Στα χέρια του Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται πλέον ο αμυντικός προϋπολογισμός του 2020 των ΗΠΑ (NDAA) στο πλαίσιο του οποίου περιλαμβάνονται οι ψηφισμένες τροπολογίες για την επιβολή κυρώσεων του νόμου CAATSA στην Τουρκία, όσον αφορά την αγορά των S-400 και η άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο, που ισχύει από το 1987.
Η Γερουσία των ΗΠΑ ενέκρινε το νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό του Πενταγώνου (NDAA), το οποίο προβλέπει την ακύρωση της συμφωνίας που είχε συνάψει η Ουάσιγκτον με την Άγκυρα για τα μαχητικά.
Ο νόμος για την ενίσχυση της Εθνικής Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών, ο οποίος εγκρίθηκε την Τρίτη με 86 ψήφους υπέρ και 8 κατά, απαγορεύει τη μεταφορά των μαχητικών αεροσκαφών F-35 στη Τουρκία. Παράλληλα, προβλέπει τη συνολική αποπομπή της από το πρόγραμμα της βιομηχανικής τους παραγωγής.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο προϋπολογισμός δίνει 30 εκατομμύρια δολάρια στο Πεντάγωνο για την αποθήκευση των αεροσκαφών που είχαν τυπικά παραδοθεί στη Τουρκία, αλλά των οποίων η μεταφορά δεν είχε γίνει, καθώς μέχρι και σήμερα παραμένουν αποθηκευμένα σε αμερικανικές βάσεις.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο νομοσχέδιο, ο προϋπολογισμός
«απαγορεύει τη μεταφορά των F-35 στην Τουρκία και εκφράζει την αίσθηση του Κογκρέσου ότι η απόκτηση του (ρωσικού συστήματος) S-400 από την Τουρκία αποτελεί σημαντική συναλλαγή στο πλαίσιο του Νόμου για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής Μέσω Κυρώσεων (CAATSA) και ο πρόεδρος θα πρέπει να εφαρμόσει κυρώσεις στο πλαίσιο αυτού του νόμου».
Διπλωματικά και πολιτικά για έγκριση των δύο αυτών τροπολογιών καθοριστικό ρόλο έπαιξαν ελληνικές ομάδες πίεσης, η Λευκωσία και το Ισραήλ, καθώς άπαντες είχαν εγκαίρως και σταθερά εναντιωθεί στην προμήθεια F-35 από την Τουρκία, τόσο λόγω των S-400, όσο και εξαιτίας της σημαντικής αναδιάταξης της ισορροπίας δυνάμεων που θα προκαλούσε κάτι τέτοιο στην ευρύτερη περιοχή.
Παρ΄όλα αυτά, όπως απέδειξε η πρόσφατη ιστορία με το ψήφισμα για την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων, ο Λευκός Οίκος έχει δική του ατζέντα και μπορεί να επιδιώξει ανατροπή του νομοσχεδίου ή να καθυστερήσει την υπογραφή του, προκειμένου να στηρίξει τον Ταγίπ Ερντογάν. Αν και οι επιλογές, πλέον, είναι πολύ λιγότερες, καθώς οι εν λόγω τροπολογίες περιλαμβάνονται στον αμυντικό προϋπολογισμό και δεν αποκόπτονται και ως εκ τούτου ενδεχόμενη καθυστέρηση της υπογραφής η αναψηλάφηση του νομοσχεδίου θα οδηγούσε με μαθηματική ακρίβεια σε εμπλοκή στη χρηματοδότηση των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ.
Στην αντεπίθεση η Άγκυρα
Σφοδρή ήταν η αντίδραση της άγκυρας, με το υπουργείο Εξωτερικών να εξαπολύει επίθεση κατά του Κογκρέσου, μετά την ψήφιση της σχετικής τροπολογίας για την ακύρωση της σύμβασης πώλησης των F-35 στην Τουρκία και την αρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο.
Σε ανακοίνωσή του το ΥΠΕΞ αναφέρει ότι στο νομοσχέδιο για τις αμυντικές δαπάνες για το 2020 που πέρασε από την αμερικανική Βουλή των αντιπροσώπων και το Κογκρέσο περιέχει και πάλι εχθρικά στοιχεία εναντίον της Τουρκίας.
«Τα μέλη του Κογκρέσου που λόγους εσωτερικής πολιτικής βρίσκονται υπό την επίδραση εχθρικών προς την Τουρκία κύκλων, συνεχίζουν να βλάπτουν το όραμα βελτίωσης των σχέσεών μας με τις ΗΠΑ»,
αναφέρεται στην ανακοίνωση, ενώ συνεχίζει,
«η άδικη παρεμπόδιση της συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F35 παρόλο που έχει εκπληρώσει όλες τις υποχρεώσεις της, η επανάληψη της έκκλησης για κυρώσεις στη χώρα μας σε σχέση με την προμήθεια των S400, κατά τον ίδιο τρόπο η συμπερίληψη και του προγράμματος Turkish Stream στο πλαίσιο αυτού του νόμου, δείχνει ότι συνεχίζεται η ασεβής και παράλογη εχθρική στάση του Κογκρέσου στις αποφάσεις που λαμβάνουμε ως κυρίαρχο κράτος.
Όσο για τις προσπάθειες για άρση προς την κατεύθυνση της ‘ε/κ διοίκησης νοτίου Κύπρου’ του εμπάργκο όπλων που εφαρμόζουν οι ΗΠΑ στην Κύπρο, δεν θα φέρουν κανένα άλλο αποτέλεσμα από το να εμποδίσουν τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού και να ανοίξουν τον δρόμο για μια επικίνδυνη ένταση.
Υπενθυμίζουμε για άλλη μια φορά ότι οι απειλές και η γλώσσα των κυρώσεων δεν θα αποτρέψει ποτέ την Τουρκία από το να λαμβάνει με αποφασιστικότητα τα απαραίτητα βήματα για την εθνική της ασφάλεια. Να μην αμφιβάλλει κανείς ότι θα ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα απέναντι σε αυτούς τους σχεδιασμούς εναντίον της Τουρκία», καταλήγει η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ».