Όλα είναι έτοιμα για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, βέβαια, το πόσο ενωμένο θα παραμείνει μετά από το Brexit αποτελεί άλλο θέμα, δεδομένου ότι το κοινοβούλιο της Σκωτίας πέρασε νόμο για νέο δημοψήφισμα, προοπτική που ενισχύει τη διαπραγματευτική θέση της Ευρώπης έναντι του ΗΒ.
Μετά από 3,5 χρόνια διαβουλεύσεων, παρατάσεων, πολιτικής αστάθειας και ψυχολογικής προετοιμασίας Ευρωπαϊκή Ένωση και Ηνωμένο Βασίλειο θα πουν στις 31 Ιανουαρίου στις 12 τα μεσάνυχτα “αντίο”. Πραγματικά όμως ελάχιστα πράγματα στην καθημερινότητα των πολιτών θα αλλάξουν τον επόμενο ένα χρόνο, καθώς οι διαπραγματεύσεις για την εμπορική σχέση θα συνεχιστούν και ουδείς είναι σε θέση να προβλέψει αν θα ολοκληρωθούν έγκαιρα ή θα παραταθούν.
Μέσα σε αυτό το θολό τοπίο “game changer” θα μπορούσε να αναδειχθεί το ενδεχόμενο νέου Δημοψηφίσματος στη Σκωτία, για την παραμονή της στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η Σκωτία εκτός ΗΒ και εκτός ΕΕ δεν είναι πειστικό αφήγημα, αν όμως η έξοδος από το ΗΒ ανοίξει τις πόρτες για αυτόνομη ένταξή της στην ΕΕ, τότε η ιστορία αλλάζει ουσιωδώς.
Η δυναμική αυτή ενισχύει τη διαπραγματευτική θέση της ΕΕ απέναντι στη Μεγάλη Βρετανία, καθώς οι διαπραγματεύσεις για τη διαμόρφωση της επόμενης ημέρας τώρα ξεκινούν. Η ΕΕ, αναμένεται να κρατηθεί μακριά από τις εξελίξεις στο Ηνωμένο Βασίλειο, στάση όμως που επίσης επιδέχεται διιστάμενων ερμηνειών και ως εκ τούτου θα μπορούσε να προκαλέσει τριβές.
Σίγουρο είναι πάντως ότι η ScotExit, ενόσω το Brexit παραμένει ανοιχτό αποτελεί παράγοντα που διαφοροποιεί την εξίσωση.
Δηλώσεις πραγματοποίησαν το μεσημέρι της Παρασκευής οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Νταβίντ Σασόλι και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μιλούν για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ, η οποία ολοκληρώνεται τα ξημερώματα του Σαββάτου, στη 1 ώρα Ελλάδος και Κύπρου.
Μια νέα εποχή για την Ευρώπη
“Μια νέα εποχή ξημερώνει για την Ευρώπη”, είναι ο τίτλος άρθρου που συνέγραψαν από κοινού οι Πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Κομισιόν και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Σαρλ Μισέλ, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και Ντάβιντ Σάσσολι, στο οποίο περιγράφουν τα επόμενα βήματα από το σημείο που το Ηνωμένο Βασίλειο θα καταστεί τρίτη χώρα, τις προϋποθέσεις για τη συνομολόγηση της μελλοντικής σχέσης, αλλά και τις προτεραιότητες για το μέλλον της ίδιας της ΕΕ.
“Καθώς θα πέφτει η νύχτα απόψε, ο ήλιος θα δύσει και για τα 45 και πλέον χρόνια συμμετοχής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Για εμάς, τους Προέδρους των τριών κύριων θεσμικών οργάνων της Ε.Ε., όπως και για πολύ κόσμο, η σημερινή μέρα θα είναι αναπόφευκτα μέρα προβληματισμού και ανάμεικτων συναισθημάτων”,
αναφέρουν οι τρεις Πρόεδροι.
