Διαστάσεις “πανδημίας” στα νησιά απειλεί να λάβει το προσφυγικό, καθώς οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης για τη δημιουργία νέων δομών, συναντούν σθεναρές αντιστάσεις σε τοπικό επίπεδο. Μεγάλες ομάδες κατοίκων αντιδρούν δυναμικά, ενώ η προσπάθεια εν κρυπτώ ενίσχυσης των αστυνομικών δυνάμεων με 18 διμοιρίες ΜΑΤ από την Αθήνα, αποτέλεσε τη θρυαλλίδα που οδήγησε σε ολονύκτια επεισόδια σε Λέσβο και Χίο.
Επεισόδια και ρίψεις χημικών σε Χίο και Λέσβο και οι απολήξεις τους στα media τροφοδοτούν μια μάλλον οριακή, αν όχι έκρυθμη ακόμα, κατάσταση. Η προοπτική ομογενοποίησης των ανοιχτών μετώπων και καθολικής αντίδρασης των τοπικών κοινωνιών, καθώς και η αναπόδραστη δυναμική τροφοδότησης του κλίματος αυτού στο εξωτερικό, αναμένεται να έχουν ευρύτερες συνέπειες.
Η κυβέρνηση αρχικά ανέβαλλε για μια εβδομάδα τους σχεδιασμούς για τη δημιουργία δομών, επιχειρώντας να βρει τη χρυσή με την τοπική κοινωνία, αφού είχε ανακοινώσει το σχέδιο και την άμεση εφαρμογή του, προσφέροντας αντισταθμιστικά ανταλλάγματα σε επίπεδο χρηματοδότησης. Ωστόσο,παρά τις διαβουλεύσεις και τις πιέσεις σε κομματικό επίπεδο, η σκληρή ρητορική που είχε υιοθετηθεί προεκλογικά, είχε καλλιεργήσει διαφορετικές προσδοκίες στις τοπικές κοινωνίες, η διάψευση των οποίων προκαλεί την ένταση.
Παράλληλα, φαίνεται, ότι στην κυβέρνηση έχουν επιλέξει να περιορίσουν το πολιτικό κόστος του προσφυγικού στα νησιά, όπερ σημαίνει ότι θα επιβαρύνουν λιγότερο την ενδοχώρα, όπου επίσης υπάρχουν αντιδράσεις, για τις μαζικές μετεγκαταστάσεις αιτούντων Άσυλο.
Το πρόβλημα, στα νησιά, εστιάζεται στην αδυναμία της κυβέρνησης να εγγυηθεί χρονοδιάγραμμα διακοπής λειτουργίας των υφιστάμενων δομών, άμα τη δημιουργία νέων. Οι κάτοικοι αντιδρούν καθώς η προοπτική αύξησης των δομών άρα και του πληθυσμού προσφύγων και μεταναστών που θα επωμιστούν οι τοπικές κοινωνίες, είναι δυσανάλογα μεγάλος ή ακόμα και μεγαλύτερος σε σχέση με τον πληθυσμό των νησιών.
Οι κυβερνητικοί χειρισμοί, πάντως, οδήγησαν στη συμπαράταξη των κατοίκων στα νησιά, καθ υπέρβαση των κομματικών γραμμών, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερα ασταθές μίγμα, το οποίο θα μπορούσε να παράξει κοινωνικές εκρήξεις. Εξαιτίας μάλιστα στων διαστάσεων που έχει λάβει, η υπαναχώρηση μέρους των ομάδων για κομματικούς λόγους καθίσταται δύσκολη αν όχι αδύνατη.
Τα λάθη και το νέο πρόβλημα
Πλέον, το πρόβλημα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση δεν είναι οι αντιδράσεις των κατοίκων στις δομές, αλλά η πλαγιολίσθηση κομματικών στελεχών και ψηφοφόρων σε άλλα, εμβρυακά ή απαξιωμένα ακροδεξιά σχήματα, τα οποία επιζητούν συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις. Το ενδεχόμενο μάλιστα να συνδιαλλαγεί η κυβέρνηση μαζί τους, αυξάνει το ρίσκο.
