Νέα πρόταση για το προσφυγικό εν είδει non paper διακινεί η Γερμανία στις Βρυξέλλες, η οποία προβλέπει υποχρεωτικό σύστημα κατανομής προσφύγων με πληθυσμιακή αναλογικότητα και οικονομικά φίλτρα. Το 4σέλιδο έγγραφο που προορίζεται για διαβουλεύσεις και φέρει τον τίτλο “food for thought”, διέρρευσε, σε μια προσπάθεια να “δοκιμαστεί η θερμοκρασία”, ενώ στόχος είναι να εισαχθεί στο Συμβούλιο Εσωτερικών Υποθέσεων τον Φεβρουάριο του 2020.
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο έγγραφο η γερμανική πρόταση βασίζεται στην αναβάθμιση της Ευρωπαϊκού Γραφείου Υποστήριξης Ασύλου (EASO), καθώς και στον επανασχεδιασμό της αρχικής διαδικασίας εξέτασης των αιτήσεων, που θα γίνεται μέσα σε μερικές εβδομάδες στη χώρα άφιξης. Αν και δεν αναφέρεται, για την λειτουργία τέτοιου συστήματος απαιτούνται camp διαλογής, όπου θα λειτουργούν επί τόπου πρωτοβάθμιες επιτροπές ασύλου.
Σε αυτό το πλαίσιο φαίνεται ότι κινείται πάντως και η πρωτοβουλία αναδιάρθρωσης του συστήματος υποδοχής που ανέλαβε η κυβέρνηση, με το κλείσιμο δομών και τη δημιουργία νέων κλειστών κέντρων, καθώς και οι κινήσεις για τον επαναπροσδιορισμό και επιτάχυνση της διαδικασίας εξέτασης των αιτημάτων ασύλου.
Όπως αναφέρεται, η αίτηση ασύλου, θα εξετάζεται απευθείας από τις χώρες προορισμού, αφού έχουν διαλλεγεί από την EASO και η απάντηση θα είναι δεσμευτική.
Αν και η γερμανική πρόταση δεν αναφέρει τη λέξη “υποχρεωτικό”, το Politico εκτιμά ότι το σχέδιο, εφόσον εγκριθεί θα είναι υποχρεωτικό και θα περιλαμβάνει αναλογικά αντικίνητρα για όσες χώρες δεν το εφαρμόσουν, στα οποία περιλαμβάνεται η διακοπή προγραμμάτων αλληλεγγύης.
Το σχέδιο επιχειρεί με αυτόματο τρόπο, επίσης, να αντιμετωπίσει το βασικό πρόβλημα των χωρών του Vizegrad και της Βόρειας Ευρώπης για την επαναπροώθηση προσφύγων και μεταναστών στις χώρες εισόδου, μέτρο που στοχεύει στην αντιμετώπιση του προβλήματος των “δευτερευουσών ροών”, όπως αποκαλείται η συνέχιση της μετακίνησης των εισερχόμενων στην ΕΕ, μετά τη χώρα υποδοχής, χωρίς νόμιμα έγγραφα.
Οι αυτοματισμοί δικλείδες ασφαλείας
Οι πρόνοιες για αυτοματισμό στην εξέταση, ανακατανομή και επαναπροώθηση, είναι για το Βερολίνο “κλειδιά” συναίνεσης τόσο για τις χώρες του Vizegrd όσο και τους Νότιους. Επίσης, αποτελούν και δικλείδες ασφαλείας για την αποτελεσματική λειτουργία, με την εξάλειψη πρόσθετων εμποδίων που έθετε η επανεξέταση όλων των αιτημάτων επαναπροώθησης από τις κυβερνήσεις.
Ωστόσο, δεν γίνεται αναφορά στον επαναπατρισμό των μεταναστών οι αιτήσεις των οποίων απορρίπτονται, ενώ στο έγγραφο δεν προσδιορίζονται και μέτρα και διαδικασία ενεργοποίησή τους για όσες χώρες δεν συνεργάζονται στη φάση του καταμερισμού του βάρους.
Το Βερολίνο και η Κομισιόν στοχεύουν το νέο σχέδιο να λάβει μορφή κανονισμού, αντικαθιστώντας το Δουβλίνο και άλλα σχετικά πρωτόκολλα και να συμβάλλει στην πλήρη επαναλειτουργία της Σένγκεν, που παραμένει εν μέρει παγωμένη και με πολλές εξαιρέσεις που εισήχθησαν στο πλαίσιο αντιμετώπισης των δευτερυουσών ροών στην κορύφωση της προσφυγικής κρίσης και το πολέμου στη Συρία το 2015-16.
Τουρκικός… δάκτυλος
Θέση στις πρώιμες διεργασίες προσπαθεί να πάρει και η Άγκυρα, επενδύοντας στις φοβίες των χωρών της κεντρικής Ευρώπης, έτσι ώστε να εντάξει το προσφυγικό στη διμερή ατζέντα με την Ελλάδα και να υποβαθμίσει, ώστε να το χρησιμοποιήσει στη συνέχεια ως μοχλό πίεσης για το Κυπριακό και τα ενεργειακά της ανατολικής Μεσογείου. Στο πλαίσιο της στρατηγικής αυτής η Άγκυρα έχει χαλαρώσει του ελέγχους στα σύνορα, επιτρέποντας ή ακόμα και μεθοδεύοντας την έξαρση των ροών και στοχεύοντας στην κατάρρευση του συστήματος διαχείρισης στην Ελλάδα. Η Άγκυρα ακολουθεί επίσης πολιτική που υπονόμευσης της εικόνας της Ελλάδας στην ΕΕ, σκιαγραφόντας προφίλ χώρας που δεν σέβεται το διεθνές δίκαιο και κακομεταχερίζεται και επαναπροωθεί παράνομα πρόσφυγες και μετανάστες, ενώ υποβάλλει και σχετικές καταγγελίες.
Με τον τρόπο αυτό η Τουρκία επιχειρεί να εξαναγκάσει την ελληνική κυβέρνηση να εισέλθει σε διμερείς διαπραγματεύσεις, στις οποίες η Άγκυρα θα θέσει πολύ ευρύτερη ατζέντα.
Στην πραγματικότητα η Τουρκία δημιουργεί ένα ακόμη πρόβλημα έτσι ώστε να κληθεί να συμβάλλει στην επίλυσή του…
