Μπροστά σε νέο κύκλο κοινωνικών αναταραχών βρίσκεται η κυβέρνηση για το προσφυγικό, καθώς η εργαλειοποίηση του ζητήματος από την Τουρκία, μέσω της αύξησης των ροών και του υβριδικού επικοινωνιακού πολέμου που διεξάγει απέναντι στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα καλείται να αντιμετωπίσει και ιδιάζουσες δυναμικές που αναπτύσσονται σε τοπικό και αποκεντρωμένο επίπεδο μεταξύ προσφύγων-μεταναστών, παραγόντων ανά εποχή.
Αυτή τη στιγμή, η Λέσβος βρίσκεται στο επίκεντρο καθώς μετά από μπαράζ κινητοποιήσεων των κατοίκων στα νησιά του Αιγαίου, υποκινούμενων κυρίως από τοπικούς παράγοντες, έρχονται αντιδράσεις των προσφύγων που ζουν υπό διαρκώς επιδεινούμενες συνθήκες.
Η κυβέρνηση έχοντας έδαφος με τις μεταρρυθμίσεις του συστήματος που δεν απέδωσαν, τώρα επανακάμπτει με την επανασύσταση του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, τη χορήγηση ΑΜΚΑ στους αιτούντες Άσυλο και νέα κέντρα παραμονής. Ωστόσο, ο αρμόδιος υπουργός Νότης Μηταράκης, επιμένει σε κλειστά κέντρα κράτησης, τα οποία ωστόσο δεν υποστηρίζονται, ούτε χρηματοδοτούνται από την ΕΕ, ενώ προβλήματα υπάρχουν και με τον πλωτό φράχτη που εξαγγέλθηκε και έχει προκηρυχθεί για τη Λέσβο.
Επίσης, ανακοινώθηκε ο διπλασιασμός του προσωπικού της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ασύλου, στην Ελλάδα, εντός του 2020, με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών ελέγχου των αιτήσεων Ασύλου και κατά συνέπεια της αποσυμφόρησης των νησιών μέσω μετεγκαταστάσεων και επαναπατρισμού προσφύγων και μεταναστών.
Η κυβέρνηση πιέζεται όμως από την Περιφέρεια, η οποία έχει καταθέσει αίτημα κήρυξης των νησιών του Βορείου Αιγαίου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, θέλοντας έτσι να αποκτήσει πρόσβαση σε πόρους και προγράμματα του υπουργείο Εσωτερικών και να κινητοποιήσει τον ευρωπαϊκό μηχανισμό πολιτικής προστασίας.
Κινητοποιήσεις κατοίκων και προσφύγων
Κάτοικοι της Μόριας και κοντινών περιοχών, προχώρησαν το πρωί της Τρίτης σε κατάληψη του κτιρίου της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και νησιωτικής πολιτικής, διαμαρτυρόμενοι και εκείνοι για την κατάσταση που επικρατεί στο νησί της Λέσβου και ζητώντας την άμεση αποσυμφόρησή του.
Η ένταση, το μεσημέρι της Δευτέρας προκλήθηκε όταν η αστυνομία δεν επέτρεψε στους περίπου 1000 αιτούντες άσυλο που πραγματοποιούσαν πορεία, να φτάσουν στην πόλη. Οι μετανάστες έβαλαν φωτιά σε γύρω κτήματα, ενώ κάποιοι κατευθύνθηκαν μέσα από τα γύρω βουνά στην πόλη καταλαμβάνοντας τον κεντρικό δρόμο της προκυμαίας μπροστά στο δημοτικό θέατρο όπου έστησε σκηνές.
Κατά την επιστροφή των διαδηλωτών στον καταυλισμό, περίπου 300 αιτούντες άσυλο, οδηγήθηκαν από την Αστυνομία μέσα στο χωριό της Μόριας, προκαλώντας την αντίδραση ομάδας κατοίκων, οι οποίοι χτύπησαν την καμπάνα του χωριού, με αποτέλεσμα μεγάλη μερίδα των κατοίκων να βγει στους δρόμους.
Οι κάτοικοι παρέμειναν στους δρόμους, παρά την αποχώρηση των αιτούντων άσυλο, διαμαρτυρόμενοι για την διαμορφωθείσα κατάσταση και, παρουσία του Περιφερειάρχη βορείου Αιγαίου Κώστα Μουτζούρη και του δημάρχου Μυτιλήνης Στρατή Κύτελη ζήτησαν για ακόμα μία φορά την άμεση αποσυμφόρηση του νησιού.
Μηταράκης: Πιθανή η υποκίνηση των επεισοδίων
Ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, με αφορμή τα επεισόδια που διαδραματίστηκαν στο ΚΥΤ Μόριας, προέβη την Δευτέρα στην ακόλουθη δήλωση:
«Η Ελληνική Αστυνομία αντιμετώπισε, σήμερα, επεισόδια στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας. Πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας είναι η ασφάλεια των πολιτών. Κατά συνέπεια, τα δυσάρεστα αυτά γεγονότα επιβεβαιώνουν την ανάγκη επιτάχυνσης των διαδικασιών ασύλου, επιστροφών όσων δε δικαιούνται άσυλο και τη λειτουργία κλειστών και ελεγχόμενων κέντρων. Είναι αυτονόητο ότι παραβατικές συμπεριφορές δε συνάδουν με τη διαδικασία παροχής ασύλου. Επιπλέον οι ελληνικές αρχές ενισχύουν τα μέτρα φύλαξης και ερευνούν το ενδεχόμενο υποκίνησης τέτοιων αντιδράσεων. Μπορεί κάποιοι να δυσφορούν, αλλά ας το καταλάβουν: η πολιτική άλλαξε».