Το profiling των αντιδρώντων είναι αρκετά διαφορετικά απ’ αυτό που αρχικά διοχετεύθηκε στα media, γεγονός που καταδεικνύει προσπάθεια αποσυσπείρωσης των τοπικών ομάδων, με εξ αποστάσεως πιέσεις. Το σχέδιο αυτό όμως, όπως είναι προφανές, καρποφόρησε και τώρα η κυβέρνηση επιχειρεί να επιδείξει πυγμή και αποφασιστικότητα, έτσι ώστε να αναγκάσει τις τοπικές κοινωνίες σε διαπραγματεύσεις.
Το κλίμα που έχει δημιουργηθεί όμως στα νησιά είναι εκρηκτικό, ενώ οι κινήσεις της κυβέρνησης δεν φαίνεται να οδηγούν σε αποκλιμάκωση. Αντιθέτως, το σκηνικό προσομοιάζει αυτό με τον ΧΥΤΑ-Υ στο Γραμματικό, που κατέληξε σε μακροχρόνιες συγκρούσεις κράτους-κατοίκων.
Το προσφυγικό-μεταναστευτικό όμως, δεν είναι εσωτερικό πρόβλημα, αλλά πολυδιάστατο, καθώς σε αυτό εμπλέκεται η Τουρκία, η ΕΕ και άλλες χώρες. Ως εκ τούτου, η αναγωγή του σε κρίση, αυτή τη στιγμή, καθιστά την κυβέρνηση πιο ευάλωτη απέναντι στην Άγκυρα.
Επεισόδια σε Λέσβο και Χίο
Η κατάσταση στη Λέσβο και στη Χίο είναι τεταμένη αφού, το βράδυ της Δευτέρας (24/02), οι κάτοικοι των νησιών προσπάθησαν να αποκλείσουν τις εισόδους των λιμανιών.
Συγκεκριμένα, φορτηγά και απορριμματοφόρα επιχείρησαν να κλείσουν την είσοδο, στις οποίες παρατάχθηκαν ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις.
Οι κάτοικοι τόσο στη Λέσβο όσο στη Χίο αντιδρούν στην αποστολή ενισχύσεων των οικοδομικών εργασιών στις επιταγμένες περιοχές όπου θα φτιαχτούν οι νέες δομές για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες.
Στη Λέσβο ήχησαν οι καμπάνες στην περιοχή της Μανταμάδου και έχει απευθυνθεί κάλεσμα στους κατοίκους του νησιού να μεταβούν στο λιμάνι της Μυτιλήνης.
Δυναμικές είναι και οι κινητοποιήσεις των κατοίκων της Χίου αφού, από τις 23:30 της 24ης Φεβρουαρίου, οι αστυνομικές δυνάμεις δεν επιτρέπουν την είσοδο στο λιμάνι.
Επίσης, οι πολίτες δεν μπορούν να κινηθούν από την πόλη της Χίου και το Βροντάδο προς το λιμάνι των Μεστών.
Και στα δύο λιμάνια των δύο νησιών σημειώθηκαν επεισόδια με αστυνομικούς να κάνουν χρήση χημικών προκειμένου να απομακρύνουν τους συγκεντρωμένους έτσι ώστε τα μηχανήματα με το προσωπικό που τα χειρίζεται να κατευθυνθούν στις δύο περιοχές στις οποίες έχει αποφασιστεί να κατασκευαστούν οι κλειστές δομές.
Σχέδιο… αντίδρασης
Τους δρόμους που οδηγούν στην περιοχή όπου αναμένεται να κατασκευαστεί η νέα δομή προσφύγων και μεταναστών στη Λέσβο, έκλεισαν ομάδες περιφρούρησης κατοίκων. Χρησιμοποίησαν φορτηγά και μηχανήματα βαρέως τύπου, επιτρέποντας την πρόσβαση μόνο σε κτηνοτρόφους της περιοχής.
Από το πρωί μαθητές κατέλαβαν το σχολικό συγκρότημα του Γυμνασίου και Λυκείου στο Μανταμάδο, διαμαρτυρόμενοι για την κατασκευή της νέας δομής.
Σήμερα το απόγευμα θα πραγματοποιηθεί λαϊκή συνέλευση στο χωριό Αγία Παρασκευή, οι κάτοικοι του οποίου είναι ιδιοκτήτες του μεγαλύτερου μέρους της επιταχθείσας έκτασης. Με σημερινή ανακοίνωση η δημοτική αρχή Μυτιλήνης δηλώνει παρούσα «στις κινητοποιήσεις που θα αποφασιστούν από κοινού με τους εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού».