Μετοχές, πετρέλαιο, χρυσός βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση, ενώ τα νομίσματα αντιδρούν με έντονη νευρικότητα και προσκαιρα στις αποφάσεις των κεντρικών τραπεζών, τα ομόλογα των πληττόμενων από τον κορονοϊό χωρών υποχωρούν, ενώ το διεθνές σκηνικό είναι τόσο ρευστό που η μόνο ασφαλής πρόβλεψη είναι αυτή για περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης, η οποία αντικατοπτρίζεται στο ράλι του δείκτη “φόβου” VIX.
Η ορατότητα είναι απολύτως περιορισμένη και προοδευτικά μειούμενη, η εργαλειοποίηση της κρίσης από τον Ντόναλντ Τραμπ για την προώθηση της εμπορικής και εθνικιστικής του ατζέντας εντείνει τις ανησυχίες και προκαλεί κλυδωνισμούς στη Wall Street.
Ο κορονοϊός ωστόσο δεν είναι το μόνο πρόβλημα, καθώς η αντιπαράθεση Ρωσίας-Σαουδικής Αραβίας για τον χειρισμό της κρίσης του πετρελαίου και η συνειδητή απόφαση της Μόσχας να αποχωρήσει από τη συμμαχία OPEC+, για τον έλεγχο της προσφοράς προκάλεσαν την κατάρρευση των τιμών του μαύρου χρυσού. Η κίνηση της Μόσχας, πάντως, αποδίδεται και σε προσπάθεια ανάσχεσης της δυναμικής ανέλιξης των ΗΠΑ σε κορυφαία εξαγωγική δύναμη, δεδομένου ότι το κόστος για το σχιστολιθικό πετρέλαιο που παράγουν είναι κατά πολύ υψηλότερο από το Brent και το WTI.
Οι κεντρικές τράπεζες ΕΚΤ και Fed ανακοινώνουν έκτακτες ενέσεις ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα και στα ομόλογα προκειμένου να αποτρέψουν πανικό και αποστράγγιση της αγοράς από καθαρή ρευστότητα, που θα οδηγούσε σε πλήρη κατάρρευση της εμπιστοσύνης και επανάληψη του 2008!
Ο κορονοϊός
Ο ΠΟΥ αναβάθμισε την Τετάρτη τον κορονοϊό σε πανδημία από επιδημία, που συνεπάγεται την αναγνώριση της επιθετικής δυναμικής που έχει αναπτυχθεί ήδη, ενώ συνεπάγεται πρόβλεψη για ευρεία διάδοση στον γενικό πληθυσμό. Υπ΄αυτό το πρίσμα δεν είναι τυχαία η δήλωση της Άγκελα Μέρκελ ότι είναι πιθανό να νοσήσει το 70% του πληθυσμού στη Γερμανία.
Ήδη στην Ιταλία ο κορονοϊός εξαπλώνεται με ραγδαίους ρυθμούς, ενώ το σύστημα Υγείας αδυνατεί να αντιμετωπίσει την Έξαρση και ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της ΕΕ είναι επίσης απροετοίμαστος και ανεπαρκής, ενώ Γαλλία και Γερμανία εξοικονομούν υλικά και πόρους για να ανταποκριθούν στις εσωτερικές τους ανάγκες.
Παγκόσμια κρούσματα κορονοϊού
Την κατάσταση επιδείνωσε δραστικά η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να αναστείλει την επιβατική και εμπορική διασύνδεση με την ΕΕ για ένα μήνα, κίνηση που εντάσσεται στα μέτρα πρόληψης εξάπλωσης του κορονοϊού αλλά είναι σαφές ότι αποτελεί προειδοποιήσει για τις παγωμένες εμπορικές διαπραγματεύσεις. Ο Τραμπ ωστόσο διευκρίνισε ότι οι νέοι ταξιδιωτικοί περιορισμοί που αποφάσισε να επιβληθούν δεν αφορούν το Ηνωμένο Βασίλειο, καθιστώντας σαφές, ότι το μέτρο είναι εκδικητικό και όχι προληπτικό.
Παγκόσμιοι θάνατοι λόγω κορονοϊού
Από ευρωπαϊκής πλευράς οι αξιωματούχοι διευκρίνισαν ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν ξεκινήσει καμία διαβούλευση και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου χαρακτήρισε την πράξη μονομερή.
Παγκοσμίως θεραπευθέντες από τον κορονοϊό
Οι κεντρικές τράπεζες
Επιπλέον, αρνητικός ήταν ο αντίχτυπος-εκτόξευσε τις απώλειες στις ευρωαγορές- και από την απόφαση της ΕΚΤ να μην ακολουθήσει το παράδειγμα της FED και της Boe μειώνοντας τα επιτόκια, αν και ανακοίνωσε έκτακτα μέτρα για την ενίσχυση της ρευστότητας στο ευρωσύστημα.
Ο ισολογισμός της ΕΚΤ
\
Ειδικότερα, η κεντρική τράπεζα, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει και τις έκτακτες συνθήκες που δημιουργεί η πανδημία του κορωνοϊό, ανακοίνωσε:
1. Πρόσθετες δράσεις μακροχρόνιας αναχρηματοδότησης (LTRO) για να παρασχεθεί άμεση στήριξη του ευρωσυστήματος με ρευστότητα.
2. Στις δράσεις αναχρηματοδότησης TLTRO III θεσπίζονται πιο ευνοϊκοί όροι από τον Ιούνιο του 2020 ως το Ιούνιο του 2021.
3. Αναστολή των stress tests των τραπεζών και χαλάρωση κανονιστικού και θεσμικού πλαισίου για την αξιοποίηση υφιστάμενων κεφαλαίων Tier I και ΙΙ καθώς και μείωση του δείκτη ρευστότητας LCR.
