Η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να χτυπήσει Ιρανό στρατηγό, εν καιρώ ειρήνης και χωρίς ενεργό μέτωπο στρατιωτικής αντιπαράθεσης, φαίνεται ότι αποτέλεσε σημείο καμπής για την Τεχεράνη, η οποία απαντώντας στη νέα στρατηγική των ΗΠΑ, άλλαξε επίσης τον τρόπο δράσης και αντιμετώπισης.
Ενδεχομένως, διαφοροποίηση αυτή να ήταν το ζητούμενο από την πλευρά της Ουάσιγκτον, καθώς παγίως οι ΗΠΑ επιχειρούσαν να αναδείξουν τον αποσταθεροποιητικό ρόλο του Ιράν, αλλά η Τεχεράνη, δεν υιοθετούσε τις ενέργειες των διαφόρων οργανώσεων, όπως η Χεζμπολάχ, τις οποίες χρησιμοποιεί παραδοσιακά ως απομακρυσμένους βραχίονες.
Πλέον, όμως, όπως δείχνουν οι τελευταίες εξελίξεις δεν υπάρχουν ενδιάμεσοι, που συνεπάγεται ότι κάθε κίνηση από όποια πλευρά πλήττει ευθέως την αντίπαλη, περιορίζοντας έτσι τα περιθώρια ελιγμών και αναγνωριστικών κινήσεων.
Τα δεδομένα
- Το Ιράν εκτόξευσε πάνω από δώδεκα βαλλιστικούς πυραύλους κατά βάσεων με στρατιωτικές δυνάμεις των ΗΠΑ και του διεθνούς συνασπισμού στο Ιράκ την Τρίτη.
- Σηματοδοτεί μια σημαντική μετατόπιση της στρατηγικής για το Ιράν στην αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ.
- Τυπικά, το Ιράν λειτουργεί μέσω ενδιαμέσων δυνάμεων, καθώς η Τεχεράνη αρνείται ευθύνες ανάμειξης σε πράξεις βίας. Αυτό τώρα άλλαξε.
- Δεδομένου ότι ο Πρόεδρος Τραμπ διέταξε το θάνατο του στρατηγού Κασέμ Σολεϊμανί, οι κανόνες της αντιπαράθεσης ΗΠΑ-Ιράν ξαναγράφονται .
Όπερ σημαίνει, αν ο Ντόναλντ Τραμπ και ο αγιατολάχ Χαμενεΐ δεν επιθυμούν πολεμική σύρραξη, τότε η βία μπορεί άμεσα να ελεγχθεί και να αποκλιμακωθεί, καθώς αμφότερες οι πλευρές έχουν ανεβάσει το επίπεδο της αντιπαράθεσης, στο ύψιστο πολιτικό, αφαιρώντας εξουσία από τους στρατιωτικούς. Υπάρχει, όμως, παράλληλα και το ρίσκο των πιέσεων, του πολιτικού κόστους και εσωτερικής υπονόμευσης των ηγετών.
Μέχρι τώρα, το Ιράν τυπικά δημιούργησε προβλήματα στις ΗΠΑ και τους συμμάχους μέσω παρένθετων δυνάμεων, όπως η επίθεση στο Κιρκούκ του Ιράκ, στην οποία σκοτώθηκε ένας Αμερικανός εργολάβος και τραυματίστηκαν αρκετοί ακόμη Αμερικανοί.
Αυτή η επίθεση, σε συνδυασμό με μια σειρά από προηγούμενες κλιμακώσεις, πυροδότησαν μια σειρά από γεγονότα που οδήγησαν τον Τραμπ να διατάξει μια τη δολοφονία του Σολεϊμανί.
Αν και το Ιράν κατηγορήθηκε ευθέως ΗΠΑ, εν τούτοις αρνήθηκε την ευθύνη για επιθέσεις σε πετρελαιοφόρα στην περιοχή του Περσικού Κόλπου κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Επίσης, αρνήθηκε οποιοδήποτε ρόλο στις επιθέσεις εναντίον των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων της Σαουδικής Αραβίας, παρά τις περί του αντιθέτου ενδείξεις και κάποιες αποδείξεις.
Η άρνηση δεν ήταν κανόνας σιδήρου, ακόμα και πριν. Το Ιράν διεκδίκησε την ευθύνη για την κατάρρευση ενός εξελιγμένου κυκλώματος παρακολούθησης των ΗΠΑ τον Ιούνιο, υποστηρίζοντας ότι είχε εισέλθει στον εναέριο χώρο του.
Αλλά το διακύβευμα εδώ ήταν κατώτερο, καθώς τα αεροσκάφη είναι μη επανδρωμένα. Τότε ο Τραμπ εξέτασε το ενδεχόμενο αντιποίνων, αλλά τελικά δεν υιοθέτησε στρατηγική κλιμάκωσης, καθώς δεν υπήρχαν νεκροί.
Η ανοιχτή στοχοποίηση και επίθεση εναντίων βάσης αμερικανικών στρατευμάτων, κατά τη διάρκεια της νύχτας, όμως, αποτελεί μια εντελώς διαφορετική εξέλιξη.
Τούτων δοθέντων, είναι πολύ πιθανό η απάντηση των ΗΠΑ να είναι ακόμη πιο βίαιη, ενώ θεωρείται βέβαια η επιβολή πρόσθετων κυρώσεων, οι οποίες θα καταστήσουν μονόδρομο τον πλήρη εναγκαλισμό του Ιράν με τη Ρωσία, ιδιαίτερα στο χρηματοοικονομικό τομέα.
Το Σάββατο, το Τράμπ προειδοποίησε το Ιράν μέσω του Twitter ότι εάν στόχευε τις ΗΠΑ ή τις υποδομές της. τότε θα αντιδρούσε, χτυπώντας 52 μη καθορισμένους ιρανικούς στόχους “ΠΟΛΥ γρήγορα και πολύ σκληρα”.
Στο μεταξύ, όμως, ο πρόεδρος των ΗΠΑ επιχείρησε να περάσει τη δολοφονία Σολεϊμάνι ως αποτρεπτικό πλήγμα, αρνούμενος ότι πρόκειται για πράξη πολέμου. Το ίδιο κάνει τώρα και η Τεχερανη, μιλώντας για ανταποδοτικό-αμυντικό χτύπημα.
Υπάρχει, όμως και μια ακόμη παράμετρος. Για τον Χαμενεΐ και το καθεστώς της Τεχεράνης η αντίδραση ήταν μονόδρομος, καθώς σε διαφορετική περίπτωση η οργή που καταγράφηκε στην κηδεία του Σολεϊμάνι θα στρέφοντα εναντίων τους. Η κοινωνία θα ερμήνευε την αυτοσυγκράτηση ως ένδειξη αδυναμίας και το ξέσπασμα διαδηλώσεων στο εσωτερικό και νέου κύματος αμφισβήτησης θα ήταν απλά ζήτημα εβδομάδων.