“Οι σκέψεις μας είναι σε όλους εκείνους που συνέβαλαν στο να γίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση αυτό που είναι σήμερα, σε όσους ανησυχούν για το μέλλον τους ή βλέπουν με απογοήτευση την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, στους Βρετανούς που ως μέλη των θεσμικών μας οργάνων συνέβαλαν στη χάραξη πολιτικών οι οποίες βελτίωσαν τη ζωή εκατομμυρίων Ευρωπαίων. Οι σκέψεις μας θα είναι στο Η.Β. και τους πολίτες του, τη δημιουργικότητά τους, την εφευρετικότητα, τον πολιτισμό και τις παραδόσεις τους, που αποτέλεσαν ζωτικό κομμάτι του μωσαϊκού της Ένωσης μας”,
σημειώνουν.
“Αυτά τα συναισθήματα αντικατοπτρίζουν την εκτίμησή μας προς το Ηνωμένο Βασίλειο η οποία δεν οφείλεται μόνο στην ιδιότητα που είχε ως μέλος της Ένωσής μας”, αναφέρουν οι τρεις Πρόεδροι. “Η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει συνεχίζει να μας λυπεί, αλλά τη σεβόμαστε πλήρως”, τονίζουν. “Η συμφωνία που έχουμε επιτύχει είναι δίκαιη και για τις δύο πλευρές και διασφαλίζει ότι εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου θα εξακολουθήσουν να απολαμβάνουν την προστασία των δικαιωμάτων τους στον τόπο κατοικίας τους”,
υπενθυμίζουν Σαρλ Μισέλ, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και Ντάβιντ Σάσσολι.
Δηλώνουν ωστόσο ότι
“παράλληλα, πρέπει να στρέψουμε το βλέμμα μας στο μέλλον και να οικοδομήσουμε μια νέα εταιρική σχέση σε πλαίσιο μακρόπνοης φιλίας”, συμπληρώνοντας ότι “μαζί, τα τρία θεσμικά μας όργανα θα κάνουν ό,τι είναι δυνατό ώστε η σχέση αυτή να στεφθεί με επιτυχία. Είμαστε έτοιμοι να θέσουμε φιλόδοξους στόχους”.
Σαρλ Μισέλ, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και Ντάβιντ Σάσσολι ξεκαθαρίζουν πως
“το πόσο στενή θα είναι η εν λόγω εταιρική σχέση εξαρτάται από τις αποφάσεις που μένει ακόμη να ληφθούν, καθώς κάθε επιλογή έχει τις συνέπειές της. Χωρίς την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, δεν μπορεί να υπάρξει ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων, αγαθών και υπηρεσιών. Χωρίς ισότιμους όρους ανταγωνισμού στους τομείς του περιβάλλοντος, της εργασίας, της φορολογίας και των κρατικών ενισχύσεων δεν μπορεί να υπάρχει η υψηλότερης ποιότητας πρόσβαση στην ενιαία αγορά. Χωρίς την ιδιότητα μέλους, δεν μπορεί να διατηρήσει κανείς τα οφέλη της συμμετοχής”.
Όπως διευκρινίζουν
“κατά τη διάρκεια των επόμενων εβδομάδων, μηνών και ετών θα πρέπει να χαλαρώσουμε ορισμένα από τα νήματα που έχουν υφανθεί προσεκτικά και συνδέουν την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο εδώ και πέντε δεκαετίες. Και, καθώς το πράττουμε αυτό, θα πρέπει να εργαστούμε σκληρά για να χαράξουμε μαζί μια νέα κοινή πορεία ως σύμμαχοι, εταίροι και φίλοι”.
“Παρόλο που το Ηνωμένο Βασίλειο θα πάψει να είναι μέλος της ΕΕ, θα παραμείνει μέρος της Ευρώπης. Η κοινή μας γεωγραφία και ιστορία, καθώς και οι δεσμοί μας σε τόσο πολλούς τομείς, αναπόφευκτα μας συνδέουν και μας καθιστούν φυσικούς συμμάχους. Θα εξακολουθήσουμε να συνεργαζόμαστε στους τομείς των εξωτερικών υποθέσεων, της ασφάλειας και της άμυνας, με κοινούς σκοπούς και αμοιβαία συμφέροντα. Αλλά θα το πράξουμε με διαφορετικούς τρόπους”,
σημειώνουν.
“Δεν υποτιμούμε το έργο που έχουμε μπροστά μας, αλλά είμαστε πεπεισμένοι ότι με καλή θέληση και αποφασιστικότητα μπορούμε να οικοδομήσουμε μια θετική και ουσιαστική εταιρική σχέση διαρκείας”,
προειδοποιούν.
