Δώδεκα συμφωνίες, μια παρέμβαση, ένα καρφί και κάποια “ακατάληπτα” μηνύματα είναι το απαύγασμα του Δ’ Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Βουλαρίας, που πραγματοποιήθηκε στην Αλεξανδρούπολη, στην οποία συμμετείχαν και οι πρωθυπουργοί Κυριάκος Μητσοτάκης και Μπόικο Μπορίσοφ.
Μετά από περίπου 10 ώρες διαβουλεύσεων, οι δύο αντιπροσωπείες συμφώνησαν σε κοινή διακήρυξη, ένδειξη της πολυπλοκότητας των διμερών σχέσεων και των ισορροπιών στην ευρύτερη περιοχή και πως αυές αντανακλώνται ακόμα και σε εκδηλώσεις πολιτικού συμβολισμού. Στο εν λόγω κείμενο υιοθετείται στρατηγική διεύρυνσης και εμβάθυνσης των διμερών σχέσεων στους τομείς της άμυνας, ασφάλειας, πολιτικής προστασίας, οικονομίας, ενέργειας, μεταφορών, υποδομών, διασυνοριακής συνεργασίας, πολιτισμού, εκπαίδευσης και αθλητισμού.
Στο πλαίσιο της διάσκεψης υπογράφηκαν 12 διυπουργικές συμφωνίες, που μπορούν δυνητικά να τονώσουν τις οικονομίες αμφοτέρων των χωρών.
Όμως, ιδιαίτερη μνεία έκανε ο Βούλγαρος πρωθυπουργός στον διασύνδετηριο αγωγό IGB, μέσω του οποίου μπορεί να ενεργοποιηθεί άμεσα η διαφοροποίηση του ενεργειακού μίγματος των Βαλκανίων και της κεντρικής Ευρώπης. Ο Μπόικο Μπορίσοφ κάλεσε τον Κυριάκο Μητσοτάκη να μη χάσει χρόνο και να επενδύσει τα 500 εκτ. που απαιτούνται για την έναρξη και αποπεράτωση του έργου, δεδομένου ότι η Βουλγαρία έχει δεσμεύσει ήδη την αντίστοιχη δική της συμμετοχή.
Από την πλευρά του, ο Έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε σχετικά με τον IGB:
“Και χαίρομαι ιδιαίτερα που πια και η βουλγαρική πλευρά συμμετέχει επισήμως, με 20%, στο εξαιρετικά σημαντικό έργο, τον πλωτό σταθμό επαναεριοποίησης FSRU της Αλεξανδρούπολης, της όμορφης πόλης που μας φιλοξενεί. Ένα έργο εξαιρετικά μεγάλης σημασίας έτσι ώστε να αποκτήσουμε πρόσβαση σε υγροποιημένο φυσικό αέριο και να καταστούν η Ελλάδα και η Βουλγαρία η πύλη εισόδου φυσικού αερίου προς τις αγορές της ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης δια θαλάσσης”.
Ωστόσο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν αναφέρθηκε ευθέως στην άμεση ολοκλήρωση του IGB, που ζήτησε ο Μπόικο Μπορίσοφ, στάση που εγείρει ερωτηματικά για την προοπτική του αγωγού και τη δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης σε αυτόν.
Οι δηλώσεις που δεν έγιναν
Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι οι δύο πρωθυπουργοί δεν δέχθηκαν ερωτήσεις μετά την κοινή συνέντευξη Τύπου, απόφαση που φαίνεται να ανήκει στη βουλγάρικη πλευρά, καθώς η κυβέρνηση Μπορίσοφ κλυδωνίζεται από την αποκάλυψη σκανδάλου΄. Πρόκειται για υπόθεση του πλέον επιφανούς Βούλγαριου επιχειρηματία, ο οποίος κατηγορείται ότι δεν πλήρωνε φόρους επί 6ετία και πλέον θεωρείται καταζητούμενος και έχει διαφύγει στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.. Οι αποφάσεις που έλαβε ο Μπορίσοφ, όμως, πλήττουν την Intralot, η οποία είναι συμμέτοχος στις επιχειρήσεις του εν λόγω επιχειρηματία και ήλεγχε τις άδειες του τζόγου, τον οποίο κατέστησε εκ νέου κρατικό μονοπώλιο ο Βούλγαρος φιλελεύθερος πρωθυπουργός.
