Κινητικότητα και πρωτοβουλίες που αποκαλύπτουν τη βεβιασμένη και υπό πίεση εφαρμογή σχεδιασμών που θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν την Ανατολική Μεσόγειο καταγράφονται τις τελευταίες ημέρες, με την Τουρκία και την κυβέρνηση της Λιβύης που δεν απολαμβάνει τη στήριξη της Βουλής, να κυρώνουν το Μνημόνιο ανακήρυξης μεταξύ τους συνόρων και ΑΟΖ καταπατώντας κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου.
Πριν από λίγο το τουρκικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων, Anadolu, ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση της Λιβύης κύρωσε τα δύο Μνημόνια το ένα αμυντικής συνεργασίας και το άλλο καθορισμού συνόρων και θαλασσίων ζωνών, τα οποία αναμένεται να δημοσιευθούν στην εφημερίδα της κυβέρνησης στις αρχές του 2020.
Όπως αναφέρει το υπουργείο Δικαιοσύνης της Λιβύης, η κυβέρνηση ζήτησε από τις αρμόδιες υπηρεσίες να φέρουν σε ισχύ τα δύο μνημόνια που υπεγράφησαν στις 27 Νοεμβρίου. Τα κείμενα των συμφωνιών πρόκειται να δημοσιευθούν στην Επίσημη Εφημερίδα της Λιβύης στις αρχές του 2020, προστίθεται σε ανακοίνωση του υπουργείου.
Χθες, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε ότι το μνημόνιο συνεργασίας Τουρκίας-Λιβύης, το οποίο επικυρώθηκε από το Κοινοβούλιο και δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εστάλη στον ΟΗΕ.
«Έχει υπογραφεί ένα κείμενο συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας-Λιβύης και η βουλή μας πέρασε τη συμφωνία ενάντια στις προσπάθειες για περιορισμό των θαλάσσιων ορίων δικαιοδοσίας μας. Εγώ το υπέγραψα και έτσι τώρα έχει σταλεί στα Ηνωμένα Έθνη», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος, προσθέτοντας ότι «έχει δημιουργηθεί μία ωραία γραμμή μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας».
Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας χαρακτήρισε σήμερα το κείμενο του μνημονίου μεταξύ των δύο χωρών προϊόν εκβιασμού και επανέλαβε ότι είναι απολύτως κενό περιεχομένου.
Με τις κινήσεις αυτές η Άγκυρα επιχειρεί να εκμεταλλευτεί μονομερώς τα δικαιώματα που απορρέουν και να δημιουργήσει hot zone νοτίως της Κρήτης και κατά μήκος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας προλαμβάνοντας ενδεχόμενη ελληνική πρωτοβουλία νομοθέτησης των 12 μιλίων, που αποτελούσε το βασικό χαρτί της ελληνικής κυβέρνησης
Έτσι, η Άγκυρα προσπαθεί να ακυρώσει το ελληνικό χαρτί σε ενδεχόμενη διαπραγμάτευση και να διατηρήσει δικαιώματα στην ευρύτερη περιοχή, τα οποία θα μπορούσε δυνητικά να ανταλλάξει με υπαναχώρηση της Ελλάδας από το κείμενο συμπερασμάτων του Κραν Μοντάνα και με προοπτική την πλήρη συνδιαχείρηση των κοιτασμάτων στην Κύπρο. Ταυτόχρονα, η Άγκυρα επιχειρεί να περιορίσει το ρόλο της Αιγύπτου στην περιοχή, εξαναγκάζοντας τις ΗΠΑ να διαπραγματευτούν μαζί της για μια σειρά θεμάτων, από την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας μέχρι το… Παλαιστινιακό.
Οι εξελίξεις αυτές, θέτουν Ελλάδα και Τουρκία σε αναπόδραστη τροχιά κλιμακούμενης έντασης, αυξάνοντας το γεωπολιτικό ρίσκο και καθιστώντας εξαιρετικά δύσκολη την προώθηση project υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο.
Πολιτικά, η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται σε συμπληγάδες που η Άγκυρα δημιούργησε μεταξύ των αυξημένων ροών στο προσφυγικών και των μαξιμαλιστικών και αναθεωρητικών επιδιώξεων της Τουρκίας, αναζητώντας ad hoc συμμάχους τόσο στην ΕΕ όσο και έξω από αυτή. Συμμαχίες όμως, που η κυβέρνηση δεν έχει προλάβει να σχηματίσει επαρκές πολιτικό κεφάλαιο για να εδραιώσει και ως εκ τούτου αναγκάζεται να αποδεχθεί όρους που ενδεχομένως θα αποτελέσουν πρόβλημα στη συνέχεια.
Επικοινωνιακά, οι τριγμοί που προκαλούνται από την αναδημοσίευση των ειδήσεων που σχετίζονται με τα εθνικά θέματα, από τα ελληνικά media και η έκταση που αποκτούν το πολιτικό ακροατήριο της κυβέρνησης, φθείρουν την αποδοχή της και καταναλώνουν το πολιτικό της κεφάλαιο στο εσωτερικό, καθιστώντας την διαπραγματευτικό πιο ευάλωτη.
Στις Βρυξέλλες ο Δένδιας
Καθαυτό το κείμενο – και ο χάρτης, με ακριβείς συντεταγμένες, που το συνοδεύει – αποτελεί την, κατά την Τουρκία, αποκαλούμενη «νομιμοποίηση» των εις Δυσμάς διεκδικήσεων της «Γαλάζιας Πατρίδας». «Εξαφανίζει» το Καστελλόριζο, ενώ αφαιρεί επήρεια αλλά και υφαλοκρηπίδα όχι μόνο από τα ελληνικά νησιά Ρόδο, Κάσο και Κάρπαθο, αλλά και από την Κρήτη. Τα δύο σημεία στα οποία συναντώνται τα υποτιθέμενα όρια των ΑΟΖ ανάμεσα σε Τουρκία και Λιβύη βρίσκονται περίπου 100 χιλιόμετρα νότια και ανατολικά της Κρήτης.
Με φόντο τις τελευταίες εξελίξεις, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, μεταβαίνει ττην Δευτέρα στις Βρυξέλλες, όπου θα συμμετάσχει στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στην ημερήσια διάταξη αναμένεται να βρεθούν οι πρόσφατες εξελίξεις στη Λιβύη και ειδικότερα, η υπογραφή του Μνημονίου μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας.
Η Ελλάδα πιέζει τώρα ενεργά την ΕΕ για την εφαρμογή των κυρώσεων που έχει υιοθετήσει σε βάρος της Τουρκίας ώστε να χαρακτηριστούν έκνομες οι ενέργειές της και να τεθούν εκτός διαπραγμάτευσης.
Η νωχελικότητα που έχει επιδείξει στον τομέα αυτό η Αθήνα και η ένδειξη αποστασιοποίησης από το κοινό μέτωπο με την Κύπρο έχουν ερμηνευτεί ως διστακτικότητα και έλλειψη αποφασιστικότητας από πολλές χώρες, επιτρέποντας στην Τουρκία να διαβάλλει τον κοινό άξονα της ΕΕ.
Την κατάσταση στις Βρυξέλλες δυσχεραίνει η μεταβατική περίοδος ανάληψης καθηκόντων από τη νέα Επιτροπή.
