Σε τροχιά κλιμάκωσης των προκλήσεων, αλλά εναλλάσσοντας τα μέτωπα, επιμένει η Τουρκία, καθώς από τις διαρκείς αναφορές στο Αιγαίο και τα ελληνοτουρκικά, τα τελευταία 24ωρα, μετά τη συνάντηση Ακάρ-Τσαβούσογλου επικεντρώνει στο Κυπριακό.
Η μεταστροφή από τα ελληνοτουρκικά στο Κυπριακό, μετά τη συνάντηση Ακάρ-Παναγιωτόπουλου, είτε αποτελεί ένδειξη σαφούς διαχωρισμού των ζητημάτων, που αποδέχεται και η Αθήνα, είτε μια ακόμη προσπάθεια διεύρυνσης του χάσματος Αθήνας-Λευκωσίας, το οποίο ΄χει αναδειχθεί και εντείνεται μετά την παραίτηση του Νίκου Κοτζιά από το ΥΠΕΞ.
Οι ήπιες κυρώσεις της ΕΕ κατά της Τουρκίας για τις γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, η νωχελική προώθησή τους από την Κομισιόν και η -φαινομενική έστω- επαναπροσέγγιση Μέρκελ-Ερντογάν, έδωσαν στην Άγκυρα τις προφάσεις για να ενεργήσει με μεγαλύτερη επιθετικότητα και να ανεβάσει τον πήχη των διεκδικήσεων.
Παράλληλα, η προφανής χαλάρωση του μετώπου Αθήνας-Λευκωσίας, ο διπλωματικός και πολιτικός διαχωρισμός των ελληνοτουρκικών από το Κυπριακό, δίνουν τη δυνατότητα στην Άγκυρα να επιλέγει μέτωπα και εχθρούς ad hoc.
Τελευταία πρόκληση αποτελούν οι δηλώσεις του Τούρκου αντιπροέδρου Φουάτ Οκτάι, ο οποίος επαναφέρει το θέμα των Βαρωσιών, λέγοντας ότι αποτελούν μέρος του εδάφους της «τδβκ», όπως αποκαλεί η Άγκυρα το ψευδοκράτος και ότι η περίκλειστη πόλη πρέπει επιτέλους να ανοίξει.
«Και η υπομονή, και η αναζήτηση (λύσης) και η καλή πρόθεση, έχουν τα όριά τους. Τίποτε δεν είναι χωρίς τέλος»,
είπε.
Δεν είναι η πρώτ φορά που η Άγκυρα θέτει το θέμα των Βαρωσιών, καθώς το είχε θέσει επί τάπητος στον Οκτώβριο του 2019, αναγγέλλοντας τότε την διάνοιξη της περίκλειστης πόλης της Αμμόχωστου και την προοπτική εμπορικής της εκμετάλλευσης.
Ο Φουάτ Οκτάι, ο οποίος έφτασε στα κατεχόμενα λίγο μετά τη μία τα ξημερώματα σήμερα, για να συμμετάσχει στη συζήτηση στρογγυλής τραπέζης για τα Βαρώσια, στο «σπίτι του στρατού» που στεγάζεται στο ξενοδοχείο Σάντι Μπιτς στην περίκλειστη πόλη, μίλησε στην ανταποκρίτρια του τουρκικού NTV από το Βαρώσι.
Ωστόσο, πριν από τις αναφορές Οκτάι από τα Βαρώσια είχε προηγηθεί καμπάνια απαξίωσης του ηγέτη των Τουρκοκυπρίων, Μουσταφά Ακιντζί, από τον Μελβούτ Τσαβούσογλου. Αν και οι σχέσεις Ακιντζί-Άγκυρας είναι γνωστό ότι δεν είναι οι καλύτερες, από καιρό, οι τελευταίες εξελίξεις καταδεικνύουν την ύπαρξη και την ενεργό εφαρμογή σεναρίου εξελίξεων από την Τουρκία στα Κατεχόμενα.
Οι κινήσεις αυτές της Άγκυρας πραγματοποιούνται ενόψει των εκλογών στα Κατεχόμενα, η έκβαση των οποίων προσδιορίζεται σχετικά εύκολα από την Τουρκία. Τα τελευταία χρόνια, πάντως, η Άγκυρα εφαρμόζει πολιτική προσάρτησης των Κατεχομένων, ιδρύοντας ειδικές διευθύνσεις και γενικές γραμματείες με αρμοδιότητες σε θέματα προσέγγισης και ομογενοποίησης, σχεδιασμούς στους οποίους έχει αντιδράσει ο Ακιντζί.