Τουρκικές προκλήσεις
Επί τάπητος ιδιωτικά και δημοσίως τέθηκε και το ζήτημα των τουρκικών προκλήσεων, με τον Μπόικο Μπορίσοφ, να παρεμβαίνει με δήλωσή του, η οποία όμως, μέχρι ώρας δεν είναι ξεκάθαρη, καθώς φάνηκε να συστήνει διάλογο μεταξύ Αθήνας και Τουρκίας, όταν αυτό που του ζητήθηκε ήταν… αλληλεγγύη. Από ελληνικής πλευράς, πάντως η δήλωση ερμηνεύεται ως κάλεσμα να πέσουν οι τόνοι, δεδομένου ότι ο Βούλγαρος πρωθυπουργός έδωσε τα εύσημα στην Ελλάδα για τη διαχείριση του προσφυγικού, τώρα και την τελευταία τετραετία.
Ο Μπορίσοφ, όμως απέφυγε να κριτικάρει ή έστω να αφήσει αιχμές κατά της Τουρκίας ή του Ταγίπ Ερντογάν, καθώς η κυβέρνησή του ταλανίζεται και το ενδεχόμενο προσφυγής στις κάλπες είναι πάντα ορατό, ενώ στη Βουλή απολαμβάνει τη στήριξη του κόμματος της τουρκικής μειονότητας και ως εκ τούτου ισορροπεί σε λεπτό στρώμα πάγου.
Σφήνα το προσφυγικό
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, από την πλευρά του, αφού αναφέρθηκε στο καλό κλίμα και τις κοινές μάχες μίλησε για απόφαση κοινής πορείας των δύο χωρών, μήνυμα ιδιαίτερα ισχυρό, που δεν αμφισβητήθηκε από τον Βούλγαρο πρωθυπουργό.
Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί και η έκκληση που απηύθυνε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στους νησιώτες για αποκλιμάκωση της έντασης, κάλεσμα που δεν βρήκε, όμως, ανταπόκριση, καθώς οι συγκρούσεις ξέφυγαν από κάθε έλεγχο,
Συμφωνία Διασυνοριακής Κυκλοφορίας
Επίσης, υπεγράφη Συμφωνία Σιδηροδρομικής Διασυνοριακής Κυκλοφορίας Ελλάδας – Βουλγαρίας, ενώ υιοθετήθηκαν i) Κοινή Δήλωση για τη συμπλήρωση 140 ετών από τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων και ii) Κοινή Δήλωση για την προώθηση της συνεργασίας στο πεδίο του τουρισμού.
Μνημόνιο Συνεργασίας Enterprise Greece – Invest Bulgaria Agency
Υπεγράφη ακόμα Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του Enterprise Greece και του αντίστοιχου φορέα της Βουλγαρίας, Invest Bulgaria Agency, που προβλέπει ανταλλαγή πληροφοριών για επενδυτές στις δύο χώρες, παροχή πληροφοριών για επενδυτικές ευκαιρίες και αμοιβαία ενημέρωση για έρευνα αγοράς και παροχή στατιστικών στοιχείων.
Κοινές δράσεις
Τέλος, κατά τις διαβουλεύσεις που είχαν, τόσο κατ’ ιδίαν, όσο και από κοινού με τις δύο αντιπροσωπείες, ο Έλληνας Πρωθυπουργός και ο Πρωθυπουργός της Βουλγαρίας επιβεβαίωσαν το στενό συντονισμό και την αλληλοϋποστήριξη που υπάρχει σε πολυμερείς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Εθνών. Επανέλαβαν τη στήριξή τους στην Ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων και τη διάθεσή τους να συνεργαστούν, περαιτέρω προς την κατεύθυνση αυτή.
Υπογραμμίστηκε δε η προσήλωση των δύο χωρών στη διατήρηση του διεθνούς συστήματος, βασισμένου σε κανόνες (rules-based order), με όλα τα κράτη να σέβονται τις αρχές της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών. Παράλληλα εξήραν τη σημασία της διατήρησης της ειρήνης, της σταθερότητας, της ασφάλειας και του σεβασμού του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένων των προβλέψεων της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.