“Η εξάπλωση του κορωνοϊού αποτελεί ένα μεγάλο σοκ στις προοπτικές ανάπτυξης της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας οικονομίας”, τόνισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ.
Χρήμα απ’ το ελικόπτερο
Η Fed επανέρχεται για δεύτερη συνεχή μέρα και την τρίτη φορά αυτή την εβδομάδα στις χρηματοπιστωτικές αγορές, αυτή τη φορά δραστικά αυξάνοντας τις αγορές περιουσιακών στοιχείων, εν μέσω της αναταραχής που δημιουργείται από τον κορωνοϊό και την αποσταθεροποίηση στην αγορά του πετρελαίου.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Fed «αυτές οι αλλαγές γίνονται για την αντιμετώπιση των εξαιρετικά ασυνήθιστων διαταραχών στις αγορές χρηματοδότησης που συνδέονται με την έκρηξη του κορωνοϊού». Η ανακοίνωση έρχεται σε ένα κομβικό χρονικό σημείο για τη Wall Street, εν μέσω πτώσης που έχει ομοιότητες με τη χειρότερη ημέρα του 1987.
Ο ισολογισμός της Fed
Η Fed διευρύνει την κλίμακα για τις αγορές 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων, οι οποίες τώρα είχαν περιοριστεί σε βραχυπρόθεσμα χρεόγραφα. Στο πλαίσιο του νέου καθεστώτος, η Fed θα επεκτείνει τις αγορές της «σε ένα φάσμα λήξεων», συμπεριλαμβανομένων των λογαριασμών, των έντοκων, των Treasury Inflation-Protected Securities και άλλων μέσων.
Η κεντρική τράπεζα θα αρχίσει να αγοράζει τίτλους που φέρουν κουπόνια, κάτι που οι συμμετέχοντες στην αγορά φημολογούσαν από τα τέλη του 2019.
Στις ευρωαγορές
ο Stoxx 600 «βούλιαξε» 11,48% -η μεγαλύτερη πτώση στην ιστορία του- στις 294 μονάδες,
ο FTSE 100 στο Λονδίνο σημείωσε πτώση 10,87% στις 5.237 μονάδες,
ο DAX 30 στη Φρανκφούρτη κινήθηκε χαμηλότερα 12,24% στις 9.161 μονάδες,
ο CAC 40 στο Παρίσι κατέγραψε απώλειες 12,92% στις 4.044 μονάδες και
ο MIB στο Μιλάνο έκλεισε με πτώση 16,92% στις 14.894 μονάδες.
Στο Χρηματιστήριο της Αθήνας ο Γενικός Δείκτης έγραψε βαριές απώλειες 10,61% κλείνοντας στις 538,55 μονάδες. Μακράν χειρότερη η εικόνα στον τραπεζικό δείκτη με τις απώλειες να υπερβαίνουν το 16%, παρά τα υποστηρικτικά μέτρα που ανακοίνωσε η ΕΚΤ.
Εμπορεύματα
Στην αγορά εμπορευμάτων, η τιμή του πετρελαίου «βουλιάζει» 5,2% στα 31,28 και ο χρυσός σημειώνει πτώση 3,4% στα 1.587 δολάρια ανά ουγκιά.
Στην αγορά συναλλάγματος, το ευρώ κινείται χαμηλότερα 1,8% έναντι του δολαρίου στο 1,1076 από 1,1271 την προηγούμενη μέρα.
Wall Street
Στη Wall Street οι κινήσεις Τραμπ, το πετρέλαιο και ο κορονοϊός διαμορφώνουν ένα ιδιαίτερα προβληματικό κλίμα, το οποίο δεν κατέστη δυνατό να το αντισταθμίσει ούτε το νέο πακέτο ρευστότητας που ανακοίνωσε η Fed. Όπως είναι πλέον σαφές, οι δηλώσεις και κινήσεις του Ντόναλντ Τραμπ, δημιουργούν πραγματικό ρίσκο, το οποίο προστίθεται στις αντίξοες συνθήκες και συντείνει στη δημιουργία πανικού, καθιστώντας τον πρόεδρο των ΗΠΑ έναν ακόμα παράγοντα της δυσεπίλυτης εξίσωσης του κινδύνου.
Η αναστολή εμπορικής και επιβατικής κίνησης ΗΠΑ-ΕΕ που αποφάσισε ο Ντόναλντ Τραμπ με το πρόσχημα της πρόληψης διάδοσης του κορονοϊού, φαίνεται ότι επιτυγχάνει τα εντελώς αντίθετα αποτελέσματα, καθώς οι αγορές βλέπουν ξεκάθαρα ότι πρόκειται για τα προεόρτια ενός ακόμα εμπορικού πολέμου και κίνηση που εντείνει τη διεθνή αναδίπλωση των ΗΠΑ και απομόνωσης της οικονομίας τους.
Σε αυτό το κλίμα η προαναγγελία ένεσης ρευστότητας 1,5 τρισ. δολαρίων από τη Fed δεν φάνηκε αρκετή ούτε να ανασχέσει την ανεξέλεγκτη πτώση των δεικτών.
Αποτέλεσμα ήταν
o Dow Jones να κλείσει με βαριές απώλειες 9,99% στις 21.200,
ο S&P με βουτιά 9,51% στις 2.480 μονάδες και
ο Nasdaq να καταρρεύσει στις 7201 μονάδες με ζημιές 9,43%.
Μετά τον Dow Jones και οι S&P, Nasdaq πέρασαν σε «bear market» υποχωρώντας άνω του 20% από τα πρόσφατα ιστορικά υψηλά.