Ερωτηματικά για τη σκοπιμότητα γεννούν οι δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μελβούτ Τσαβούσογλου, καθώς επαναφέρει θέμα συμβιβασμού με την Ελλάδα στην ανατολική Μεσόγειο, μια μέρα μετά τις δηλώσεις Ερντογάν ενώπιον του τουρκικού Κοινοβουλίου.
Οι δηλώσεις Τσαβούσογκου, αφενός αποτελούν συνέχεια των όσων δήλωσε ο Ταγίπ Ερντογάν, που υποστήριξε ότι η Ελλάδα έχει “αρχίσει να αποδέχεται σιγά, σιγά, το καθεστώς που δημιουργεί η Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο, αφετέρου προχωρούν ένα βήμα παρακάτω, καθώς πραγματοποιεί κρίσεις για το εθνικό φρόνιμα και τη στάση των κομμάτων του ελληνικού κοινοβουλίου.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας σε συνέντευξη που παραχώρησε στο TRT Haber είπε πως
«Η Ελλάδα μαζί με την ελληνοκυπριακή πλευρά προσπάθησε κάποιες φορές με την Αίγυπτο κάποιες φορές με το Ισραήλ να απομονώσει την Τουρκία στην ανατολική Μεσόγειο με τη λογική “ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου”. Δεν άκουσαν τις προειδοποιήσεις μας. Δεν μιλάω μόνο για την περίοδο Μητσοτάκη, αλλά κυρίως την προηγούμενη περίοδο. Βέβαια η Ελλάδα ενοχλήθηκε όταν κάναμε κινήσεις που απαντήσαμε».
Και συνέχισε λέγοντας:
«εμείς λέμε στoυς Έλληνες προσωπικά, ο πρόεδρος Ερντογάν είπε στον Μητσοτάκη προσωπικά, “εμείς μπορούμε να κάνουμε παρόμοια συμφωνία με εσάς, αρκεί να είστε έτοιμοι να συμβιβαστείτε. Μην κάνετε παιχνίδια πίσω από την πλάτη μας. Να είστε ειλικρινείς. Να μιλήσουμε. Να μάθετε να μοιράζεστε στην ανατολική Μεσόγειο. Όλοι έχουν δικαιώματα εδώ”».
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου σημειώνει τέλος πως μέχρι την κυβέρνηση του Τσίπρα τα πράγματα πήγαιναν καλά.
«Στην Ελλάδα τα αριστερά κόμματα είναι υπερβολικά εθνικιστικά. Συμφωνήσαμε να ξεκινήσουμε αυτές τις διαπραγματεύσεις με τον νέο πρωθυπουργό. Με τη νέα κυβέρνηση ξεκινήσαμε επαφές για να συνεχίσουμε τις συνομιλίες».
Το χρονικό της κλιμάκωσης
Αξίζει να σημειωθεί ότι τις προηγούμενες ημέρες η Άγκυρα έχει με δηλώσεις πολιτικών και προβοκάτσιες στρατιωτικών, επιχειρήσει να στήσει σκηνικό αμφισβητήσεων στην ανατολική Μεσόγειο.
Αρχικά, ανήμερα της επετείου της κρίσης των Ιμίων, το τουρκικό ερευνητικό Oruc Reis πέρασε σε ελληνικά χωρικά ύδατα και υφαλοκρηπίδα, ανοιχτά του Καστελόριζου, με τις εκδοχές για τον σκοπό και το εύρος της πρόκλησης να παραμένουν ανοιχτές. Επισήμωςμ πάντως η ελληνική κυβέρνηση, υποβάθμισε το γεγονός, αποδίδοντάς το στις καιρικές συνθήκες.
Εν συνεχεία ο Ταγίπ Ερντογάν μίλησε για συνεννόηση με την Αθήνα για την αποφυγή έντασης στα Ίμια, καταδεικνύοντας ότι η περιοχή έχει “γκριζαριστεί”, επενδύοντας στην απουσία ελληνικών σκαφών και πολιτικών από την περιοχή. Στις ίδιες δηλώσεις, ο Τούρκος πρόεδρος, ανέφερε ότι ο υπουργός Άμυνας, έχει εντολές να προωθήσει αυτό το καθεστώς και σε άλλα νησιά, σε συνεννόηση με την Ελλάδα. Από ελληνικής πλευράς, αν και αρνήθηκε ανεπισήμως οποιαδήποτε συνεννόηση με την Τουρκία για τα Ίμια, εν τούτοις δεν διέψευσε ποτέ σε αντίστοιχο επίπεδο τις δηλώσεις του Τούρκου προέδρου, αντιθέτως, η υποτιθέμενη διάψευση από τον υπουργό Άμυνας, Νίκο Παναγιωτόπουλο, διαψεύστηκε.
Ακολούθησε μπαράζ δηλώσεων, παραβιάσεων, υπερπτήσεων και εν γένει προκλήσεων από την Τουρκία, καλύπτοντας ολόκληρο το τόξο από τον Έβρο μέχρι το Καστελόριζο και ανοιχτά της Κρήτης.
Ενώ μάλιστα οι διαβουλεύσεις για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης βρίσκονται σε εξέλιξη στην Αθήνα, ο Μελβούτ Τσαβούσογλου απάντησε ετεροχρονισμένα στον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο, για τον θέτοντας εκ νέου θέμα εθνικού προσδιορισμού της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης. Ζήτημα στο οποίο απάντησε αρμοδίως το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.
Ακολούθησαν δηλώσεις και από τον Ταγίπ Ερντογάν, για γεωτρήσεις ανοιχτά της Κρήτης, με βάση το τουρκολυβικό Μνημόνιο, μετά τη δημοσίευση των χαρτών από τον ΟΗΕ, η οποία επίκειται, όπως αποκάλυψε με δημοσίευμά της η “Καθημερινή”. Επίσης η Τουρκία αγόρασε και τρίτο γεωτρύπανο, οριακά μικρότερης δυναμικότητας από τα άλλα δύο που ήδη διαθέτει, ενώ η φιλοκυβερνητική Yeni Safak προανήγγειλε την έκδοση αδειών για έρευνες στην περιοχή ανοιχτά της Κρήτης, σε ελληνική υφαλοκρηπίδα, από το Oruc Reis.
Εν συνεχεία, η Τουρκία επιχείρησε να στήσει μικρο-επεισόδιο στη νήσο Στρογγύλη, που ανήκει στο σύμπλεγμα του Καστελόριζου, στο οποίο απάντησαν εγκαίρως το Λιμενικό και οι Ένοπλες Δυνάμεις, χωρίς να κλιμακωθεί ή να υπάρξει περιθώριο αμφισβήτησης.
Σε αυτά προστίθενται οι τελευταίες δηλώσεις Τσαβούσουγλου και Ερντογάν για τη διαλλακτικότερη στάση της κυβέρνησης Μητσοτάκη, έναντι της προηγούμενης του Αλέξη Τσίπρα, καθώς και η επαναφορά στο προσκήνιο από τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, του περιεχομένου της συνάντησης Μητσοτάκη-Ερντογάν στη Νέα Υόρκη.