Πρωτοβουλίες με στόχο την αντιμετώπιση των ιταλικών αντιστάσεων-αντιδράσεων έναντι των ελληνικών θέσεων στα ζητήματα της ανατολικής Μεσογείου, αναλαμβάνει ο Νίκος Δένδιας, καθώς η στάση της Ρώμης διευκολύνει την τουρκική πολιτική και υπονομεύει την ασφάλεια της Ελλάδας, καθώς μπλοκάρει την προώθηση ενιαίας ευρωπαϊκής θέσης και περιορίζει την ΕΕ σε ρόλο παρατηρητή των εξελίξεων.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η προσπάθεια επανενεργοποίηση και διεύρυνση της Επιχείρησης Sophia. Το θέμα έθεσε ο Έλληνας ΥΠΕΞ στον Γάλλο ομόλογό του, Ζαν ιβ Λε Ντριάν, χωρίς ωστόσο να λάβει καθαρή απάντηση.
Η επιχείριση Sophia στόχο είχε την επιτήρηση και αποτροπή των προσφυγικών-μεταναστευτικών ροών από τη Βόρεια Αφρική και ιδιαίτερα τη Λιβύη, ωστόσο, μετά την κατακόρυφη μείωση τους, προς Ιταλία και Ισπανία ατόνησε. Τώρα, ο Νίκος Δένδιας θέτει θέμα ενίσχυσης των μέσων που διατίθενται στο πλαίσιο της επιχείρησης και παράλληλα επέκτασης της εντολής ώστε να επιτηρεί και το εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ στη Λιβύη.
Κάτι τέτοιο, βέβαια, σε αυτή τη φάση, θα σηματοδοτούσε την υιοθέτηση στάσης κατά της Τουρκίας από την ΕΕ, κάτι που μπλοκάρει η Ρώμη, η οποία ελέγχει την επιχείρηση τόσο ιεραρχικά όσο και εδαφοκά, καθώς το αρχηγείο βρίσκεται στην Ιταλία και ο επικεφαλής είναι επίσης Ιταλός.
Όπως ανακοινώθηκε από το ΥΠΕΞ, ο Νίκος Δένδιας, είχε συνομιλία με τον Ζαν Ιβ Λε Ντριάν για την επανενεργοποίηση της επιχείρησης Sophia στη Μεσόγειο, με διευρυμένη εντολή, ώστε να επιτηρεί την εφαρμογή του εμπάργκο όπλων προς τη Λιβύη, τόσο στον αέρα όσο και τη θάλασσα.
Ωστόσο, δεδομένου ότι η Ιταλία που ελέγχει την επιχείρηση Sophia, έχει αποστασιοποιηθεί από τις διακηρύξεις κατά της Τουρκίας για τη δράση της στη Λιβύη, θεωρείται δύσκολο να συναινέσει στην άμεση επανενεργοποίηση της. Αυτό, όμως, είναι γνωστό και ως εκ τούτου οι πιέσεις σε αυτή την κατεύθυνση έχουν στόχο να αναγκάσουν τη Ρώμη να λάβει θέση και να εγκαταλείψει τη στάση του “Πόντιου Πιλάτου”.
Στην Ελλάδα βέβαια, η κοινή γραμμή κυβέρνησης και κομμάτων παραμένει ο χειρισμός του “ιταλικού προβλήματος” σε διπλωματικό επίπεδο και παρασκηνιακά σε πολιτικό, ενώ στα media προωθούνται ήπιες εκδοχές για τη στάση της Ρώμης. Με τον τρόπο αυτό η ελληνική κυβέρνηση και διπλωματία επιχειρούν να διαχειριστούν το ζήτημα, χωρίς να παγιώσουν την κατάσταση, αναγκάζοντας τη Ρώμη να “σηκώσει άμυνες”, καθώς κάτι τέτοιο θα επισημοποιούσε το ρήγμα στους κόλπους της ΕΕ και θα ενίσχυε τη θέση της Τουρκίας.
Τί είναι η επιχείρηση Sophia
Το Συμβούλιο παρέτεινε την εντολή της επιχείρησης Sophia της EUNAVFOR MED έως τις 31 Μαρτίου 2019.
Βασική αποστολή της επιχείρησης είναι να συμβάλλει στην προσπάθεια της ΕΕ να διαταράξει το επιχειρηματικό μοντέλο των διακινητών μεταναστών και των ασκούντων εμπορία ανθρώπων στο νότιο τμήμα της Κεντρικής Μεσογείου. Η επιχείρηση επωμίζεται επίσης υποστηρικτικά καθήκοντα. Εκπαιδεύει την ακτοφυλακή και το πολεμικό ναυτικό της Λιβύης και παρακολουθεί τη μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα της εκπαίδευσης, συμβάλλοντας παράλληλα στην εφαρμογή του εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ στα ανοικτά των ακτών της Λιβύης.
Επιπλέον, η επιχείρηση διεξάγει δραστηριότητες επιτήρησης και συλλογής πληροφοριών για την παράνομη διακίνηση εξαγωγών πετρελαίου από τη Λιβύη, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Κατά συνέπεια, η επιχείρηση συμβάλλει στις προσπάθειες της ΕΕ για την επιστροφή της σταθερότητας και ασφάλειας στη Λιβύη και για τη ναυτική ασφάλεια στην περιοχή της κεντρικής Μεσογείου.
Η Επιχείρηση Sophia της EUNAVFOR MED ξεκίνησε στις 22 Ιουνίου 2015. Εντάσσεται στην ολοκληρωμένη προσέγγιση της ΕΕ σε θέματα μετανάστευσης. Διοικητής της επιχείρησης είναι ο Υποναύαρχος κ. Credendino, από την Ιταλία. Το αρχηγείο της επιχείρησης βρίσκεται στη Ρώμη.
