Στην κορυφή της πολιτικής και διπλωματικής ατζέντας στην Ελλάδα παραμένουν οι κινήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς ανεξαρτήτως της νομικής διάστασης των Μνημονίων, οι πρωτοβουλίες της Άγκυρας αξιολογούνται ως ιδιαίτερα σημαντικές προκλήσεις και ως εκ τούτου προκαλούν αντιδράσεις και έντονη κινητικότητα.
Η συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο στο Λονδίνο δεν φαίνεται πάντως να φώτισε ιδιαίτερα την κατάσταση, ενώ δεν γίνεται λόγος για αλλαγή δυναμικής ή κατεύθυνσης, εγείροντας έτσι ερωτηματικά για την αποτελεσματικότητα της κυβερνητικής στρατηγικής και προκαλώντας ανησυχία για το ενδεχόμενο νέου θερμού επεισοδίου, καθώς η διαρκής κλιμάκωση περιορίζει ασφυκτικά τα περθώρια διπλωματικών ελιγμών.
Παρά τη γενικότερη αίσθηση του οριακού σημείου που έχει δημιουργηθεί, τόσο λόγω της αναζωπύρωσης των προσφυγικών ροών, όσο και εξαιτίας των τουρκικών προκλήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, στις οποίες περιλαμβάνονται οι γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ και η υπογραφή Μνημονίου Τουρκίας-Λιβύης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εμφανίστηκε κατευναστικός στη Βουλή. Ο Έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε, μάλιστα, ότι παρά την ένταση στις σχέσεις με την Τουρκία, υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης της κατάστασης.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός έκανε λόγο και διεθνή απομόνωση της Τουρκίας, αν και ο ρόλος της Τουρκίας όπως καταγράφηκε από την κινητικότητα, τους στόχους και τα αποτελέσματα της τουρκικής αποστολής στη σύνοδο κορυφής του NATO, δεν πιστοποιείται.
Η ελληνική κυβέρνηση αν και έχει εκφράσει διεθνώς έντονη δυσαρέσκεια για το Μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης, εν τούτοις δεν έχει ανεβάσει τους τόνους απέναντι στην Άγκυρα, διατηρώντας εν ισχύ τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και αποφεύγοντας να προβεί σε τιμωρητικές ενέργειες. Δεν κράτησε όμως την ίδια στάση απέναντι στη Λιβύη την οποία στοχοποίησε εξ αρχής και σήμερα ανακοίνωσε την απέλαση του πρέσβη της χώρας, η οποία είχε προαναγγελθεί.
Η στρατηγική χαμηλών τόνων που προωθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει στόχο να περιορίσει την κοινωνική πίεση που δημιουργείται ως απόρροια τέτοιων καταστάσεων και αποτελεί επίσης κίνηση ισχύος, καθώς επιχειρεί να προβάλει αυτοπεποίθηση για το ρόλο της Ελλάδας και βεβαιότητα για την επιτυχία των μέτρων ώστε να μην κυρωθεί το Μνημόνιο από το κοινοβούλιο της Λιβύης.
Στρατηγικά, πάντως, στην Αθήνα επιχειρείται damage control, σε διπλωματικό, πολιτικό και εθνικό επίπεδο, καθώς η έκταση που έλαβε το θέμα στα ελληνικά media και social media διόγκωσε τις κοινωνικές αντιδράσεις και συνέβαλλε στην αναβίωση ψυχολογίας ηττοπάθειας στα εθνικά θέμα στην κοινωνία.
Τώρα, μένει να αξιολογηθούν οι επιπτώσεις της συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης και υπερκινητικότητα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς η ένταση που απορρέει επηρρεάζει την εισροή νέων επενδύσεων. Συνεπώς, υπ’ αυτό το πρίσμα οι χαμηλοί τόνοι της ελληνικής πλευράς στόχο έχουν νασ περιορίσουν τη ζημιά και να προφυλάξουν τις προοπτικές ανάπτυξης.
Στις δηλώσεις του ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε ότι
«Η Ελλάδα έχει και πολιτική και σχέδιο. Οι κινήσεις μας εξελίσσονται και ήδη αποδίδουν»,
ενώ ειδικά για το θέμα με το «μνημόνιο κατανόησης» που υπέγραψε πρόσφατα ο κ. Ερντογάν με τον πρωθυπουργό της Λιβύης, ο πρωθυπουργός μεταξύ άλλων τόνισε:
«Τα κείμενα που επικαλείται η Αγκυρα για θαλάσσιες ζώνες, δεν παράγουν νομικό αποτέλεσμα. Είναι ανιστόρητα και αγεωγράφητα καθώς καταργούν ελληνικά νησιά, ενώ οδήγησαν και την Τουρκία σε πρωτοφανή διπλωματική απομόνωση. Ακόμα και εντός ΝΑΤΟ, που πάντα τηρούσε ίσες αποστάσεις, ισχυρές χώρες κατέκριναν τη στάση γείτονος χώρας, με πρώτο τον Πρόεδρο Μακρόν που έθεσε φραγμό στην επιθετικότητα της γείτονος».
Συνεχίζοντας, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε με έμφαση:
«Προετοιμαζόμαστε και εμείς προφανώς για επόμενα βήματά μας. Χθες μόνοι τους ενέκριναν ένα χαρτί που έγραψαν μόνοι τους. Δεν το αναγνωρίζει κανείς και δεν σημαίνει τίποτα. Είναι παράνομο, αλλά και δεν υπάρχει αντισυμβαλλόμενο μέρος με νομιμοποίηση. Θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας, για να μην ισχύσει».
Υπό το πρίσμα αυτό αναφέρθηκε και στην επικείμενη επίσκεψη του προέδρου της Βουλής της Λιβύης στη χώρα μας:
«Ο Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης έχει ήδη εκφράσει στον ΟΗΕ την κάθετη διαφωνία του για τη συμφωνία που υπέγραψε ο Λίβυος πρωθυπουργός. Η Λιβύη δεν έχει θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία, οπότε δεν μπορεί να υπογράψει συμφωνία. Πολύ σημαντική η επίσκεψη. Εκτιμώ ότι η συμφωνία θα καταρρεύσει».
Για να συμπληρώσει ο κ. Μητσοτάκης:
«Η χώρα έχει δυνατούς και σωστούς συμμάχους στο ζήτημα και μου δίνει πρόσθετη δύναμη. Είμαι σίγουρος ότι η Ευρώπη θα σταθεί απολύτως ενωμένη στο πλευρό της Ελλάδος που υπερασπίζεται τα δίκαια εθνικά και κυριαρχικά της δικαιώματα”.
