πλήγμα στα έσοδα, φαίνεται ότι έχει τα κλειδιά για την επίτευξη του διακηρυγμένου πολιτικού στόχου του Ντόναλντ Τραμπ, για την καθιέρωση των ΗΠΑ ως μείζονα εξαγωγικού παίχτη.
Επίσης, πρέπει να σημειωθεί ότι οι τρέχουσες συνθήκες υπερπροσφοράς θα μπορούσαν να επιδεινωθούν από την επανάκαμψη του Ιράν ή/και της Βενεζουέλας στην αγορά.