Ανεξαρτήτως των σχέσεων Ακιντζί-Άγκυρας, οι κινήσεις θα μπορούσαν να αποσκοπούν και στην ενίσχυση της διαφορετικότητας του Τουρκοκύπριου ηγέτη, με την Άγκυρα να προετοιμάζει την προώθηση “μετριοπαθούς” σεναρίου για το Κυπριακό μέσω της τουρκοκυπριακής διοίκησης, διατηρώντας για τον εαυτό της ένα επιθετικό σχέδιο ως ενεργή απειλή για την αποδοχή του πρώτου.
Οι δηλώσεις Οκτάι
Στην συνέντευξη που έδωσε από την περίκλειστη πόλη, ο κ. Οκτάι είπε ότι βρίσκεται σε ένα θέρετρο, όχι μόνο της Κύπρου, αλλά ολόκληρης της περιοχής, «σε μια περιοχή που στο πλαίσιο μιας βιώσιμης ειρήνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων, είχε κλείσει η Τουρκία λόγω της καλής της πρόθεσης». Εδώ και μισό αιώνα αναζητείται αυτή η ειρήνη, πρόσθεσε, και η πόλη έχει γίνεται πόλη φάντασμα που ζούνε τα ποντίκια.
«Εδώ δεν χάνουν μόνο οι Τ/κ, χάνουν και οι Ε/κ. Γιατί είμαστε εδώ; Για να κερδίσουν επιτέλους και οι άνθρωποι. Για να μην είναι μια πόλη φάντασμα, αλλά ένας χώρος έλξης, όπου θα μπορούν πλέον οι άνθρωποι να γλεντούν και να περπατούν. Είμαστε σε μια ιστορική μέρα, μια ιστορική συνάντηση σε μια καταπληκτική περιοχή».
Στην ερώτηση για το ψήφισμα 550 των ΗΕ, ο Τούρκος αντιπρόεδρος ανέφερε ότι η περιοχή χαρακτηρίστηκε απαγορευμένη αλλά είναι έδαφος της «τδβκ», όπως αποκάλεσε το ψευδοκράτος. Μίλησε για τρομοκρατία και καταπίεση εναντίον των Τ/κ που διήρκησε για χρόνια μετά την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και παρέμβαση – όπως είπε – της Τουρκίας για να σταματήσει αυτό. «Όπου πάει το τουρκικό έθνος φέρνει την ειρήνη. Μετά το 1974 δεν έπεσε εδώ ούτε σταγόνα αίμα», είπε.
«Εδώ και μισό αιώνα ψάχνουμε λύση και δεν τη βρίσκουμε, σε κάθε συνάντηση πάμε ένα βήμα πίσω»,
πρόσθεσε.
«Το Βαρώσι είναι έδαφος της ΤΔΒΚ. Μιλάμε για έδαφος των Τ/κ. Δεν πήραμε άδεια από κανέναν για να έρθουμε εδώ. Όπως είναι η Λευκωσία, είναι και το Βαρώσι. Πρέπει πρώτα να το καταλάβουμε αυτό πολύ καθαρά».
Ο Φουάτ Οκτάι είπε ότι κλήθηκε για να παραστεί στην σημερινή εκδήλωση και ανταποκρίθηκε με χαρά, λέγοντας ότι θα γίνει μια συζήτηση για την πολιτική και οικονομική πλευρά του θέματος των Βαρωσίων και αυτό αποτελεί μέρος της εργασίας καταγραφής που γίνεται για την περίκλειστη πόλη.
«Ναι, να το ανοίξουμε και πάλι. Τι υπάρχει όμως εδώ; Υπάρχουν τράπεζες, εργασιακοί χώροι, εκθέσεις αυτοκινήτων, αγορές. Αυτά τα είδαμε. Ο χρόνος σταμάτησε. Υπάρχουν εξαίσια ξενοδοχεία. Εξαίσια ακόμα και μισό αιώνα μετά»,
είπε.
Ισχυρίστηκε δε ότι πρόκειται για περιουσία των Βακουφίων πριν από το 1878, όταν η Κύπρος πέρασε στη Βρετανική κυριαρχία, λέγοντας ότι την περιουσία αυτή κανείς δεν θα την πουλήσει. Σήμερα είπε, θα δουν ποια είναι η κατάσταση των 8.650 περίπου κτηρίων που βρίσκονται στην περίκλειστη πόλη ενώ για την εργασία που περιλαμβάνει την μελέτη των αρχείων της οθωμανικής αυτοκρατορίας ανέφερε ότι αυτή θα ολοκληρωθεί σύντομα.
«Όποιος κι αν ζούσε πριν εδώ, συνέχισε, το Βαρώσια θα είναι ένα μέρος όπου όλοι θα κερδίσουν».
Είπε ότι πρόκειται για έδαφος του ψευδοκράτους και όχι κάτι άλλο, λέγοντας ότι το μήνυμά τους είναι ξεκάθαρο:
«Και η υπομονή, και η αναζήτηση (λύσης) και η καλή πρόθεση, έχουν τα όριά τους. Τίποτε δεν είναι χωρίς τέλος».