Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο αντιπρόεδρος της κινεζικής κυβέρνησης Λιου Χε υπέγραψαν χθες το βράδυ στον Λευκό Οίκο τη «Φάση 1» της εμπορικής συμφωνίας των δύο χωρών, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ να απευθύνεται προσωπικά σε πολλούς από τους συνεργάτες του, κάνοντας ειδική αναφορά στην παρουσία του Χένρι Κίσσιντζερ και στη σχέση του με τον γαμπρό του, Τζάτεντ Κούσνερ.
Ωστόσο, η “Φάση 1” δεν αποτελεί εγγύηση της αποκλιμάκωσης της έντασης, αλλά την προσπάθεια του Τραμπ να κατοχυρώσει ένα, έστω μικρό, αποτέλεσμα από την μακρόχρονη αντιπαράθεση με την Κίνα, το οποίο δεν επιλύει το πρόβλημα του αρνητικού εμπορικού ισοζυγίου, ούτε χαλιναγωγεί την κινεζική επενδυτική και τεχνολογική βουλιμία που σε συνδυασμό με την απαξίωση των πνευματικών δικαιωμάτων τείνει να εξελιχθεί στη “ληστεία του αιώνα” στο επίπεδο της μεταφοράς τεχνολογίας και τεχνογνωσίας.
Στο μεταξύ το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο των ΗΠΑ διευρύνεται, η αντιπαλότητα με το Πεκίνο ανέκοψε την αύξηση της τουριστικής κίνησης, καθιστώντας σαφές ότι οι ΗΠΑ διαπραγματεύονταν από μειονεκτική θέση, παρά τις εξάρσεις του Τραμπ.
«Η σημερινή ημέρα σηματοδοτεί ένα ιστορικό βήμα, ένα βήμα που δεν είχαμε κάνει ποτέ με την Κίνα, για μια δίκαιη και αμοιβαία εμπορική συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών»,
είπε ο Τραμπ κατά την άφιξή του στην Ανατολική Αίθουσα του Λευκού Οίκου, μαζί με τον Λιου Χε, για την τελετή της υπογραφής, κάνοντας λόγο για «ιστορική συμφωνία».
Ο Αμερικανός πρόεδρος, πριν υπογράψει το κείμενο που διαπραγματεύονταν επί μήνες οι δύο πλευρές, προειδοποίησε ότι οι τιμωρητικοί δασμοί που έχουν επιβληθεί στο Πεκίνο εδώ και περίπου δύο χρόνια, θα παραμείνουν σε ισχύ μέχρι να ολοκληρωθεί και η δεύτερη φάση της συμφωνίας.
Ωστόσο, το βασικό ζητούμενο για τον Τραμπ ήταν να κατοχυρώσει επικοινωνιακά την αποτελεσματικότητα της αμφιλεγόμενης πολιτικής του, τη στιγμή που βάλλεται πανταχόθεν και καθώς το κλίμα αναμένεται να οξυνθεί περαιτέρω ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2020.
«Διατηρούμε τους (τελωνειακούς) δασμούς, αλλά θα δεχόμουν να τους καταργήσω εάν καταφέρουμε να ολοκληρώσουμε τη Φάση 2»,
είπε ο Τραμπ, υπογραμμίζοντας:
«Θα τους διατηρήσω, γιατί διαφορετικά δεν θα έχουμε κανένα χαρτί στα χέρια μας για να διαπραγματευτούμε».
Ο Αμερικανός πρόεδρος είπε επίσης ότι σκοπεύει να επισκεφθεί σύντομα την Κίνα, ενώ οι διαπραγματεύσεις για τη Φάση 2 της συμφωνίας θα ξεκινήσουν «αμέσως». Οι δύο πλευρές πρόκειται να διαπραγματευτούν τους όρους μιας συμφωνίας που θα αφορά ευαίσθητα ζητήματα, όπως την κυβερνοασφάλεια.
Κατά την τελετή υπογραφής, ο Λιου Χε διάβασε μια επιστολή του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος, απευθυνόμενος στον Αμερικανό ομόλογό του, σημείωσε ότι η εμπορική συμφωνία είναι «καλή για όλον τον κόσμο».
Τι προβλέπει η πρώτη φάση της συμφωνίας
Σύμφωνα με το κείμενο της συμφωνίας, έκτασης 94 σελίδων, η Κίνα δεσμεύεται ότι θα αγοράσει επιπλέον αμερικανικά προϊόντα αξίας 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων κατά την επόμενη διετία. Αυτές οι επιπρόσθετες αγορές αυτές βασίζονται στο επίπεδο των κινεζικών εισαγωγών του 2017, δηλαδή πριν ξεκινήσει ο εμπορικός πόλεμος. Βασικός στόχος είναι να μειωθεί το αμερικανικό εμπορικό έλλειμμα, που ήταν μια από τις βασικές απαιτήσεις των ΗΠΑ. Αναλυτικά, η Κίνα θα δαπανήσει 77,7 δισεκ. δολάρια για πρόσθετες αγορές από τον κατασκευαστικό τομέα, 52,4 δισεκ. δολάρια στον τομέα της ενέργειας, 37,9 δισεκ. στις υπηρεσίες και 32 δισεκ. σε προϊόντα του αγροτικού τομέα.
Στα προϊόντα που δεσμεύτηκαν να αγοράσουν οι Κινέζοι από τις ΗΠΑ περιλαμβάνονται βαριά μηχανήματα, φαρμακευτικά είδη, αυτοκίνητα, σίδηρος και χάλυβας αλλά επίσης και κρέας, δημητριακά και βαμβάκι.
Επιπλέον, το πρώτο κεφάλαιο της συμφωνίας περιλαμβάνει ρυθμίσεις σχετικές με τη μεταφορά τεχνολογίας και την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας, που ήταν επίσης μια από τις απαιτήσεις των ΗΠΑ. Τα δικαιώματα χρήσης της πνευματικής ιδιοκτησίας είναι μεταξύ των υπηρεσιών που θα αγοράζει στο εξής το Πεκίνο.
Επίσης, ενα ολόκληρο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στο άνοιγμα της κινεζικής αγοράς στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες.