Επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν (JCPOA) που λήγει σύντομα ζήτησε ο Ντόναλντ Τραμπ με διάγγελμά του από τους Ευρωπαίους, τη Ρωσία και την Κίνα, ενώ ανακοίνωσε “ισχυρές οικονομικές κυρώσεις” στην Τεχεράνη για την επίθεση σε αμερικανικούς στόχους, ξεκαθαρίζοντας ότι οι στρατιωτικές επιλογές ακόμα αξιολογούνται.
Το Πεντάγωνο είχε νωρίτερα ανακοινώσει ότι από τις επιθέσεις δεν σκοτώθηκαν Αμερικανοί στρατιώτες, παρά τις ειδήσεις από το Ιράν για 80 νεκρούς.
“Όσο είμαι πρόεδρος το Ιράν δεν θα αποκτήσει πυρηνικό όπλο. Κανείς Αμερικανός δεν επλήγη από τη χθεσινή επίθεση του Ιράν”,
ήταν τα πρώτα λόγια του Ντόναλντ Τραμπ στο διάγγελμα.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ διευκρίνισε ότι ακόμα αξιολογούνται οι επιλογές σχετικά με το Ιράν, αλλά στο μεταξύ θα επιβληθούν νέες κυρώσεις. Ο Ντόναλντ Τραμπ ζήτησε από τις χώρες που στηρίζουν τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν (JCPOA) να υπαναχωρήσουν απ’ αυτή και να διαπραγματευτούν νέα, επισημαίνοντας ότι είναι ελαττωματική, ενώ οσονούπω εκπνέει.
Με τον τρόπο αυτό ο Τραμπ προωθεί ενεργά τη φιλο-ισραηλινή ατζέντα του, που τον καθιστά μείζονα εκφραστή των συμφερόντων του Ισραήλ, προσφέροντάς του προνομιακή πρόσβαση στο πανίσχυρο λομπι που διαθέτει στην Ουάσιγκτον.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει τη μεγαλύτερη ενεργοποίηση του NATO στη Μέση Ανατολή, χωρίς ωστόσο να προαναγγείλει στρατιωτικές δράσεις, ενώ υποστήριξε ότι η Τεχεράνη τώρα υπαναχωρεί. Τέλος ο πρόεδρος των ΗΠΑ μίλησε για σεβασμό των Αμερικανών ως προϋπόθεση για σεβασμό τω Ιρανών, θέτοντας τη συζήτηση σε νέα βάση.
Το διάγγελμα διήρκεσε συνολικά 9 λεπτά και καταλήγοντας απηύθυνε πρόσκληση συνεργασίας στην Τεχεράνη κατά του ISIS και σε άλλα μέτωπα.
Το διάγγελμα
«Οι ΗΠΑ συνεχίζουν να εξετάζουν τις επιλογές που διαθέτουν προς απάντηση του Ιράν» συνέχισε, ενώ κάλεσε τη Ρωσία και την Ευρώπη να αποχωρήσουν από τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα (JCPOA).
Παράλληλα, ο πρόεδρος Τραμπ προανήγγειλε ότι θα ζητήσει από το ΝΑΤΟ να εμπλακεί περαιτέρω στις υποθέσεις της Μέσης Ανατολής, ενώ όσον αφορά το πετρέλαιο, ξεκαθάρισε τα εξής:
«Είμαστε ενεργειακά ανεξάρτητοι. Δεν χρειαζόμαστε το πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής».
Ειδική αναφορά έκανε και στην επιχείρηση «εξόντωσης» του Ιρανού στρατηγού, Κασέμ Σολεϊμανί, διαμηνύοντας ότι οι ΗΠΑ είχαν πληροφορίες πως σχεδίαζε νέες επιθέσεις στις 4 Ιανουαρίου, την επομένη του θανάτου του.
«Θα επιδιώξουμε την ειρήνη με όλες τις χώρες που το επιθυμούν» κατέληξε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Τέλος, ο Τραμπ απέδωσε τις μηδενικές απώλειες στα οπλικά συστήματα και το σύστημα εγκαίρου προειδοποίησης, “διαφημίζοντας”, παράλληλα, το πολεμικό υλικό.
Το κλίμα
Σημειώθηκαν δύο κύματα επιθέσεων και εκτοξεύθηκαν 16 βαλλιστικοί πύραυλοι, έναντι δύο τουλάχιστον αμερικανικών βάσεων.
Η προειδοποίηση του Ιράν και η ρητορική αντίδραση της Τεχεράνης, που επισήμανε ότι δεν επιθυμεί πόλεμο ή κλιμάκωση, καθώς και η απουσία ανθρώπινων θυμάτων αποτελούν βασικούς παράγοντες που αναμένεται να επηρεάσουν καταλυτικά τις αποφάσεις του προέδρου των ΗΠΑ.
Όπως είχε επισημάνει νωρίτερα το Crisis Monitr η Ουάσιγκτον επέβαλλε νέες κυρώσεις στην Τεχεράνη και ζήτησε παγκόσμια συστράτευση, αλλά σε αυτή τη φάση και με δεδομένη την αρνητική στάση Ρωσίας, Τουρκίας και Ιράκ, δεν ανακοίνωσε περαιτέρω στρατιωτική κλιμάκωση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από λίγο ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράκ απηύθυνε διάγγελμα διαμαρτυρίας στον πρέσβη του Ιράν στη Βαγδάτη για το χτύπημα, σε μια προσπάθεια να κρατήσει τις ισορροπίες.
Οι ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει την αποστολή 3,500 επιπλέον στρατιωτών στη Μέση Ανατολή, εστιάζοντας κυρίως στο Κουβέιτ και το Ιράν, ενώ διαθέτουν βάσεις περιμετρικά του Ιράν. Συνολικά τους τελευταίους μήνες οι αμερικανικές δυνάμεις στη Μέση Ανατολή έχουν αυξηθεί κατά 15,000 άτομα, παρά τη γενικευμένη εντύπωση αναδίπλωσης που δημιούργησε η απόσυρση από τη Βόρεια Συρία.
