Νευρική εμφανίζεται η Άγκυρα μετά τις τελευταίες εξελίξεις στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ και στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, καθώς υπάρχουν πλέον ενδείξεις -αν και όχι σαφείς ακόμα- ότι η δυναμική της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο θα μπορούσε να επαναπροσδιοριστεί με έξωθεν παρεμβάσεις, που θα άλλαζαν άρδην την ισορροπία δυνάμεων.
Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η προσπάθεια διπλωματικής και πολιτικής αντεπίθεσης Ελλάδας και Κύπρου, στο πλαίσιο της οποίας
- η Ιταλία δείχνει να συντάσσεται ενεργά με την Ελλάδα και την Κύπρο στέλνοντας φρεγάτα στην κυπριακή ΑΟΖ και συμμετέχοντας σε ελληνικά γυμνάσια σε περιοχές που διεκδικεί η Τουρκία με το Μνημόνιο,
- το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ συμπεριλαμβάνει αναφορά στο κείμενο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην οποία επισημαίνεται ότι Μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης δεν παράγει έννομα αποτελέσματα
- Οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν το Μνημόνιο πρόκληση
- Η Ρωσία εξέφρασε ανησυχία για το πρώτο Μνημόνιο και χαρακτήρισε το δεύτερο έκνομο
- Η πρόεδρος της ΕΕ έχει προαναγγείλει ισχυρό μήνυμα στην Άγκυρα
- Ισραήλ, Αίγυπτος και ο στρατάρχης Χαφτάρ αναπτύσσουν έντονη πολιτική, διπλωματική και στρατιωτική δραστηριότητα απέναντι στην Τουρκία
- Η Γαλλία εκφράζει ετοιμότητα για την αποστολή ερευνητικού σκάφους στην αμφισβητούμενη από την Τουρκία ελληνική περιοχή
Επίσης, το αίσθημα ανησυχία στην Άγκυρα επιτείνουν οι συναντήσεις και επικοινωνίες Ελλήνων αξιωματούχων και πολιτικών με ομολόγους τους και διπλωμάτες, καθώς και γεγονότα εκτός άμεσου πλαισίου επιρροής, όπως η συμφωνία στο Κογκρέσο για την ψήφιση του αμυντικού προϋπολογισμού του 2020, στο πλαίσιο του οποίου
- αίρεται το εμπάργκο για πωλήσεις όπλων προς την Κυπριακή Δημοκρατία και
- Επισημοποιείται η αναστολή μεταβίβασης κυριότητας των F-35 στην Τουρκία, καθώς και τα μέτρα περιορισμού της συμμετοχής της στο πρόγραμμα
Οι αντι… δράσεις
Υπ΄αυτό το πρίσμα, οι οξείες και υψηλών τόνων δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μελβούτ Τσαβούσογλου, ερμηνεύονται ως ανησυχία και νευρικότητα, δεδομένου ότι το NATO αποφεύγει να λάβει θέση, τα όργανα που μένουν είναι ο ΟΗΕ, όπου την προεδρία ασκούν οι ΗΠΑ, αλλά ο βραχίονας που πρόσκειται στο State Department και όχι στον Λευκό Οίκο και η ΕΕ, όπου η τουρκική επιρροή είναι μεν ισχυρή αλλά όχι καταλυτική. Η στάση της Ρωσίας, επίσης προβληματίζει την Άγκυρα, καθώς αν και σε γενικές γραμμές η αναταραχή στην Ανατολική Μεσόγειο εξυπηρετεί τους σχεδιασμούς του Κρεμλίνου, σε πιο συγκεκριμένη βάση, όσον αφορά τη Λιβύη η Μόσχα συντάσσεται με τον Χαφτάρ.
Σε συνέντευξή του, στο τηλεοπτικό δίκτυο A Haber, ο Μελμβούτ Τσαβούσογλου δήλωσε ότι σε περίπτωση που οι ΗΠΑ επιβάλλουν κυρώσεις στην Τουρκία, τότε η Άγκυρα θα διώξει τους Αμερικανούς από το Ιντσιρλίκ.
Ο Τσαβούσογλου είπε ακόμη ότι η Άγκυρα,μετά από τον αποκλεισμό της από το πρόγραμμα των αμερικανικών F-35 είναι ανοιχτή σε εναλλακτικές λύσεις , με τα ρωσικά μαχητικά να έχουν προβάδισμα.
Αναφερόμενος στη συμφωνία με τη Λιβύη επανέλαβε πως είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο σημειώνοντας ότι «μπορούμε να κάνουμε σεισμικές έρευνες και γεωτρήσεις με τη Λιβύη».
Πρόσθεσε ακόμη ότι
«κανείς δεν μπορεί να κάνει έρευνες στην υφαλοκρηπίδα μας χωρίς την άδειά μας. Αν μπουν στην υφαλοκρηπίδα μας θα τους εμποδίσουμε».
Οι τοποθετήσεις αυτές, μετά από τις τελευταίες εξελίξεις καταδεικνύουν ότι η Τουρκία μπορεί να έχει κατακτήσει διπλωματικό και χρονικό πλεονέκτημα, επιχειρώντας να δημιουργήσει τετελεσμένα, ωστόσο οι προβλέψεις της για την αντίδραση των τρίτων δεν ήταν ιδιαίτερα αξιόπιστες ή εν πάσει περιπτώσει το σχέδιο δεν “κυλάει” μόνο του.
Όπερ σημαίνει ότι πλέον δημιουργείται παράθυρο ευκαιρίας το οποίο η Ελλάδα φαίνεται έτοιμη να εκμεταλλευτεί, όχι μόνο σε κυβερνητικό επίπεδο, αλλά συνολικά σε πολιτικό, καθώς από στο Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής προέκυψε πολιτική σύμπνοια, που συνεπάγεται μεγαλύτερη κινητοποίηση.