“Ωστόσο, η αυριανή μέρα θα σηματοδοτήσει μια νέα εποχή για την Ευρώπη”, δηλώνουν Σαρλ Μισέλ, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και Ντάβιντ Σάσσολι. Τα γεγονότα των τελευταίων ετών μας έχουν φέρει πιο κοντά ως έθνη, ως θεσμικά όργανα και ως ανθρώπους. Υπενθύμισαν σε όλους μας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κάτι περισσότερο από μια αγορά ή μια οικονομική δύναμη· αντιπροσωπεύει αξίες που όλοι μας συμμεριζόμαστε και υπερασπιζόμαστε. Μας υπενθύμισαν το πόσο ισχυρότεροι είμαστε όταν είμαστε στην ίδια ομάδα.
Όπως αναφέρουν
“αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συνεχίσουν να ενώνουν τις δυνάμεις τους και να οικοδομούν ένα κοινό μέλλον. Σε μια εποχή έντονου ανταγωνισμού και ταραχώδους γεωπολιτικής, το μέγεθος έχει σημασία. Καμία χώρα από μόνη της δεν μπορεί να ανακόψει το παλιρροϊκό κύμα της κλιματικής αλλαγής, να βρει λύσεις για το ψηφιακό μέλλον ή να έχει ισχυρή φωνή στην ολοένα εντονότερη κακοφωνία του πλανήτη”.
“Ωστόσο, με ενωμένες τις δυνάμεις της, η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί”, τονίζουν οι Σαρλ Μισέλ, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και Ντάβιντ Σάσσολι. “Μπορούμε, επειδή διαθέτουμε τη μεγαλύτερη εσωτερική αγορά στον κόσμο. Μπορούμε, επειδή είμαστε ο κορυφαίος εμπορικός εταίρος για 80 χώρες. Μπορούμε, επειδή είμαστε μια Ένωση δυναμικών δημοκρατιών. Μπορούμε, επειδή οι λαοί μας είναι αποφασισμένοι να προωθούν τα ευρωπαϊκά συμφέροντα και τις ευρωπαϊκές αξίες στην παγκόσμια σκηνή. Μπορούμε, επειδή τα Κράτη Μέλη της ΕΕ θα μοχλεύσουν τη σημαντική, συλλογική οικονομική δύναμή τους στις διαπραγματεύσεις με συμμάχους και εταίρους όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αφρική, η Κίνα ή η Ινδία”.
“Όλα αυτά μας δίνουν μια ανανεωμένη αίσθηση ενός κοινού σκοπού. Έχουμε κοινό όραμα ως προς τον προορισμό μας και έχουμε δεσμευτεί να είμαστε φιλόδοξοι ως προς τα καθοριστικά ζητήματα της εποχής μας. Όπως προβλέπεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, θέλουμε, έως το 2050, να είμαστε η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος, δημιουργώντας στην πορεία νέες θέσεις εργασίας και ευκαιρίες για τους ανθρώπους. Θέλουμε να αναλάβουμε ηγετικό ρόλο στην επόμενη γενιά των ψηφιακών τεχνολογιών και θέλουμε μια δίκαιη μετάβαση ώστε να μπορέσουμε να στηρίξουμε τους ανθρώπους που θα επηρεαστούν περισσότερο από τον αντίκτυπο των αλλαγών”,
σημειώνουν Σαρλ Μισέλ, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και Ντάβιντ Σάσσολι.
“Θεωρούμε ότι μόνο η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σε θέση να αναλάβει τον ρόλο αυτόν. Γνωρίζουμε όμως ότι μόνο μαζί μπορούμε να τα καταφέρουμε: πολίτες, έθνη, θεσμικά όργανα. Και εμείς, ως Πρόεδροι των τριών θεσμικών οργάνων, δεσμευόμαστε να αναλάβουμε τον ρόλο που μας αναλογεί”,
τονίζουν.
“Μόλις ξημερώσει η αυριανή μέρα, το έργο αυτό θα συνεχιστεί”, καταλήγουν οι Σαρλ Μισέλ, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και Ντάβιντ Σάσσολι.